نسبت P/E از نسبت های مهم و پرکاربرد در تحلیل بنیادی سهام شرکت هاست و اطلاعات مفیدی از وضعیت سودآوری آینده شرکت ها و تغییرات احتمالی قیمت را در اختیار سرمایه گذار قرارمی دهد. بدین منظور نسبت P/E شرکت با نسبت P/E گروه و یا سایر شرکت های هم گروهی مقایسه می شود. لازم به ذکر است که با وجود اهمیت نسبت پی بر ای، نباید به تنهایی ملاک تصمیم گیری های سرمایه گذار برای خرید و فروش سهم قرار گیرد، بلکه لازم است با سایر ابزار تحلیلی ارزش گذاری سهم و همچنین تحلیل تکنیکال و، تحلیل بنیادی و رفتارشناسی بازار ترکیب شود تا تصمیم بهینه ای اتخاذ گردد.
در این مقاله که از دوره های آموزش بورس در شیراز آموزشگاه آرکا برگرفته شده است، می خواهیم بدانیم که چگونه به کمک نسبت P/E به معامله گری در بازار بورس بپردازیم و جایگاه آن در تحلیل بنیادی چیست.
نسبت P/E در بورس چیست؟
فاکتورهای مختلفی برای تحلیل بنیادی یک سهم مورد استفاده و ارزیابی قرار می گیرد، یکی از این فاکتورها نسبت P/E سهم است. نسبت پی بر ای برابر با تقسیم قیمت پایانی سهم (P) بر سود هر سهم ( درآمد سهم ) (EPS) است. برای آشنایی بیشتر با نسبت P/E مقاله همه چیز دربارهP/E را مطالعه کنید.
مهمترین مورد استفاده از نسبت P/E مقایسه ارزش نسبی سهام یک شرکت با هم گروهی ها و نسبت صنعت مربوط به سهم است که در تحلیل بنیادی سرمایه گذاران و تریدر ها مورد استفاده قرار می گیرد. این نکته را باید در نظر داشت که هیچگاه نسبت P/E را برای یک شرکت از یک صنعت با نسبت P/E صنعت دیگری نباید مقایسه کرد. مثلا نسبت P/E سهم فارس را با نسبت پی بر ای گروه خودرویی نباید مقایسه کرد.
نسبت P/E سهم و نسبت پی بر ای گروه را میتوان از سایت www.Tsetmc.ir مطابق جدول زیر بررسی کرد.
?
نحوه ی ارزش گذاری سهم به کمک نسبت P/E
نسبت P/E یکی از روش های موثر در ارزش گذاری سهم است. حال چگونه میتوان با استفاده از این نسبت به ارزش گذاری سهام پرداخت؟
نسبت P/E هرچند تنها ملاک برای خرید و فروش سهام نیست اما در کنار سایر تحلیل های کاربردی نقش مهمی را ایفا میکند. ابتدا به کمک صورت های مالی شرکت سود هر سهم را بدست آورده و با ضرب کردن آن در نسبت P/E، ارزش ذاتی و قیمت انتظاری سهم را بدست می آوریم و به تحلیل می پردازیم. به مثال زیر توجه کنید:
قبل از هر چیز باید نسبت P/E را دقیق محاسبه کرده باشیم تا بتوان به نتایج آن اتکا کرد.
فرضا برای شرکت x نسبت P/E را محاسبه کرده و عدد 10 حاصل شده است. سود نقدی هر سهم (eps) طبق صورتهای مالی شرکت معادل 360 تومان است. با این حساب قیمت 3600 تومان برای هر سهم شرکت محاسبه میشود. قیمت سهم در بازار معاملاتی 2500 تومان است . وقتیکه قیمت بازاری سهم کمتر از قیمت محاسبه شده بر اساس نسبت p/e باشد بدین معناست که قیمت روز سهم تا این قیمت محاسبه شده رشد خواهد کرد و به عبارتی سهم در قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خود معامله می شود بنابراین امکان رشد قیمت وجود دارد. با توجه به این تفاسیر، چون 2500 تومان کمتر از 3600 تومان است بنابراین خرید این سهم برای سرمایه گذاران ارزنده است. و برعکس این قضیه هم صادق است.
در دیگر کاربردهای نسبت p/e در ارزش گذاری سهم این است که با استفاده از نسبت پی بر ای ، تحلیل گران انتظارات ذهنیخود از آینده شرکت را شکل می دهند. همچنین میتوان p/e شرکت های مختلف در یک صنعت را با یکدیگر مقایسه کرده و مبنای تصمیم گیری در مورد وضعیت شرکت نسبت به هم گروهی های خود قرار داد.
بهترین عدد نسبت p/e سهم در بورس چیست؟
از آنجاییکه نسبت p/e ، قیمت سهم (p) نسبت به درآمد سهم (eps) را نشان می دهد بنابراین هرچه این عدد کوچکتر باشد بهتر است. دلیل این امر چیست؟
1_ اگر نسبت p/e عدد بزرگی باشد بدین معناست قیمت سهم بیشتر از ارزش ذاتی خودمعامله می شود و هرآن احتمال افت قیمت وجود دارد. از سویی بالا بودن نسبت p/e، نشان از بالا بودن قیمت سهم نسبت به درآمد آن است.
همچنین p/e بالا خود نشان از عملکرد مثبت شرکت در آینده است و سرمایه گذاران افزایش سودآوری در آینده را متصور هستند. به همین خاطر است که نسبت p/e به تنهایی نباید ملاک تصمیم گیری قرار گیرد و برنامه ای پیش روی شرکت به خوبی بررسی و مورد کندوکاو قرار گیرد.
2_ اگر نسبت p/e کوچک باشد این مفهوم را می رساند که سهم در قیمتی کمتر از ارزش ذاتی آن در حال معامله در بازار است و احتمال افزایش قیمت را متصوریم. که این امر خود موجب جذب سرمایه گذاران برای خرید سهم است و منتفع شدن از این شکاف قیمتی است.
در کل گفته می شود که نسبت p/e زیر عدد 10 ، عدد مناسبی است . قاعدتا هرچه این عدد پایین تر آید و عدد زیر 5را شامل شود، سهم مورد توجه بیشتری در بین تحلیل گران قرار میگیرد.
اگر نسبت P/E سهام شرکتی بالاتر از نسبت P/E گروه باشد به چه معناست؟
عمده ترین اتفاقی که در جدول Tsetmc در ارتباط با نسبت P/E می افتد ، مقایسه آن با نسبت P/E گروه است. زمانیکه اقدام به این مقایسه می کنیم سه حالت پیش روی ماست:
1. نسبت P/E شرکت بیشتر از نسبت P/E گروه
2. نسبت P/E شرکت کمتر از نسبت P/E گروه
3. نسبت P/E شرکت برابر با نسبت P/E گروه
شرکتی که نسبت P/E بالا و یا پایین تری نسبت به گروه خود دارد، تمایل به نزدیک شدن به نسبت P/E گروه خود را خواهد داشت. از آنجاییکه نسبت P/E تغییرات قیمت(p) به تغییرات درآمد سهم (eps) را نشان می دهد، بنابراین برای تغییر نسبت P/E ، باید قیمت و یا eps تغییر کند. این تغییرات از دو کانال صورت می گیرد؛ کانال عرضه و تقاضا ، که منجر به تغییر قیمت سهم می شود و کانال روند سودآوری سهم که eps را تحت تاثیر قرار می دهد.
در ادامه برای هر یک از سه حالت گفته شده، این تغییرات را بررسی می کنیم.
1_ نسبت P/E شرکت بیشتر از نسبت P/E گروه
در این حالت نسبت P/E لازم است کاهش یابد تا به نسبت P/E گروه نزدیک شود. بنابراین یا باید قیمت کاهش یابد یا سودآوری سهم (eps) افزایش یابد. اغلب برای شرکت بهتر است که روند سودآوری خود را افزایش دهد ، همانگونه که سرمایه گذاران با توجه به نسبت P/E بالا، انتظار سودآوری برای شرکت را متصور هستند.
اما اگر شرکت قادر به افزایش روند سودآوری خود نباشند، باید قیمت خود را کاهش دهد. بنابراین در بازار عرضه و تقاضا با کاهش قیمت سهم و روند نزولی آن مواجه خواهیم شد. در نتیجه موجب متضرر شدن سهامداران و کاهش تقاضای بازار نسبت به سهام شرکت خواهد شد.
2_ نسبت P/E شرکت کمتر از نسبت P/E گروه
زمانیکه نسبت P/E شرکت از P/E گروه پایین تر است ، برای اینکه شرکت P/E خود را به پی بر ای گروه برساند، یا باید قیمت افزایش یابد و یا نسبت سودآوری را پایین آورد. در صورت انتخاب فاکتور افزایش قیمت، جذابیت این سهم بین سرمایه گذاران بالا رفته و احتمال افزایش قیمت سهم ، موجب افزایش تقاضا برای این سهم خواهد شد.
3_ نسبت P/E شرکت یکسان با نسبت P/E گروه
در حالت P/E یکسان ، نمیتوان از این ابزار برای تحلیل استفاده کرد و انتظاراتی را برای تغییر قیمت و یا eps متصور بود.
نکته: برای مقایسه P/E شرکت و P/E گروه، اگر این اختلاف از یک واحد عبور کند ملاک بالاتر بودن و یا پایین تر بودن نسبت P/E نسبت به گروه است . در صورتیکه اختلاف کمتر از یک واحد باشد، P/E شرکت را همتراز با P/E گروه در نظر میگیریم.
مثلا اگر نسبت p/e سهمی 12.14 باشد و نسبت p/e گروه 12 باشد ، گوییم نسبت پی بر ای سهم با نسبت پی بر ای گروه یکسان است.
آیا تنها دانستن P/E برای خرید کافی است؟
در اختیار داشتن مقدار نسبت های P/E ، یکی از فاکتورهای لازم برای تحلیل بنیادی و ارزش گذاری سهم است که خود ممکن است متأثر از عوامل دیگری باشد و در تصمیمات شرکت ، جهت بالا بردن و یا پایین آوردن قیمت سهم تاثیرگذار باشد.
بنابراین یک معامله گر لازم است تنها بر نسبت P/E بسنده نکرده و سایر فاکتورهای لازم در تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و رفتارشناسی بازار را مورد ارزیابی قرار داده و سپس اقدام به خرید سهم نماید.
جمع بندی
در این مقاله دانستیم که نسبت های P/E چه اهمیتی در ارزش گذاری سهام شرکت ها دارد. اگرچه نباید این نسبت ها را به تنهایی ملاک تصمیم گیری قرار دهیم ولی به نوبه ی خود تاثیر زیادی در شناخت موقعیت فعلی سهام شرکت ها دارد.
شرکت هایی با نسبت های P/E کوچک و پایین تر از نسبت P/E گروه، حالتی ایده آل برای سرمایه گذاری است که سرمایه گذاران احتمال افزایش قیمت سهم در طول دوره زمانی آتی را متصور هستند. و نسبت پی بر ای بالاتر از گروه این احتمال را در بر دارد که سهم با قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی خود معامله می شود و هرآن احتمال ریزش قیمت وجود دارد.
منبع : دانش سرمایه آرکا
