رسول اکرم صلی الله علیه و آله می‌فرمایند: «به فرزندان خود احترام بگذاريد و آنان را نيكو تربيت كنيد.» همچنین امام علی علیه السلام می‌فرمایند: «حق فرزند بر پدرش این است که نام نیکو برای او برگزیند و به خوبی ادب و تربیتش کند و به وی قرآن بیاموزد.» تربیت فرزند بقدری مهم است که دین یکی از اهداف اصلی ازدواج را تربیت فرزندان صالح دانسته است. از نظر اسلام داشتن فرزند صالح یکی از بهترین اندوخته‌های دنیوی و اخروی انسان است. حتی در امر ازدواج باید توجه داشته باشید که همسری که انتخاب می‌کنید مادر یا پدر آینده فرزندان شما است.
در حدیثی از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل شده است که: «هر کس فرزندش را ببوسد، خداوند عزوجل برای او ثواب می‌نویسد و هر کسی که او (فرزندش) را شاد کند، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد، پدر و مادرش دعوت می‌شوند و دو لباس بر آنان پوشیده می‌شود که از نور آنها، چهره‌های بهشتیان نورانی می‌گردد.» در حدیث دیگری از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل شده است که: «واى بر فرزندان آخر زمان از پدرانشان. عرض شد: يا رسول اللّه، از پدران مشرك آنان؟ فرمودند: نه، بلكه از پدران مسلمانشان كه هيچ چيز از فرايض مذهبى را به كودكان خود نمی‌آموزند؛ و اگر فرزندان برخى از مسائل دينى را فراگيرند، آنان را از اداى اين فريضه باز میدارند. آنان به اين قانعند كه فرزندانشان متاع ناچيزى از دنيا به دست آورند. من از اين قبيل پدران بيزارم.»
سعی می‌نماییم بطور خلاصه و دسته‌بندی شده به بیان نکاتی بپردازیم که در تربیت فرزندان، اهمیت آنها با هر وجدان بیداری قابل درک است:
بیشتر نکات بیان شده در این مقاله، مربوط به کودکان بعد از نوزادی تا هفت سالگی است که شخصیت اصلی فرزند در این بازه زمانی شکل می‌گیرد. چون وظایف والدین در بازه‌های هفت سال اول با هفت‌سال بعدی (دوم) متفاوت هستند. مثلا میزان و کیفیت محبت و عواطف در هر بخشی متفاوت خواهد بود. بطور کلی در روایات معصومین علیهم السلام وظایف اصلی برای تربیت فرزند صالح را می‌توان از یک منظر به چند دسته تفکیک کرد: قبل از ازدواج، قبل از پیدایش نطفه، هنگام انعقاد نطفه، هنگام بارداری مادر، هنگام تولد و دوره نوزادی، کودکی تا هفت سالگی، هفت تا چهارده سالگی و بعد از آن (دوره نوجوانی و جوانی).
بنده صرفاً سعی کردم مطالب مفید را با خلاصه‌سازی از روی منابع مختلف گردآوری و با نظر افراد خبره اصلاح نمایم و هیچ‌گونه تخصصی در زمینه روانشناسی و اخلاق ندارم. لذا خواهشمندم درصورتیکه ایرادی در مطالب مشاهده فرمودید یا نکته مهم دیگری به نظرتان رسید، در بخش نظرات (پایین این نوشته) اصلاحیه یا پیشنهاد خود را مطرح بفرمایید.
