حاضران؛ دکتر قاسمی رئیس و دکتر بهفر نائب رئیس شورای سیاستگذاری سلامت سازمان صداوسیما،حمید خواجهنژاد مدیر روابط عمومی معاونت سیما، بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان،حبیب مهدوی دبیرکل و مهسا تهذیبی مسئول کمیته سلامت شبکه ملی سازمانهای مردم نهاد ناشنوایان ایران،صافی کارشناس حوزه توانبخشی سازمان بهزیستی،خراسانی جانشین رئیس دبیرخانه ستاد مناسبسازی کشور،رضا محمودی عضو هیئت مدیره انجمن ملی زبان اشاره ایران، خانم دانش مسئول زبان اشاره سیما
پیرو تجمع دوم مهرماه و وعده خواجهنژاد مدیر روابط عمومی سیما، نشستی با حضور دکتر قاسمی رئیس شورای سیاستگذاری سلامت و مدیر شبکه سلامت سازمان صداوسیما با چند نفر از تجمعکنندگان و نمایندگان سازمان بهزیستی و مسئول ترجمه زبان اشاره سازمان صداو سیما برگزار شد که مشروح گزارش تقدیم میگردد؛
در آغاز جلسه بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان با انتقاد از عدم پاسخگویی سازمان صداوسیما به مکاتبات انجام شده در طی چهار سال گذشته گفت: افراد دارای معلولیت در سازمان صداوسیما مورد غفلت واقع شدهاند.قانون در ماده ۲۰ و به ویژه ۲۱ سازمان صداوسیما را مکلف به اختصاص پنج ساعت از برنامههای خود برای بیان مسائل،مشکلات و توانمندیهای افراد دارای معلولیت کرده است.متولی ما سازمان بهزیستی است و صداوسیما باید با مشارکت این سازمان و تشکلهای تحت پوشش آن حداقل پنج ساعت از برنامه های خود را به مسائل حوزه معلولیت اختصاص دهد.
مروتی ادامه داد؛ مهمترین مسئله ما نگرش فرهنگی به معلولیت است و صداوسیما در طی سالهای گذشته روند رو به عقبی داشته زیرا بازنمائی معلولیت در این سازمان به مفهوم عقوبت گناهان ناشی از خطای افراد صورت میگیرد.ما خواستار ارتقاء فرهنگ و تعامل با افراد دارای معلولیت هستیم و از نگرش منفی و ترحمبرانگیز به معلولیت بیزاریم.
مروتی با قدردانی از رویکرد مثبت رادیو با اختصاص برنامههای متفاوت به مسائل معلولیت افزود انتظار ما از رسانه ملی بیشتر است.مروتی ادامه داد؛ ما در سیما جایگاهی نداریم و شما نمیتوانید برنامهای با محور حقوقی و اجتماعی در این زمینه معرفی کنید.البته یک برنامه خوب و پرمحتوا به نام شهر بدون مانع از شبکه مستند تهیه و پخش کردید و سازمان باید با مشارکت کارشناسان دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و همچنین سازمان بهزیستی تولید برنامههای این چنینی را افزایش دهد.
مروتی اهم مطالبات کمپین معلولان را چنین عنوان کرد؛
۱- پیگیری اجرای ماده ۲۰ و ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان با برنامه های چالشی و مستند و گفتگو محور
۲- ترویج ، تغییر و ارتقاء فرهنگ رفتاری و تعامل با معلولیت ها در نگاه اجتماعی و حقوقی
۳- معرفی سازمانهای مردم نهاد که در پیگیری اجرای مفاد قانون حمایت از حقوق معلولان فعال هستند با هدف تشویق آنها و ترغیب به فعالیت سایر سازمانهای مردم نهاد
۴- عادی سازی حضور افراد دارای معلولیت در جامعه،برجسته کردن مسائل حقوقی اجتماعی آنان با برنامههای داستانی،گزارشی و غیره.
۵- تعیین شورایی برای تعیین نیازهای جامعه افراد دارای معلولیت در سازمان صدا و سیما، با هدف جمعآوری طبقهبندی اطلاعات مربوط به آنان و ارائهی این خدمات و اطلاعات به برنامهسازان.
۶- نظارت محتوایی دقیق بر محتوای برنامهها به منظور جلوگیری از اهانت به افراد دارای معلولیت در برنامهها به ویژه سریالها و فیلمها.
۷- برگزاری کارگاههای آموزشی برای برنامهسازان و مدیران صدا و سیما با موضوع آشنایی با انواع معلولیتها و وظیفهی رسانهی ملی در قبال آنان.
۸- آموزش برنامه سازان رادیو و تلویزیون در خصوص مشکلات و نیازهای افراد دارای معلولیت.
۹ - تهیهی برنامههای آموزشی برای مخاطبان،بخصوص کودکان،به منظور تعامل بیشتر جامعه با افراد دارای معلولیت و عادی سازی حضور آنان در جامعه.
۱۰- تهیهبرنامه های خاص برای آموزش مردم در خصوص رفتار و معاشرت مناسب با افراد دارای معلولیت.
۱۱- تهیه برنامه های بهداشتی و آموزشی برای افراد دارای معلولیت به منظور کاهش آثار و عواقب معلولیت.
۱۲- تهیهی برنامههایی با هدف آموزش والدین دارای فرزند معلول
۱۳- تهیه برنامه های آموزشی برای کادر درمانی و بیمارستانی دولتی و خصوصی برای ارائهی خدمات پزشکی مناسب به افراد دارای معلولیت.
۱۴.تهیه برنامه توسط سازمانهای مردم نهاد با استفاده از اسپانسرهای مالی
۱۵- گسترش برنامه سازی در همه شبکههای صداوسیما و ساعات مختلف
۱۶- مکاتبه ی صداوسیما با سازمان بهزیستی در کل استانها جهت معرفی تشکلهای مردم نهاد فعال برای تولید محتوا
مروتی گفت؛کمپین جهت احقاق حقوق معلولان ناچار است بعضا در یک سازمان ذی ربط تجمع کند تا صدای خود را به مسئولان برساند در صورتیکه صدا سیما میتواند به عنوان یک رسانه ملی و با تولید برنامههای گفتگو محور با مسئولان ذی ربط در موضوعات مختلف گفتگو کند و صدای افراد دارای معلولیت باشد و توجه اقشار مختلف جامعه را به حقوق آنها جلب کند. برای مثال گفتگو و مناظره در زمینه های (بودجه،اشتغال،توانبخشی، معیشت،حق پرستاری،درمان،مسکن و ...).
وی در ادامه افزود کمپین بطور مستمر در طی چهارسال پیگیری و مکاتبات با مدیران کل استانهای صدا و سیما داشته است ولی دریغ ازدریافت یک پاسخ!
مروتی به تاثیر و نقش رسانه ملی جهت جلوگیری از حوادث مختلفی که منجر به معلولیت می شود اشاره داشت و تاکید کرد که نقش سازمان صداوسیما در آگاهیرسانی و پیشگیری از معلولیت بسیار اثرگذار است.
دبیرکل شبکه سازمانهای مردم نهاد ناشنوایان ایران گفت متاسفانه افرادی که در سیما برای ناشنوایان تصمیم میگیرند شنوا هستند و درک درستی از فرهنگ و زبان ناشنوایان ندارند.
حبیب مهدوی ادامه داد در کشور ما درباره ناشنوایی اطلاعرسانی نمیشود.متولی اطلاعرسانی در کشور صداوسیماست.وی گفت رسانه ملی یعنی رسانه تمام مردم و همه باید بتوانند از صداوسیما استفاده کنند.وقتی بخشی از جامعه نمیتوانند از آن استفاده کنند دیگر رسانه ملی نمیشود به آن گفت.
مهدوی با انتقاد از زبان اشاره مورد استفاده در صداوسیما ادامه داد؛بیشتر عزیزان شنوا فکر میکنند مترجمهای زبان اشاره که در تلویزیون هستند کارشان را درست انجام میدهند و مناسب سازی برای ناشنوایان صورت گرفته است.
مهدوی گفت ناشنوایان متوجه زبان اشاره سیما نمیشوند و بعضیها به آنان انتقاد میکنند که چون بیسواد هستند متوجه این زبان اشاره نمیشوند و این یک توهین به جامعه ناشنوایان است.
مهدوی با اشاره به سوابق تحصیلی و فارغ التحصیلی در رشته طراحی صنعتی از دانشگاه علم و صنعت و طی دورههای خارج از کشور گفت؛ من متوجه این زبان اشاره نمیشوم آیا من بیسوادم؟!
وی گفت متاسفانه زبان اشاره مورد استفاده در سیما زبان اشاره ایرانی نیست و همچون ترجمه تحت الفظی و لغت به لغت انگلیسی میماند که صحیح نیست.
مهدوی ادامه داد؛متاسفانه افراد شنوا چون شناختی از زبان اشاره ندارند فکر میکنند هر حرکت دستی زبان اشاره است.۲۰ سال لست که فریاد میزنیم زبان اساره سیما درست نیست اما متاسفانه صدای ما به گوش مسئولان نمیرسد
مهدوی تاکید کرد مترجمان سیما باید دورههایی را بگذرانند و آموزش ببینند.یکبار قرار بود از ناسنوایان درباره زبان اشاره نظرسنجی شود که متاسفانه از مترجمان خود سازمان نظرسنجی شد و طبیعتا آنها نمیگفتند که زبان اشارهاشان مشکل دارد.
دبیرکل شبکه سازمانهای مردم نهاد ناشنوایان ایران در پایان تاکید کرد زبان اشاره سیما فقط شبیه زبان اشاره است و ناسنوایان متوجه آن نمیشوند.
دانش گفت؛از سال ۶۴ بخش اخبار ناشنوایان شروع شد.ملاک ما چهار جلد ترجمه لغات به زبان اشاره است.این چهار جلد کتاب را خود ناشنوایان تهیه کردهاند و پروسه تدوین آنها نیم قرن طول کشیده و تنها مرجع زبان اشاره در ایران همین چهار جلد کتاب است و دانشگاه علوم بهزیستی آنها را چاپ کرده است.
وی ادامه داد؛به ما میگویند بیایید زبان اشاره ایرانی را به شما آموزش بدهیم.خب منبع آموزش شما چیست از چه منابعی میخواهید به ما آموزش بدهید؟اگر نویسندگان کتابها و یا سازمان بهزیستی از ما بپرسند که چرا از آنها استفاده نمیکنید چه پاسخی باید به آنها بدهیم؟
دانش افزود؛اولا ۲۰ سال نیست به ما اعتراض شده و سه سال است که از طریق فضای مجازی به ما اعتراض و توهینهای بسیاری شده.بنده والدینم و خواهرم ناشنوا هستند.از سال ۷۶ وارد کار ترجمه زبان اشاره شدم و آن را آموختم.در دانشگاهها مترجم بودم و از سال ۸۵ هم وارد صداوسیما شدم.
وی تاکید کرد؛ما در صداوسیما میتوانیم فقط درباره فرهنگ سازی ناشنوایان برای شنوایان اطلاع رسانی کنیم.این خیلی بد است که بعد از ۲۲/۲۳ سال ترجمه زبان اشاره در حد همان دوتا خبر مانده است.این نیاز است که بعد از چندین سال حضور مترجم زبان اشاره و آشنایی مردم با ناشنوایان،آنان با خانواده بتوانند یک سریال ببینند.
این خواسته به حقی است که مناسب سازی برنامهها با ترجمه زبان اشاره در سیما بیشتر شود.
صافی توضیحاتی در خصوص چهار تشکل عمده ناشنوایان ارائه کرد؛ کانون ناشنوایان ایران،انجمن خانواده ناشنوایان ایران ،انجمن ملی زبان اشاره و شبکه ملی سازمانهای مردم نهاد ناشنوایان ایران و افزود تغییر سلیقهای صورت گرفته مبنی بر این که میگویند ما این زبان اشاره را متوجه نمیشویم.در همین زمینه بعد از طی مراحل زیادی در نهایت توافقنامهای به امضاء این تشکلها رسید و همگی زبان اشاره ایرانی را به رسمیت شناختند.
کارشناس توانبخشی بهزیستی گفت؛درخواست ما این است ظرفیت جدیدی با توجه به رفرنسها و مقالات و منابع به ظرفیتهای موجود اضافه شود و بعد از مدتی جمع بندی داشته باشیم تا مخاطب یابی صورت گیرد.ما شاهد مشکلات ناشنوایان در دریافت خدمات اجتماعی هستیم.ناشنوایان انتظار دارند صداوسیما ظرفیتهایی را برای بهرهمندی بیشتر آنان از خدمات اجتماعی ایجاد کند و خودشان هم ظرفیتهای بسیار بالایی دارند که میتوانند در اختیار صداوسیما بگذارند و با همکاری و هماهنگی کارها را پیش ببرند و به نیازهایی که دارند بهتر دسترسی پیدا کنند.
خراسانی گفت؛اگر بخوهیم به زبان اشاره به عنوان ابزاری برای دسترسپذیری نگاه کنیم،این موضوع در حیطه مناسبسازی قرار میگیرد.
وی ادامه داد؛مقدمتا عرض میکنم که از سه چهار ماه پیش موضوع مناسب سازی را به دکتر قاسمی مدیر جدید شبکه سلامت منتقل کردهایم و پاسخ مثبتی دریافت کردیم.
خراسانی گزارشی مختصر از روند جلسات ستاد در شبکه سلامت ارائه کرد و گفت صداوسیما آماده تهیه و پخش محتواست ناشنوایان پیشنهاد دهند تا این برنامهها انجام شوند.
مروتی بعد از پایان صحبتهای خراسانی گفت؛ مسائل را تقلیل ندهیم فقط به زبان اشاره.به نظرم صداوسیما قبل از گرفتن پیشنهادات از ناشنوایان،باید با سازمان متولی امور ناشنوایان هماهنگی ایجاد کند و بهزیستی مسئولیت این امور را قبول کند و در قبال آن پاسخگو باشد.
او ادامه داد زبان اشاره را به برنامه اخبار تقلیل ندهیم زیرا سازمان صداوسیما مکلف است پنج ساعت در ساعتها و شبکههای مختلف برنامه تولید و پخش کند ولی باید همه برنامهها مناسبسازی شوند و در همین زمینه نابینایان هم باید از توصیف شنیداری برخوردار شوند.
مدیر کمپین معلولان گفت؛بنده صراحتا عرض میکنم در کجای صداوسیما در مورد دریافتی ۱۲۵ هزار تومانی مددجویان صحبت شده در حالی که باید حداقل دستمزد را دریافت کنند؟ هفت ماه از سال میگذرد و هنوز ریالی از بودجه بیمه سلامت پرداخت نشده و خانوادهها نمیتوانند از فیزیوتراپی کاردرمانی و گفتار درمانی استفاده کنند زیرا تریبونی ندارند تا مشکلاتشان را بیان و جامعه و مسئولان ذیربط را نسبت به آن حساس کنند.
گزارش از محبوبه نجومیان
دکتر قاسمی گفت؛بسیاری از فرهنگ سازی ها و آموزش ها باید در حوزه آموزش و پرورش و خانواده اتفاق می افتاد که اینگونه نشد به همین دلیل بار مسئولیت آن به دوش صدا و سیما افتاد و رسانه ملی نیز در حد توان و بضاعت خود تکلیف را در این زمینه انجام داده است .
رییس شورای سیاست گذاری رسانه ملی با بیان این مطلب که وجود درخواست ها، مطالبات و مشکلات زیاد از سوی اقشار مختلف جامعه، سازمان ها و نهاد های مختلف حجم کاری رسانه ملی را افزایش داده است افزود : صدا و سیما مانند یک سفره گسترده است که همه می توانند از آن بهره مند شوند این بهره مندی نیازمند تعامل و ارتباط تنگاتنگ طرفین است.
رییس شبکه سلامت سیما تصریح کرد : روزانه بیش از 113 ساعت برنامه های مختلف ساخته می شود که بخش قابل توجهی از آن در زمینه های مختلف به اقشار معلول جامعه اختصاص داده شده است.
دکتر محمد مهدی قاسمی گفت : ما برای برنامه سازی و فرهنگ سازی به منابع صحیح و علمی درباره اولویت مناسب سازی در کشور -معرفی کارشناسان ماهر- موضوع مختلف در مناسب سازی همه ابعاد شهری ،اجتماعی وفرهنگی - معرفی سوژه های رسانه ای برای فرهنگ سازی و اطلاعات و اخبار به روز نیاز داریم.
رییس شبکه سلامت سیما سه موضوع سالمندان، تغذیه و معلولان را از دغدغه های شخصی خود دانست و تصریح کرد: ارگانها ،دانشگاهها و مراکز علمی باید محتوی تولید کنند و ما هم این مطالب را شکل و فرم رسانه ای می دهیم و اطلاع رسانی می کنیم . همه تولیدات سلامت محور که بر اساس معیار های رسانه تولید شود قابلیت پخش در شبکه سلامت را خواهد داشت.
رییس شبکه سلامت از بکار گیری مجریان معلول برای برنامه های تلویزیونی سلامت محور دراین شبکه خبر داد.
قاسمی با اشاره به هزینه های سنگین ساخت برنامه های تلویزیونی گفت : سازمان صدا و سیما در حد بضاعت خود این وظیفه ملی ورسانه ای را انجام می دهد اما نیازمند مشارکت همه اقشار نهاد ها و سازمان ها در این زمینه است تا در فرهنگ سازی جامعه بتواند به نحو احسن ایفای نقش کند.
رییس شورای سیاستگذاری رسانه ملی افزود: شبکه سلامت می تواند یک ویژه برنامه برای معلولین تولید کند تا تریبونی برای بیان مشکلات و نیازهای این قشر از جامعه باشد ضمن اینکه می توانیم از طریق تلویزیون اینترنتی نیز به این قشر از جامعه در رسیدن به خواسته هایشان کمک کنیم.(سخنان دکتر قاسمی به نقل از شبکه سلامت)
گزارش تصویری تجمع دوم مهر۹۹