اقتصاد ایران: در حالی که انتظار کسب سود از سرمایهگذاری اتفاق جدیدی نیست، اما مفهوم کلی فارمینگ بهره (Yield Farming) از بخش فایننس غیرمتمرکز (DeFi) بر آمده است. ایده کلی این است که افراد میتوانند در ازای مشارکت در اپلیکیشنهای DeFi، توکن دریافت کنند.
به گزارش خبرگزاری اقتصادی ایران به نقل ازکریپتولند، در حالی که انتظار کسب سود از سرمایهگذاری اتفاق جدیدی نیست، اما مفهوم کلی فارمینگ بهره (Yield Farming) از بخش فایننس غیرمتمرکز (DeFi) بر آمده است. ایده کلی این است که افراد میتوانند در ازای مشارکت در اپلیکیشنهای DeFi، توکن دریافت کنند.
فارمینگ بهره عملی است که در ازای دریافت پاداش، میبایست رمزارزی را ذخیره یا قفل کنید. در حالی که انتظار کسب سود از سرمایهگذاری اتفاق جدیدی نیست، اما مفهوم کلی فارمینگ بهره از بخش فایننس غیرمتمرکز بر آمده است. ایده کلی این است که افراد میتوانند در ازای مشارکت در اپلیکیشنهای DeFi، توکن دریافت کنند. همچنین میتوان از فارمینگ بهره، بعنوان استخراج نقدینگی هم نام برد. محبوبیت "فارمینگ بهره" به دلیل قوانین عرضه و تقاضا با محبوبیت عرضه اولیه کوینها در سال 2017 مقایسه شده است. از آنجایی که هر پروژه جدید نوظهوری، توکنهایی جدید یا روشهایی جهت کسب سود را در اختیار شما قرار میدهد، کاربران به امید کسب سود به این پروژه هجوم میآورند. به نوبه خود، این افزایش تقاضا موجب افزایش سرمایهگذاری در این پروژهها و توکنها میگردد.
فارمینگ بهره چگونه کار میکند؟
مهندس سینا استوی، از فعالان و پژوهشگران حوزه بلاکچین، در این رابطه می گوید: مکانیزم دقیق فارمینگ بهره به شرایط و ویژگیهای کاربرد DeFi بستگی دارد. این روش با ارائه سهم اندکی از کارمزدهای هر تراکنش به دلیل کمک به نقدینگی در یک اپلیکیشن خاص مانند Uniswap یا Balancer، به کاربران آغاز شد. با این حال، متداولترین روش فارمینگ بهره استفاده از یک برنامه DeFi و در ازای آن بدست آوردن توکن آن پروژه است. این روش در اوایل تابستان سال 2020 رایج شد، زمانی که Compound اعلام کرد رمزارز نظارتی COMP خود را برای وامدهندگان و وامگیرندگان اپلیکیشن Compound منتشر میکند. این یک اقدام ضربتی بود و Compound را به صدر رتبهبندی DeFi رساند.
این پژوهشگر حوزه فناوری های نوین و بلاکچین در ادامه بیان می کند: از آن زمان، چندین پروژه با ایجاد اپلیکیشنهای DeFi با حاکمیت متمرکز با ارائه توکنهای بومی و پاداش به کاربران خود، این کار را دنبال کردند. این توکنهای کپی برداری شده، موفقیت توکن COMP را تکرار کردند. بعنوان مثال، توکن Balancer (BAL) که بلافاصله پس از راهاندازی 230٪ رشد داشت. موفقیت مداوم هر پروژه جدید به نوآوری بیشتری دامن میزند زیرا پروژهها به شدت برای جذب کاربران در حال رقابت هستند. فارمرهای بهره موفقتر، با به کارگیری استراتژیهای سرمایهگذاری پیچیده، بازدهی خود را به حداکثر میرسانند. این استراتژیها معمولاً استیکینگ (سهامگذاری) توکنها در زنجیرهای از پروتکلها جهت تولید حداکثر بازده است. فارمرهای بهره معمولاً استیبلکوینهایی مانند: Dai، تتر (USDT) یا USDC را ذخیره میکنند زیرا آنها راهی آسان جهت پیگیری سود و زیان ارائه میدهند. با این حال، میتوان با استفاده از رمزارزهایی مانند اتر (ETH) هم فارمینگ بهره ایجاد کرد.
مزایا و خطرات فارمینگ بهره چیست؟
مزایای "فارمینگ بهره" کاملا واضح است: سود. فارمرهای بهره که برای اتخاذ یک پروژه جدید مشتاقند، میتوانند از پاداش توکنهایی که ممکن است به سرعت ارزش آنها زیاد شود، بهرهمند گردند. اگر آنها این توکنها را در زمان مناسب بفروشند میتوانند به سودهای قابل توجهی دست یابند. این سود را میتوان در سایر پروژههای DeFi سرمایهگذاری کرد تا بازدهی بیشتری داشته باشد.
سینا استوی با بیان اینکه "فارمرهای بهره" معمولاً باید مقدار زیادی از سرمایه اولیه خود را برای تولید سود قابل توجه صرف کنند(حتی چندصد هزار دلار)، گفت: با توجه به ماهیت بسیار ناپایدار رمزارزها به ویژه توکنهای DeFi، اگر بازار ناگهان افت کند، فارمرهای بهره مانند آنچه در HotdogSwap اتفاق افتاد، در معرض لیکویید شدن قرار میگیرند. علاوه بر این، موفقترین استراتژیهای "فارمینگ بهره"، پیچیده هستند. بنابراین ریسک آن برای کسانی که نحوه عملکرد همه پروتکلهای اساسی را درک نمیکنند بیشتر است.
"فارمرهای بهره" همچنین درخصوص تیمهای پروژه و کدهای اصلی قرارداد هوشمند ریسک میکنند. پتانسیل کسب سود در فضای DeFi بسیاری از توسعهدهندگان و کارآفرینان را ترغیب به راهاندازی پروژههای خود یا حتی کپی کد قدیمی میکند. حتی اگر تیم پروژه صادق باشد، کد آن اغلب بدون حسابرسی است و ممکن است اشکالاتی داشته باشد که موجب آسیبپذیری پروژه در برابر مهاجمان گردد. چندین نمونه از این خطرات که با افزایش محبوبیت فارمینگ بهره همواره ادامه داشته وجود دارد. یکی از آنها قرارداد هوشمند bZx است که اوایل سال جاری دچار هک گردیده بود و اخیرا 8 میلیون دلار دیگر را به دلیل یک خط کد نامناسب از دست داد.
YAM Finance نمونه برجسته دیگری بود. ارزش کل قفلشده توکن YAM تنها دو روز پس از راهاندازی در ماه آگوست، از صفر به 57 میلیون دلار رسید. سپس با اعتراف بنیانگذارش به وجود یک باگ عمده در کد آن، دچار اشکال گردید. در حسابرسی بعدی چندین موضوع دیگر در رابطه با امنیت و عملکرد آن آشکار شد.
چالشها و فرصتهای کلیدی فارمینگ بهره چیست؟
مهندس استوی در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر بیشتر اپلیکیشنهای DeFi مبتنی بر بلاکچین اتریوم هستند و چالشهای اساسی را برای فارمرهای بهره ایجاد میکنند. تا پیش از بروزرسانی اتریوم 2.0، این شبکه با ضعف مقیاسپذیری دست و پنجه نرم میکند. با محبوبیت بیشتر فارمینگ بهره، افزایش تراکنشها موجب مسدود شدن شبکه اتریوم شده و باعث کندی زمان تایید و افزایش کارمزد تراکنشها میشود. این وضعیت منجر به برخی گمانه زنیها مبنی بر انتقال DeFi شده است. با این حال به نظر می رسد که مشکلات اتریوم در نهایت به نفع سایر پلتفرمها باشد. بعنوان مثال، Binance Smart Chain بعنوان گزینهای جایگزین برای فارمینگ بهره که برای استفاده از DeFi DApps جدید مانند BurgerSwap ظاهر شده، میباشد. علاوه بر این، اپراتورهای DeFi موجود اتریوم سعی دارند با ارائه راهکارهای لایه دوم برای بستر موجود، این مشکل را کاهش دهند. بنابراین با فرض اینکه مشکلات اتریوم برای DeFi بغرنج نبوده، میتوان کماکان فارمینگ بهره را ادامه داد.