دنیا در شرایط مالی پرخطری قرار دارد و سرمایهگذاران باید آماده باشند. در حالی که سالهای اخیر معمولاً فرصت مناسبی برای نگهداشتن اوراق قرضه دولتی بود، شرایط کنونی متفاوت است و چالشهای جدی پیش روی اقتصادهای بزرگ جهان قرار دارد.
بانکهای مرکزی، از جمله فدرالرزرو آمریکا، در سالهای اخیر نرخ بهره را کاهش دادهاند. رشد اقتصادی جهانی کند شده و چین با کاهش قیمتها (تورم منفی) دست و پنجه نرم میکند. ارزشگذاری سهام در بازار آمریکا به سطوح بسیار بالایی رسیده که تصور رشد بیشتر از آن دشوار است. به نظر میرسد اوراق قرضه، گرچه معمولاً امنتر هستند، اما در این شرایط نیز با ریسکهایی مواجهند.
جهان از نظر مالی در وضعیت آشفتهای است. در سال ۲۰۲۶ نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی در اقتصادهای پیشرفته از ۱۱۰ درصد فراتر خواهد رفت. با وجود درآمدهای تعرفهای، دولت آمریکا احتمالاً حداقل ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را قرض خواهد کرد.
حتی کشورهایی مانند ژاپن، که سالها نرخ بهره پایین داشتند، دیگر امن بهنظر نمیرسند و بازدهی اوراق ۳۰ساله ژاپن اخیراً به بالاترین حد تاریخ خود رسیده است.
احتمال وقوع یک بحران مالی در یکی از اقتصادهای بزرگ جهان رو به افزایش است. فرانسه آسیبپذیرترین کشور است، چرا که هم بدهی عمومی بالا دارد، هم کسری بودجه بزرگ و هم مالیاتهای زیاد؛ بنابراین فضای چندانی برای افزایش مالیات بدون آسیب زدن به رشد اقتصادی باقی نمانده است. تلاشهای محدود برای کاهش استقراض نیز ناکام ماندهاند. فرانسه در دو سال گذشته پنج نخستوزیر عوض کرده و همچنان با بودجهای غیرقابل کنترل دست و پنجه نرم میکند.
در آمریکا نیز خطرهایی وجود دارد. در ماه مه ۲۰۲۶، رئیسجمهور دونالد ترامپ، جروم پاول را در سمت ریاست فدرالرزرو جایگزین خواهد کرد. یکی از گزینههای اصلی، کریس والر است؛ او اقتصاددانی جدی و پیشبینیهایش چندین بار بسیار دقیق بوده است.
اما فقط او نیست که اهمیت دارد. خروج غیرمنتظره یک عضو هیئتمدیره، یک کرسی در هیئت هفتنفره فدرالرزرو باز کرده که رئیسجمهور فعلاً آن را با استفان میران، یکی از مشاوران اقتصادی خود، پر کرده است. این کرسی باید دوباره در ژانویه ۲۰۲۶ پر شود. اگر پاول فدرالرزرو را ترک کند، ترامپ میتواند سه کرسی را پر کند و نفوذ قابل توجهی پیدا کند.
نرخ تورم آمریکا بهخاطر تعرفههای ترامپ افزایش خواهد یافت و اثرات آن هنوز در اقتصاد جریان دارد. هرچند بیشتر اقتصاددانان معتقدند تورم در نهایت کاهش مییابد، اما ممکن است مدتی طول بکشد—مدتی که میتواند سرمایهگذاران اوراق قرضه را نگران کند.
در سایر نقاط جهان، تورم کنترلشدهتر است (بریتانیا استثنای قابل توجهی است)، اما حتی کشورهایی که افزایش قیمتها تحت کنترل است نیز با کمبود سرمایه و نرخ بهره بالاتر روبهرو هستند. بانکهای مرکزی در حال کاهش داراییهای اوراق قرضهٔ خود هستند و صندوقهای بازنشستگی نیز سهام خود در بازار اوراق قرضه را کاهش دادهاند.
غولهای فناوری آمریکا سرمایه زیادی در زیرساختهای هوش مصنوعی (AI) سرمایهگذاری میکنند. اگر بازارهای سهام در مورد تأثیر اقتصادی هوش مصنوعی درست پیشبینی کرده باشند، این باید سرمایهگذاری در بخشهای مختلف را افزایش دهد. از آنجا که بازارهای سرمایه جهانی هستند، این موج سرمایهگذاری باعث افزایش نرخها در همه جا خواهد شد و حتی دولتهای کشورهایی که هوش مصنوعی را اتخاذ نمیکنند، با فشار مواجه خواهند شد.
کمبود سرمایه باعث میشود وام گرفتن گرانتر شود، که به نوبه خود احتمال ایجاد هراس درباره بدهیهای دولتی و افزایش ریسک پرمیومها را بالا میبرد. وقتی بریتانیا در سال ۲۰۲۲ با چنین فروش گستردهای مواجه شد، دولت مسیر خود را اصلاح کرد. اما مانند فرانسه، بسیاری از سیاستمداران با چالشهای پوپولیستی روبهرو هستند که اجرای سیاستهای ریاضتی را دشوار میکند.
سیاست در غرب پرتنش است و شاید برای نبرد بر سر منابع آماده نباشد؛ نبردی که وقتی دولتها متوجه شوند باید در نهایت در حد توان خود زندگی کنند، رخ خواهد داد. سرمایهگذاران اوراق قرضه باید امیدوار باشند که تهدید یک بحران، ذهنها را متمرکز کند.
