جمعی از مدیران تشکلها، فعالان و نخبگان نابینا و معلول کشور با انتشار بیانهای اعتراضی نسبت به تغییر نام مدرسه دکتر خزائلی،مخالفت شدید خود را با این اقدام اعلام و خواستار لغو تغییر نام این مدرسه به بهانه بازسازی شدند
متن این بیانیه اعتراضی -که به تائید و امضاء شبکه ملی نابینایان چاوش و بسیاری از تشکلهای نابینایان سراسر کشور و همچنین کمپین معلولان رسیده به شرح ذیل است؛
«بسمهتعالی»
جناب آقای عبدالرضا فولادوند
مدیرکل محترم آموزشوپرورش شهر تهران
دکتر علی شهری
مدیرکل محترم نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان تهران
رئیس هیئتمدیره مجمع خیرین مدرسهساز استان تهران
جناب آقای شاه منصوری
رئیس محترم اداره آموزشوپرورش شهرستان
مدیر مشارکتهای مردمی و امور خیرین اداره کل نوسازی مدارس استان تهران
جناب آقای محمدمهدی تابع قانون
باسلام و احترام؛
نظر به پخش شدن اخباری مبنی بر امکان عملی شدن تغییر نام آموزشگاه «دکتر محمد خزائلی» بر مبنای (ماده 9) توافقنامه منعقده مابین سازمان نوسازی مدارس و آقای مهندس تابع قانون بهعنوان خیر، جهت تکمیل تجدید بنای آموزشگاه و نامگذاری به «کار و اندیشه 4»؛ ما جمعی از مدیران تشکلها، فعالان و نخبگان نابینا و معلول کشور ضمن مخالفت شدید با عمل غیرصحیح و بدون پشتوانه کارشناسی و البته غیرقانونی فوقالذکر نکات زیر را به عرض میرسانیم:
1-ابتدائا توافقنامه منعقده مورخ 9/10/1399 به دلیل:
الف) مغایرت با کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت که به شکل صریح بر مشارکت معلولین به شکلی فعال در هرگونه تصمیمگیری یا تصمیم سازی در امور مربوط به این قشر را مورد تأکید قرار میدهد و مستند به ماده (9) قانون مدنی کشور لازمالاجراست؛ درحالیکه در جلسه انعقاد تفاهمنامه و نیز در میان امضاهای ذیل آن، هیچ فرد معلولی یا نماینده این قشر حضور نداشتهاند.
ب)مغایرت با اساسنامه سازمان آموزشوپرورش استثنایی که بر حضور نماینده آمورش و پرورش استثنایی در هرگونه تصمیم سازی درباره مدارس مربوط به این گروه اشعار دارد، درحالیکه در جلسه فوقالذکر و نیز امضاهای ذیل توافقنامه هیچ حضوری از این سازمان مشاهده نمیگردد.
و ج) عدم اطلاع خانواده دکتر خزائلی و بسیاری موارد دیگر که جهت مطول نشدن نامه از آنها صرفنظر میکنیم، محل اشکال و ایراد است.
1-آموزشگاه دکتر محمد خزائلی باسابقهای نزدیک به شش دهه فعالیت در حوزه آموزش نابینایان بهعنوان یک برند آموزشی در این زمینه محسوب شده و درواقع، یکی از قطبهای مهم در «شکلگیری و گسترش درس خواندن»، «باسواد شدن» و «ورود نابینایان به تحصیلات تکمیلی» است. آموزشگاهی که توسط خود دکتر خزائلی بنا نهاده شده و حتی وی جهت تخصیص دائمی این آموزشگاه به آموزش نابینایان از حقوحقوق خود در این مدرسه گذشته و آن را در این راستا اهداء نمودند. بنابراین، این مدرسه بهعنوان یک نماد هویتی و سرمایه فرهنگی برای تمامی نابینایان کشور و حتی معلولین بهحساب میآید. ازاینرو نمیتوان تنها درازای یک توافقنامه و هزینه اندک یک خیر جهت تکمیل مدرسه که البته در جای خود قابلتقدیر است، تمامی تاریخ و هویت این آموزشگاه، برند آموزشی آن و جایگاهش در میان نابینایان را به یک سو نهاده، و نادیده گرفت.
2-دکتر محمد خزائلی (مؤسس آموزشگاه) که مدرسه به نام او نامگذاری شده است، تابلویی است تمامعیار از تلاش، موفقیت و خدمات فراوان در حوزههای مختلف به کل جامعه و ازجمله افراد نابینا؛ قرآنپژوهِ سعدی شناسی که بنیانگذار آموزش بزرگسالان در ایران است و در کنار تألیف بیش از 35 عنوان کتاب که برخی از آنها هنوز هم بهعنوان مرجع علمی در حوزههای خود بهحساب آمده و همچنان تجدید چاپ میشوند؛ در طی42 سال تلاش در حوزه آموزش این مرزوبوم (از 1311 تا 1353)، مجموعاً 12 مدرسه را در اراک و تهران تأسیس کردهاند.
«تأسیس انجمن هدایت و حمایت نابینایان ایران»، «آموزشگاه نابینایان خزائلی»، «زمینهسازی برای حرفهآموزی و اشتغال نابینایان»، «حضور فعال در مجامع بینالمللی در حوزه افراد با آسیب بینایی» و... تنها بخشی از خدمات فراوان وی به جامعه نابینایان است. و ازاینرو، برای ما و تمامی نابینایان و معلولین کشور بهعنوان یک الگو و یک شخصیت برجسته و کانونی در حیات علمی، فرهنگی و اجتماعی نابینایان به شمار میآید.
«اخذ دو دکترا و سه لیسانس از دانشگاه تهران آنهم با کمترین امکانات موجود برای یک فرد نابینا در زمانهای که داشتن سیکل نیز باسواد محسوب میشد» و «گرفتن چند مدال و نشان درجهیک علمی»، نشانهای است بر جایگاه سترگ خزائلی در حیات علمی و فرهنگی این کشور.
آیا واقعاً بایسته است نام چنین فرد شهیری از روی آموزشگاهی که خود آن را تأسیس نموده و بهعنوان یک الگوی بینظیر برای نابینایان به شمار میرود، برداشته شود؟ چنین کاری با کدام منطق و عقل سلیمی سازگار است؟ بجای آنکه نام چنین شخصیتی برای الگوشدن بر اماکن دیگری نیز گذارده شود، و ازقضا و عجیب آنکه با نامی که هیچ سنخیتی با حوزه نابینایان و آموزش این افراد ندارد، جایگزینگردد!!!
3-همانطور که در بالا ذکر گردید خزائلی برای تمامی نابینایان بهعنوان یک «الگو و یک شخصیت مهم» بهحساب آمده و قریب بهاتفاق نابینایان ردپای خدمات و تلاشهای وی را در عرصههای مختلف تحصیلی، شغلی، اجتماعی و فرهنگی زندگی خود همچنان لمس میکنند و جایگاه مهمی را در حافظه جمعی آنان دارد. ازاینرو، هرگونه تغییر تابلوی مدرسه خزائلی که برای تمامی نابینایان شناختهشده است، باعث جریحهدار شدن احساسات این قشر شده و ما آن را نوعی عدم احترام به شأن و جایگاه خود دانسته و یک هویت زدایی تلقی میکنیم.
لذا، بهطورقطع ضمن مخالفت شدید مجدد خود با این کار بهدوراز منطق و کارشناسی، در صورت عدم توجه به خواستهمان از تمامی ظرفیتهای حقوقی، رسانهای و اجتماعی خود برای جلوگیری از آن بهره خواهیم برد و از هیچگونه تلاش و پیگیری از طریق رایزنی و نامهنگاری و ارتباط با مسئولین و مقامات ذیربط در سطوح مختلف فروگذار نخواهیم بود؛ چراکه این آموزشگاه و تغییر نام آن را خط قرمز جامعه نابینایان تلقی میکنیم.
4-ضمن پایبندی به امر گفتگو بهعنوان راهکار اصلی، امید آن داریم که نگاه و رویکرد جامعه هدف به این آموزشگاه، نام آن و جایگاه و شأن دکتر محمد خزائلی برای ما محترم شمردهشده، و اتخاذ تصمیم ناصحیح بالا که ناشی از عدم آگاهی به جایگاه این آموزشگاه و مؤسس آن میان نابینایان بوده است، هر چه زودتر از طریق گفتگو ملغی گردد؛ چراکه یکی از ملاکهای مهم در انجام هر امر خیر در معنای صحیح آن رضایت جامعه هدف از کار انجامشده است، وگرنه نمیتوان نام امر خیر بر آن نهاد. بههیچوجه تغییر نام این کانون آموزشی با تاریخی چند دههای و جایگاه بالای مؤسس آن در حیات علمی و فرهنگی کشور و بهویژه در میان نابینایان آنهم درازای پرداخت هزینه اندک جهت تکمیل مدرسه بههیچوجه برای ما قابلقبول و هضم نیست.
نابینایان امروزه با داشتن چندین هزار فارغالتحصیل در سطوح آموزش عالی (کارشناسی، ارشد و دکترا) و دارابودن بالاترین سطح تحصیلات در میان افراد دارای معلولیت از قِبل همین خزائلیها به چنین سطحی رسیده و جایگاههای مهم مختلفی در حوزههای علمی، اجتماعی و فرهنگی را به خود اختصاص دادهاند که روزگاری حتی در تصور بسیاری از آحاد جامعه نمیگنجید. لذا، بههیچوجه از نمادهای هویتی و سرمایههای فرهنگی خود و بهویژه «آموزشگاه دکتر محمد خزائلی» بدون زرهای تغییر، و به شکلی ثابتقدم کوتاه نخواهند آمد.
ما هرگز فراموش نخواهیم کرد و شایسته است به استحضار شما مسئولین محترم نیز برسانیم؛ خزائلی بود که با نامهنگاریهای فراوان دوساله «امکان داشتن منشی برای نابینایان را در امتحانات» پایهگذاری نمود و با تلاش خستگیناپذیر و همراه با نبوغ خود در طی 7 سال به مسئولان وقت قبولاند که نابینایان نیز میتوانند بهعنوان معلم به شکل احسنت تدریس کرده و پایهگذار استخدام نابینایان در آموزشوپرورش شد؛ و به نحوی در بسیاری از امور پایهگذار و جادهصافکن نابینایان گردید و طبعاً بسیار پرواضح است که وظیفه خود میدانیم و باید از نام وی بر روی آموزشگاهش بهعنوان «نماد حافظه جمعی نابینایان»، حراست و حفاظت کنیم و هیچ نامی جز «دکتر محمد خزائلی» نباید و شایسته نیست بر تابلوی آموزشگاه نابینایان واقع در ظهیرالاسلام قرار گیرد.
پیشاپیش ضمن امید به حل شدن این موضوع از طریق گفتگو و ملغی شدن و تجدیدنظر در تصمیم اتخاذ شده، بر پیگیری مصرانه و مجدانه خود در این زمینه تاکید کرده و از حسن نظر، نگاه انسانی و توجه شما کمال تشکر را داریم.
و من الله التوفیق