مرحله دوم تست بالینی واکسن کرونای ایرانی دوشنبه این هفته انجام شد و به گفته وزیر بهداشت درصورت جواب دادن آزمایش های انسانی، این واکسن در بهار سال 1400 به مرحله تولید می رسد. این گفته ها درحالی است که بسیاری از کشورها از جمله انگلیس، آمریکا، امارات، عربستان و … تزریق واکسن کرونا را برای شهروندانشان آغاز کرده اند.
«بازتاب»، زهره علامی– در این میان و با وجود اظهارات مسوولان حوزه بهداشت کشور و اعضای ستاد ملی مبارزه با کرونا درباره تولید واکسن ایرانی در خرداد و تیرماه سال آینده، بسیاری از متخصصان اپیدمولوژی پیش بینی می کنند که تا پایان تابستان سال آتی هم، واکسن ایرانی به تولید انبوه نمی رسد.
اما جدا از فرآیند زمانبر تولید واکسن ایرانی کرونا، این سوال مطرح است که قیمت این واکسن حدوداً چقدر خواهد بود؟
به گفته مصطفی قانعی- یکی از اعضای کمیته واکسن کرونا، اگر واکسن چین را با کمترین قیمت حساب کنیم حدود 12 دلار خواهد بود، اما واکسن ساخت ایران حدود 7 دلار می شود.
این تخمین قیمتی در حالی است که حسینعلی شهریاری- رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، رقم کمتری را برای واکسن ایرانی اعلام می کند، به گفته شهریاری اگر قیمت یک واکسن خارجی 10 دلار باشد، وزارت بهداشت برای واکسن ایرانی به شرکت تولید کننده 6 دلار پرداخت می‌کند. با توجه به گفته های مسوولان حوزه بهداشت به نظر می رسد که قیمت واکسن ایرانی کرونا باید حدود 6 تا 7 دلار باشد.
بررسی دیگر منابع گویای اطلاعات دیگری است. اواخر آذر سال جاری، وزیر بودجه بلژیک به طور اتفاقی اقدام به افشای قیمت واکسن های کرونا در صفحه توییترش کرد، براساس توئیت منتشرشده از سوی این وزیر بلژیکی، قیمت دو دوز (برای هر بار واکسیناسیون یک نفر به دو دوز واکسن نیاز دارد) واکسن آمریکایی مدرنا 36 دلار، واکسن مربوط به شرکت سانوفی فرانسه 18 دلار، واکسن شرکت جانسون و جانسون 18 دلار و قیمت واکسن آکسفورد انگلیس، 12 دلار است. البته اعداد فاش شده از سوی این وزیر بلژیکی با قیمت هایی که از سوی رسانه ها منتشر شده بود، متفاوت است، مثلا قیمت یک دوز واکسن مدرنا بین 25 تا 37 دلار اعلام شده بود که هزینه دو دوز این واکسن بین 50 تا 74 دلار می شود.
اما هزینه دو دوز واکسن کووید19چینی حدود 60 دلار و قیمت دو دوز واکسن روسی Sputnik-V برای مصرف کنندگان خارجی حدود 20 دلار خواهد بود.
جدا از مبحث مهم قیمت واکسن کرونا و تخمین قیمت نهایی آن برای هر ایرانی، بحث مهم دیگر وضعیت تزریق این واکسن در کشور های دیگر است.
واقعیت این است که در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان تزریق واکسن کرونا را آغاز کرده اند و جالبتر اینکه واکسیناسیون در برخی از آنها رایگان است.
چندی پیش ژائیر بولسونارو رئیس جمهوری برزیل اعلام کرد که تزریق واکسن این بیماری در کشورش رایگان خواهد بود، اما اجباری نیست، همچنین رئیس‌جمهور عراق هم در اواسط آذر ماه از توزیع رایگان واکسن کرونا بین مردم در این کشور خبر داد.
وزارت بهداشت عربستان سعودی هم برنامه توزیع رایگان واکسن فایزر را برای ۳۴ میلیون نفر جمعیت این کشور آغاز کرده است، ترکیه، مراکش، الجزائر، پاکستان هم از دیگر کشورهایی به شمار می‌روند که واکسن کرونا را به صورت رایگان در اختیار همه شهروندان خود قرار می‌دهند.
واکسیناسیون رایگان واکسن کرونا در اغلب کشورهای جهان در شرایطی است که مسوولان کشور ما به طور رسمی اعلام نکرده اند که واکسیناسیون کرونا برای مردم رایگان است یا هزینه ای دریافت می شود.
به نظر می رسد یکی از دلایل عدم موضع گیری رسمی مسوولان این است که همچنان مشخص نیست که خرید واکسن خارجی به کجا رسیده است، از یک سو وزیر بهداشت می گوید ایران ۱۶ و نیم میلیون دوز واکسن کرونا را از اتحادیه کوواکس خریداری کرده است و از سوی دیگر مدیر دفتررییس جمهور اعلام می کند که ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا از خارج می‌خریم.
البته چندی پیش حسینعلی شهریاری، رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به نوعی از غیر ممکن بودن واکسیناسیون عمومی و رایگان در کشور گفت، او در اظهاراتی اعلام کرد که اگر بخواهیم واکسیناسیون عمومی انجام دهیم که برخی کشورها شروع کردند و رایگان هم انجام می‌دهند، حداقل ۱۵۰-۱۴۰ میلیون دوز واکسن نیاز داریم که این شدنی نیست.
درحالی که امروز رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت اعلام کرد که خبری از واکسن کرونای خارجی در بازار سیاه نیست اما خبرهایی از فروش واکسن کرونای روسی در ناصرخسرو به گوش می رسد، گفته می شود که قیمت این واکسن ها هزار یورو است و توسط مهمانداران، دیپلمات‌ها و دو تابعیتی‌ها وارد کشور شده است.
بازتاب وجود واکسن کرونا در بازار سیاه دارو را نه تایید و نه تکذیب می کند اما انتشار این گونه خبرها به معنای آن است که نهادهای مسوول و نظارتی باید هر چه سریعتر وارد عمل شوند، پیش از آنکه بازارسیاه واکسن کرونا شکل گرفته یا رونق بگیرد.
ضمن اینکه به نظر می رسد که همگام با مراحل ساخت واکسن داخلی کرونا، دولت باید تلاش هایش را برای خرید واکسن از منابع معتبر خارجی و تامین ارز مورد نیاز، بیشتر کند چون هرگونه تعلل و تاخیر در خرید این واکسن، می تواند هموطنان بیشتری را به کام مرگ بکشاند.
