وقتی کلمۀ «هوش» به گوشمان می خورد، سریع یاد تست IQ می افتیم؛ در واقع، هوش، همان پتانسیل های فکری ماست؛ چیزی که با آن زاده می شویم، چیزی که قابل سنجش است و ظرفیتی است که تغییر آن دشوار است. در سال های اخیر، دیدگاه ها و نظریه های جدیدی در مورد هوش مطرح شده است. یکی از این نظریه ها متعلق به هوارد گاردنر، روانشناس و استاد دانشگاه هاروارد، است. گاردنر به وجود هوش های چندگانه معتقد بود و دیدگاه های سنتی در مورد هوش را بسیار محدود می دانست. این روانشناس معتقد بود که 9 نوع هوش داریم و هر شخصی از یک سری هوش های خاص بهره مند است. اگر انواع هوش را بشناسیم، می توانیم خودمان و توانمندی هایمان را بهتر بشناسیم و جهت تقویت آن ها پیش برویم. در این مطلب، به انواع هوش و ویژگی های آن ها خواهیم پرداخت. با دانیون همراه باشید.
انواع هوش
به عنوان یک دانش آموز، به خوبی می دانم که شناختن خودم و توانایی هایم، می تواند مرا در مسیر درستی قرار دهد؛ به همین دلیل، به سراغ شناختِ انواع هوش رفتم تا بتوانم خودم را بهتر بشناسم و اگر توانمندی و استعداد خاصی دارم، آن را تقویت کنم. در این مسیر، به نظریۀ هوش چندگانۀ گاردنر برخوردم؛ براساس نظریۀ هوش های چندگانۀ هوارد گاردنر، هوش، انواع مختلفی دارد و هر شخصی می تواند از چندین هوش بهره مند باشد؛ مثلاً یک نفر می تواند در یک عرصۀ خاص، مانند موسیقی، بسیار توانمند باشد؛ اما توانایی های دیگری هم داشته باشد. اگر انواع هوش را بشناسید، می توانید توانایی هایتان را بهتر بشناسید. در ادامه، ویژگی های انواع هوش را برایتان خواهم گفت تا بتوانید هوش و توانایی هایتان را بشناسید و جهت تقویت آن ها بکوشید.
1. هوش طبیعت گرا (Naturalistic Intelligence)
آیا متوجه شده اید که برخی اشخاص دوست دارند گل و گیاه پرورش دهند؟ در اصطلاح عامیانه، می گویند: «دستش سبزه!». برخی دیگر به حیوانات علاقه دارند و برخی هم در طبیعت، احساس راحتی می کنند؛ طوری که انگار در خانۀ خودشان هستند. این اشخاص، کوچک ترین تغییرات محیطی را به سرعت متوجه می شوند و دوست دارند گونه های مختلف را بشناسند. این اشخاص، هوش طبیعت گرای بالایی دارند و در مشاغلی مانند زیست شناسی، باغبانی و مزرعه داری، می توانند موفق باشند.
2. هوش موسیقیایی (Musical Intelligence)
همۀ اشخاص، دست سبز ندارند و عاشق طبیعت نیستند، بلکه شاید به موسیقی گرایش داشته باشند. کسانی که هوش موسیقیایی بالایی دارند، به صداها حساس هستند، نت های موسیقی را درک می کنند، می توانند تُن ها و ریتم ها را تشخیص دهند و ملودی ها را به یاد بسپارند. آن ها موسیقی را خیلی دوست دارند و در آهنگسازی و نواختنِ ساز بسیار قوی هستند. اشخاص با هوش موسیقیایی بالا، معمولاً ساز می نوازند و دوست دارند موسیقی دان، آهنگساز، نوازنده یا رهبر ارکستر شوند.
3. هوش منطقی-ریاضی (Logical-Mathematical Intelligence)
هوش منطقی-ریاضی، نزدیک ترین نوع هوش به تصورات عامیانه در مورد هوش است. اشخاص با هوش منطقی-ریاضی بالا در ریاضی و کار با اعداد بسیار توانمند هستند. آن ها می توانند الگوها را به راحتی به خاطر بسپارند و مهارت بالایی هم در حل مسئله دارند. این اشخاص از تفکر در مورد ایده های انتزاعی لذت می برند و شیفتۀ انجام آزمایش های علمی هستند. اگر هوش منطقی-ریاضی بالایی دارید؛ به مشاغلی مانند حسابداری، برنامه نویسی و مهندسی فکر کنید؛ همچنین می توانید دانشمند یا ریاضی دان شوید.
4. هوش وجود گرا (Existential Intelligence)
کسانی که هوش وجودگرای بالایی دارند، همواره در مورد اتفاقات روزمره ای که دیگران به راحتی از کنارش رد می شوند، فکر می کنند. آن ها سوالاتی در مورد وجود بشر می پرسند. این اشخاص مانند فیلسوف ها فکر می کنند و می توانند پرسش ها را پاسخ دهند. این نوع هوش را هوشِ معنوی یا اخلاقی نیز می نامند.
5. هوش میان فردی (Intrapersonal Intelligence)
آیا خیلی خوب با دیگران ارتباط برقرار می کنید؟ آیا به راحتی می توانید دیگران را بشناسید؟ اگر پاسخ مثبت است، شما هوش میان فردی بالایی دارید. اشخاص با هوش میان فردی بالا، در درک اشخاص و تعامل با آن ها بسیار توانمند هستند و می توانند احساسات، انگیزه ها، خواسته ها و اهداف اطرافیان خود را به خوبی بشناسند. آن ها توانایی بالایی در برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی دارند؛ به راحتی با دیگران همدردی، و شرایط را از زوایای مختلف بررسی می کنند؛ و توانایی بالایی در حلِ اختلافات دارند. اگر هوش میان فردی بالایی دارید، می توانید روانشناس، فیلسوف، مشاور، فروشنده یا سیاستمداری موفق شوید.
6. هوش کلامی-زبانی (Linguistic-Verbal Intelligence)
کسانی که هوش کلامی-زبانی بالایی دارند، می توانند از واژگان به خوبی استفاده کنند، هم در گفتار و هم در نوشتار. این اشخاص می توانند تفکرات و احساسات خود را به راحتی بیان کنند؛ داستان های خوبی بنویسند؛ اطلاعات را به خوبی به خاطر بسپارند؛ و خیلی خوب سخنرانی کنند. اگر هوش کلامی-زبانی بالایی دارید، می توانید نویسنده، روزنامه نگار، وکیل یا معلم بسیار موفق و توانایی شوید.
7. هوش اندامی-جنبشی (Bodily–Kinesthetic Intelligence)
کسانی که هوش اندامی-جنبشی بالایی دارند، در زمان بندی دقیق هستند، ذهن و بدنشان هماهنگ است و مهارت های حرکتی بسیار بالایی دارند. این اشخاص می توانند از بدنشان برای بیان احساسات و ایده هایشان استفاده کنند. این اشخاص در رقص و ورزش ماهر هستند و دوست دارند چیزی را با دستشان بسازند. اگر هوش اندامی-جنبشی بالایی دارید، می توانید رقصنده، بازیگر یا مجسمه ساز شوید.
8. هوش درون فردی (Intrapersonal Intelligence)
آیا تفکرات، احساسات و هیجانات خود را به خوبی می شناسید و می توانید از این درک و شناخت در زندگی روزمره تان استفاده کنید؟ اگر پاسختان مثبت است، احتمالاً هوش درون فردی بالایی دارید. اشخاص با هوش درون فردی بالا، از تفکر، تحلیل شخصیت خودشان و ارتباطشان با دیگران لذت می برند و همچنین می توانند نقاط ضعف و قوت خودشان را تشخیص دهند. این اشخاص برخلاف درکِ عمیقی که از خودشان دارند، معمولاً خجالتی هستند. فیلسوف ها، نویسندگان و روانشناسان، معمولاً هوش درون فردی بالایی دارند.
9. هوش تصویری-فضایی (Visual-Spatial Intelligence)
داشتنِ هوش تصویری-فضایی، به معنای توانایی تجسم و بررسی اجسام در حالت سه بُعدی است. اشخاص با هوش تصویری-فضایی بالا، بسیار خلاق هستند؛ می توانند عکس و نقاشی را به خوبی تفسیر کنند؛ در نقشه خوانی بسیار ماهرند؛ و عاشق چیدنِ پازل هستند. اگر هوش تصویری-فضایی بالایی دارید، به سراغ دنیای هنر بروید؛ در ضمن، می توانید معمار موفقی هم باشید.
دانیون را در اینستاگرام دنبال کنید: dunion.app
سایت دانیون: dunion.ir