نگاهی به معاملات بازار سرمایه نشان می دهد که شاخص کل در معاملات امروز (15 دی 99) با رشد 19 هزار واحدی به رقم یک میلیون و 374 هزار واحد رسیده و این درحالی است که شاخص بورس در هفته های اخیر روندی نزولی داشته و همین موضوع موجب نگرانی سهامداران از وضعیت بازار سرمایه در هفته های آتی شده است.
بازتاب؛ زهره علامی– کارشناسان اقتصادی، دلایل متعددی را در افت شاخص بورس موثر می دانند از فروش زیاد بازارگردان‌ها و حقوقی‌ها گرفته تا افزایش تنش‌ها در منطقه، ضمن اینکه نباید از انتظار کاهش قیمت دلار با نزدیک شدن به روزهای پایانی ریاست‌جمهوری ترامپ هم غافل شویم چون این عامل علاوه بر روند نزولی شاخص، حرکت فرسایشی بورس را هم در پی داشته است.
در این میان دکتر حمید زاهد نسب، یکی از تحلیگران بازار سرمایه معتقد است که بیشترین عوامل موثر در افت شاخص بورس طی هفته های اخیر، فروش زیاد حقوقی ها و ترس سهامداران خرد از تشدید ریزش ها بوده است.
این فعال بازار سرمایه با اشاره به اینکه وضعیت معاملات در بازار سرمایه تا حدودی گنگ و نامشخص است، به بازتاب می گوید: فروش بالای سهام از سوی حقوقی ها، موجب ترس سهامداران خرد شده است و آنها می ترسند شاخص بورس دوباره ریزش قابل ملاحظه ای را تجربه کند.
زاهد نسب ادامه می دهد: بسیاری از مسوولان نبود آموزش و کم تجربگی در میان سهامداران خرد را یکی از عوامل موثر در شرایط کنونی بازار سرمایه می دانند اما نباید از این موضوع غافل شویم که حقوقی ها در زمان های خاصی اقدام به فروش های سنگین می کنند و همین موضوع تعادل معاملات بورس را بهم می ریزد.
به گفته این کارشناس، فروش زیاد حقوقی ها باعث تشدید فضای منفی ایجاد شده در بازار سرمایه شده است، ضمن اینکه اخبار منتشر شده در کانال های تلگرامی و رسانه های اجتماعی درباره وضعیت منطقه خاورمیانه، ترس برخی سهامداران را به همراه داشته است.
وی اضافه می کند: البته همه سهامداران از وضعیت موجود نگران نشده اند چون بسیاری از آنها سال هاست در بورس سرمایه گذاری کرده اند و با فرازو نشیب های بازار آشنایی دارند، حتی سهامدارانی که طی یکی دو سال گذشته هم وارد بورس شده اند شرایط متعددی را تجربه کرده اند.
چندی پیش خبری درباره برخورد با ۱۶۰ متخلف بازار سرمایه، در راستای نظارت و حمایت از سهامداران بورسی منتشر شد که نوع و میزان محکومیت های در نظرگرفته شده و همچنین عدم انتشار اسامی آنها این گمانه را ایجاد کرد که پیگیری های مجلس و قوه قضاییه در این باره به نتیجه ملموسی نرسیده و این پرونده همچون ماه های گذشته پیگیری نمی شود.
اما زاهد نسب که با «بازتاب»، در این باره گفت و گو کرد، درباره پرونده اخلالگران ارزی و تاثیر آن بر وضعیت کنونی بازار سرمایه می گوید: اول باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا اخلالگری در بازار وجود دارد، اگر پاسخ مثبت است این اخلال از کجا نشات می گیرد، آیا سازمان بورس و اوراق بهادار توان و ابزار لازم برای برخورد با اخلالگران را دارد یا نهادهای دیگر باید وارد عمل شوند؟
او اضافه می کند: اگر بحث معاملات الگوریتمی به عنوان اخلال در بازار سرمایه مطرح است که استفاده از این معاملات در سایر کشورها هم وجود دارد، ضمن اینکه سازمان بورس هم در توسعه این نوع از معاملات نقش داشته است و حالا سازمان می تواند خود را مورد بازخواست قرار دهد؟ (اوایل مهر ماه، سازمان بورس و اوراق بهادار استفاده از معاملات الگوریتمی را توسط کلیه مشتریان برخط در بورس تهران و فرابورس ایران ممنوع کرد.)
این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه می دهد: تجربه نشان داده، زمانی که مساله ای داغ است از سوی مسوولان مورد بررسی قرار می گیرد اما پس از مدتی، این موضوع کم رنگ می شود اگرچه این امکان هم وجود دارد که مثلا بحث اخلالگران بورسی پشت درهای بسته مجلس بررسی می شود اما به طور کلی سازمان ها و ارگان های مربوط فعلا منفعل هستند.
به گفته زاهد نسب بررسی پرونده اخلالگران بورسی در ماه های اخیر به گونه ای نبوده که در سهامدار این امید ایجاد شود که پیگیری حق او از سوی کمیسیون اقتصادی مجلس یا وزارت اقتصاد در حال انجام است و یا وضعیت رو به بهبود است، درواقع هیچ نهاد یا سازمانی به سهامدار اطمینان خاصی نداده است.
وی در تحلیل وضعیت بازار سرمایه طی هفته های اخیر می گوید: در این مدت معامله ای تحت شرایط ثابت نداشتیم، در یک لحظه عرضه و در لحظه ای دیگر تقاضا افزایش داشته است، یعنی بازار ثبات ندارد.
این تحلیلگر بازار سرمایه می افزاید: در دل بازار ثبات نداریم و واقعیت این است که دیگر نباید شاهد اصلاح های قیمتی و ریزش در بورس باشیم اما با این وجود نمی توان وضعیت بازار را در روزهای آینده پیش بینی کرد.
او اظهار می کند: در کوتاه مدت یعنی تا عید ثباتی برای بازار پیش بینی نمی شود اما اگر نگاهی بلند مدت داشته باشیم طی یکی دو سال آینده وضعیت بازار سرمایه مثبت می شود.
ناگفته نماند که با وجود روند نزولی بازار سرمایه در هفته های اخیر و نبود ثبات در آن، پیش بینی می شود که شاخص بورس در محدوده یک میلیون و ۳۰۰ هزار تا یک میلیون و ۳۳۰ هزار حمایت شود و شاهد ریزش بورس از کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد نباشیم.
