احتمالا تا کنون بارها نام ایلان ماسک را شنیده اید او که در زمینه تکنولوژی به پادشاه تکنولوژی (Techno king) شناخته می شود، به عنوان پدید آورنده شرکت های بورینگ کمپانی، تسلا موتورز و اسپیس ایکس و ... در هر نقطه ای از جهان تکنولوژی که مایل بوده است، فعالیت می کند.
ایلان ماسک به طرز شگفت انگیزی همه تکنولوژی ها را درگیر نوعی آینده نگری می کند، سبک و طرز نگاه سایرین را در بسیاری از مسائل مربوط به دنیای فناوری تغییر داده است. در این پست با ایگرد همراه باشید تا در مورد ایلان ماسک، شرکت ها و سرمایه گذاری های او در حوزه های مختلف بیشتر آشنا شویم.
ایلان ریو ماسک (Elon Reeve Musk) در 28 ژوئن سال 1971 در پرتوریا، آفریقای جنوبی متولد شد. ایلان فرزند نخست یک خانواده 5 نفره بود. پدر وی، ارول ماسک متولد آفریقای جنوبی و بزرگ شده انگلیس، مهندس و مادر کانادایی-انگلیسی وی به اسم می ماسک متخصص رژیم غذایی و مدل بود.
یکی از اتفاقات تاثیر گذار در زندگی ایلان ماسک جدا شدن پدر و مادر وی از یکدیگر بود که باعث شد او برای زندگی با پدر، همراه با خواهر و برادرش در آفریقای جنوبی اقامت کند. ایلان اصلا دوست نداشت که در آن کشور بماند، چرا که آن جا، جایی نبود که ایلان ماسک بتواند در آن پیشرفت کند. پس تصمیم گرفت تا دست به کاری بزند که باعث شود او از این شرایط رهایی پیدا کند و به آمریکا مهاجرت کند. این کار در سن 12 سالگی او رخ داد که توانست یک بازی کامپیوتری فوق العاده بسازد؛ این بازی که Blastar نام داشت که حدود 500 دلار فروش کرد. جالب است بدانید که موضوع بازی در مورد افرادی بود می خواستند کشتی های فضایی دشمنانشان را ساقط کنند.
در 17 سالگی و در سال 1989، ایلان برای ورور به دانشگاه کوئینز (Queen University) و فرار از خدمت اجباری در ارتش آفریقای جنوبی، به کانادا نقل مکان کرد. در آن سال، ایلان توانست تابعیت کانادا را به دست آورد زیرا تا حدودی احساس می کرد گرفتن تابعیت آمریا از این طریق آسان تر است.
در سال 1992، ایلان ماسک برای تحصیل در زمینه تجارت و فیزیک در دانشگاه پنسیلوانیا، کانادا را ترک کرد. او در رشته لیسانس اقتصاد فارغ التحصیل شد و برای گرفتن لیسانس دوم خود در رشته فیزیک آن جا ماند.
پس از ترک پنسیلوانیا، ماسک عازم دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا شد تا دکترای خود را در رشته فیزیک انرژی ادامه دهد. رفتن او به کالیفرنیا کاملا با رونق اینترنت همراه شد و او پس از گذشت تنها دو روز، از دانشگاه استنفورد کناره گیری کرد تا بخشی از جریان شکوفایی اینترنت شود و اولین شرکت خود به نام زیپ-۲ (Zip2) را در سال ۱۹۹۵ راه اندازی کرد. ایلان ماسک در سال ۲۰۰۲ شهروند ایالات متحده شد.
ایلان ماسک ۲ بار ازدواج کرد. او در سال ۲۰۰۰ با جاستین ویلسون ازدواج کرد و صاحب ۶ فرزند شدند. در سال ۲۰۰۲ پسرشان را که تنها ۱۰ هفته سن داشت، بر اثر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) از دست دادند.
پس از طلاق جنجالی از ویلسون، ماسک با بازیگری بنام تالولا رایلی آشنا شد. آن ها در سال ۲۰۱۰ ازدواج کردند. این زوج پس از جدایی در سال ۲۰۱۲، مجددا در سال ۲۰۱۳ با هم ازدواج کردند. رابطه آن ها در نهایت با طلاق در سال ۲۰۱۶ پایان یافت.
ماسک اولین شرکت خود با نام زیپ 2 را در سال 1995 به همراه برادرش، کیمبال ماسک، راه اندازی کرد. Zip2، یک راهنمای شهر آنلاین، بزودی برای وب سایت های جدید نیویورک تایمز و شیکاگ. تریبون (New York Times و Chicago Tribune) محتوا ارائه می کرد. در سال 1999، بخشی از شرکت کمپک کامپیوتر (Compaq Computer)، زیپ 2 را با 307 میلیون دلار پول نقد و 34 میلیون دلار به صورت سهام خریداری کرد.
در سال 1999، ایلان و کیمبال ماسک از پول حاصل از فروش شرکت زیپ-2، برای سرمایه گذاری در X.com، یک شرکت خدمات پرداخت مالی آنلاین، استفاده کردند. خریداری X.com در سال بعد، منجر به ایجاد شرکتی که امروزه با نام Paypal شناخته شده است، شد.
در اکتبر 2002، هنگامی که پی پل توسط ای بی (Ebay) با 5/1 میلیارد دلار سهام خریداری شد، ماسک اولین درآمد میلیاردی خود را بدست آورد. پیش از فروش، ماسک 11 درصد از سهام پی پل را در اختیار داشت.
در مارس ۲۰۱۷، اسپیس ایکس شاهد پرواز آزمایشی موفقیت آمیز و فرود یک موشک فالکون ۹ (Falcon 9) ساخته شده از قطعات قابل استفاده مجدد بود، توسعه ای که دری را برای سفرهای فضایی با قیمت مناسب تر باز کرد.
این شرکت در ماه فوریه ۲۰۱۸ با آزمایش موفقیت آمیز موشک قدرتمند فالکون هوی (Falcon Heavy) یک لحظه مهم دیگر را نیز تجربه کرد. فالکون هوی، مجهز به تقویت کننده های اضافی فالکون ۹، به منظور حمل بارهای عظیم در مدار طراحی شده و به صورت بالقوه به عنوان یک فضاپیما برای مأموریت در اعماق فضا به کار گرفته می شود.
برای پرتاب آزمایشی، ماشین رودستر قرمز آلبالویی شرکت تسلای ماسک در موشک Falcon Heavy قرار داده شد. این ماشین برای ثبت نمای قرار گرفتن این وسیله نقلیه در مدار خورشید به دوربین مجهز گردید.
یکی دیگر از دارایی های ماسک تسلا موتورز است؛ شرکتی که در زمینه تولید انبوه خودروهای الکتریکی و مقرون به صرفه فعالیت دارد. این کمپانی 5 سال بعد از تاسیس اش در سال 2008 میلادی یک خودروی اسپورت به نام رودستر را معرفی کرد که 0 تا صد کیلومتر بر ساعت را ظرف تنها 3.7 ثانیه پر می کرد و بعد از هر بار شارژ باتری لیتیومی-یونی اش مسافتی در حدود 400 کیلومتر را می پیمود.
تسلا که در ادامه بخشی از سهامش توسط دایملر خریداری شد و با تویوتا نیز همکاری های استراتژیکی را آغاز کرد، در ژوئن سال 2010 میلادی به بازار بورس آمریکا راه یافت و 226 میلیون دلار سرمایه کسب کرد.
مدل اس موفقیت دیگری بود که توسط تسلا تکرار شد و نخستین خودروی الکتریکی این شرکت لقب گرفت که می توانست بعد از هر بار شارژ 426 کیلومتر را طی کند. در سال 2013، مجله موتور ترند عنوان خودروی برگزیده سال را به مدل اس داد.
ماسک نظارت بر تمام محصولات، مهندسی و طراحی محصولات این شرکت را بر عهده دارد.
در ژانویه سال ۲۰۱۷، ماسک Boring Company را راه اندازی کرد، شرکتی به منظور ساخت تونل برای کاهش ترافیک خیابان. او اولین آزمایش حفاری این شرکت را با یک حفاری آزمایشی روی ملک شرکت اسپیس ایکس در لس آنجلس شروع کرد. اواخر اکتبر همان سال، ماسک اولین عکس از پیشرفت شرکت خود را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد.
شرکت تسلا در سال ۲۰۲۰پیشرفت عظیمی کرد. به طور کلی این شرکت در دوران همه گیری پیشرفت داشته است. شرکتی که در گذشته از رسیدن به اهداف خود بازمانده بود اکنون در طول همه گیری در حالی که اکثر کارخانه ها بسته بودند، سودآوری دارد و به سرعت در حال رشد است و قصد دارد تا دو کارخانه دیگر در تگزاس و آلمان افتتاح کند. ارزش سهام این شرکت چهار برابر شده تا به با ارزش ترین شرکت خودروساز تبدیل شود. به طور کل ارزش سهام این شرکت طی دو و نیم سال رشدی ۷۰۰ درصدی داشته است.
هدف این شرکت که پروژه دوم ماسک بوده و در سال ۲۰۰۳ افتتاح شده تولید خودروهای خودران است و آینده ای را متصور می شود که مردم سفرهای خود را با این خودروها انجام می دهند
امروزه، بر طبق آمار وزارت کار آمریکایی ها سالانه حدود ۲۱۰۰ دلار فقط برای بنزین و "هزینه های روغن موتور" پرداخت می کنند. شرکت های حمل بار برای تأمین سوخت نیز سالانه ۲۰۰ هزار دلار پرداخت می کنند.
اگرچه وسایل نقلیه برقی مانند تسلا هنوز به شبکه ای برای تأمین انرژی متکی هستند، اما می توانند به کاهش این بار اقتصادی کمک کنند.
خودروهای این شرکت دارای حسگرهای اولتراسونیک و دوربین هستند و قابلیت پارک خودکار نیز دارند اما هنوز نمی توان از این خودروها جهت رانندگی بدون حضور راننده استفاده کرد.
ماسک می گوید اگر انسان ها فقط یک سیاره برای زندگی داشته باشند، انقراض آنها حتمی است و هرچه بیشتر اطراف زمین را کاوش کنیم گونه خود را در برابر خطراتی چون پایان یافتن منابع زمین و هوش های مصنوعی فرابشری محافظت کرده ایم.
ایلان ماسک در سال ۲۰۰۲شرکت اسپیس ایکس را برای یافتن سیاراتی دیگر برای سکونت افتتاح کرد. در تابستان امسال شرکت اسپیس ایکس به عنوان اولین شرکت تجاری دو فضانورد ناسا(nasa) را به فضا فرستاد. این ماموریت اولین پرتاب فضاپیما به همراه سرنشین از خاک آمریکا از سال ۲۰۱۱ تاکنون بود.
هزینه ارسال فضاپیما به فضا به دلایلی چون سیستم پیچیده بالاست و ایده ماسک برای حل این مشکل ساخت موشک هایی است که بتوان چندین بار از آنها استفاده کرد.
موشک فالکون اسپیس ایکس تاکنون توانسته به کاهش پنج برابری در هزینه ها دست یابد. در سال ۲۰۲۰ این شرکت ارسال صدمین موشک خود به فضا را جشن گرفت. همچنین این شرکت توانسته بود از یک موشک چندبار مصرف شش بار استفاده کند. در طولانی مدت ماسک قصد دارد به وسیله شرکت اسپیس ایکس تا سال ۲۰۵۰ یک میلیون نفر را به مریخ بفرستد. اما چرا مریخ؟
مریخ گرچه میزبان فوق العاده ای نیست اما یکی از بهترین گزینه های نزدیک به زمین است. روزهای مریخ کمی طولانی تر است، شرایط دمایی بد نیست و وسعت سطح خشکی برابری با زمین دارد. در زیر سطح آب نیز منابع فراوانی وجود دارد که می تواند به حفظ زندگی انسان کمک کند.
برای رسیدن به این هدف این شرکت باید به مواردی چون استفاده مجدد از موشک ها(اسپیس ایکس به این فناوری دست یافته)، سوختگیری مجدد در مدار، توانایی تولید نیروی پیشرانه در مریخ، توانایی تولید نوع مناسب پیشرانه در مریخ دست یابد.
هدف بعدی ایلان ماسک فرستادن یوساکو مائزاوا یک میلیاردر ژاپنی و همراهانش در مداری نزدیک به ما است. این سفر که ابتدا قرار بود در سال ۲۰۱۹ انجام شود برای توسعه بیشتر فضاپیمای استارشیپ به تعویق افتاد و قرار است در سال ۲۰۲۳ انجام شود.
هدف پروژه استارلینک که زیرنظر شرکت اسپیس ایکس انجام می شود، رساندن اینترنت پرسرعت به همه ی مردم نیست بلکه رساندن اینترنت به نقاطی است که پیش از این ممکن نبوده است. ایده رساندن اینترنت به زمین توسط ماهواره ها ایده ی جدیدی نیست. در اوایل دهه ۹۰ شرکت Teledesic برای انجام چنین کاری افتتاح شد. این شرکت و شرکت های مشابه هنگامی که پس از ارسال ماهواره های زیاد همچنان با مشکل اتصال ضعیف مواجه شدند ورشکست شدند.
اما پروژه استارلینک تفاوت های چشم گیری نسبت به دیگران دارد. از جمله هزینه ی کمتر ارسال ماهواره ها، سرعت بیشتر که در ماهواره های قبلی ۲۵ مگابایت بر ثانیه بوده و در ماهواره های این شرکت یک گیگابایت برثانیه است و تاخیر یعنی مدت زمانی که طول می کشد تا بسته ی اطلاعاتی از زمین به ماهواره ها برسد. این عدد در موارد قبلی بیشتر از ۶۰۰ میلی ثانیه بود در حالی که در ماهواره های این شرکت به ۲۰ میلی ثانیه کاهش یافته است.
این شرکت هزینه های ارسال موشک را از ۱۶۵ میلیون دلار به ۶۲میلیون کاهش داده و پس از توسعه موشک های چندبار مصرف این رقم می تواند به ۳۰ میلیون دلار نیز برسد.
از بین بردن وابستگی به سوخت های فسیلی و به جای آن استفاده از نیروی خورشیدی برای دهه ها از اهداف و اولویت های ایلان ماسک بوده است. ایلان ماسک در ابتدا ایده ی ایجاد شرکت solarcity را به پسرعموهایش داد. اگرچه این شرکت اولین تلاش او برای استفاده از نیروهای تجدیدپذیر بود. این ایده تا حدودی با شکست مواجه شد، اما برای فهم مسیری که ماسک و تسلا برای رسیدن به نیروهای تجدیدپذیر طی کردند حائز اهمیت است. این شرکت رشد کرد و تبدیل به بزرگترین منبع تولید انرژی خورشیدی در جهان شد. اما پس از آن به مشکلاتی مالی برخورد و شرکت تسلا آن را به قیمت ۲.۶میلیارد دلار خرید.
رسیدن به نیروی خورشیدی از آن جهت مهم است زیرا سوخت های فسیلی ما رو به اتمام هستند و باید به سرعت برای آن ها جایگزینی پیدا کنیم.
این شرکت به عنوان آخرین چالش خود استفاده از نیروی خورشیدی را تبدیل به موضوعی در دسترس کرد و با تمرکز بیشتر بر روی مسائل اقتصادی هزینه ی ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار دلاری نصب این پنل ها را در ابتدا رایگان قرار داد تا افراد بتوانند در مدتی طولانی هزینه ها را پرداخت کنند. این کار باعث افزایش ۷۲ درصدی استفاده از این فناوری در سال ۲۰۱۴ شد. اما از آنجا که افراد زیادی به دلیل عدم توانایی در بازپرداخت قرارداد خود را کنسل کردند این شرکت با شکست مواجه شد. پس از آن تسلا این شرکت را خرید و آن را "سقف خورشیدی" نامگذاری کرد.
در جلسه انجمن فرمانداران ملی سال ۲۰۱۷ در رود آیلند، ایلان ماسک اعلام کرد که با فناوری خورشیدی SolarCity و فناوری باتری از تسلا یک زمین ۱۰۰ مایل مربعی برای تامین انرژی کافی برای کل ایالات متحده کافی است. اما این ادعا هنوز به انجام نرسیده است.
نتایج اخیر نشان دهنده ی موفقیت هایی در این زمینه است و آماندا توبلر از اولین کسانی است که از این فناوری استفاده کرده اگرچه این فناوری بسیار امیدوارکننده است اما شرکت تسلا هنوز نتوانسته این صفحه ها را برای تعداد زیادی تولید کند. در اکتبر سال ۲۰۱۹تسلا از نوع جدیدی از صفحات خورشیدی خبر داد که نصب آسان تر و قیمت کمتری دارند.
ممکن است آخرین ایده ماسک بلندپروازانه ترین ایده او باشد. این سیستم حمل و نقل که در سال ۲۰۱۳ معرفی شد و هنوز در مراحل طراحی قرار دارد، به مسافران اجازه می دهد تا در طول ۳۵ دقیقه یا کمتر سریع تر از پروازهای تجاری بین لس آنجلس و سانفرانسیسکو سفر کنند.
سیستم ریلی در یک لوله با فشار هوای بسیار کم کار می کند، که از نظر تئوری باعث کاهش اصطکاک می شود و سرعت های بالایی تا ۸۰۰مایل در ساعت را با مصرف برق کمتر امکان پذیر می کند. گرچه تحقق کامل این ایده هنوز با واقعیت فاصله دارد اما این شرکت قرار است سال آینده دست به ساخت یک حلقه ی پنج مایلی در اطراف Quay Valleyکالیفرنیا بزند.
یک روز، هنگامی که ماسک در خارج از لس آنجلس در ترافیک مانده بود، با ارسال توئیتی شکایتی را مطرح کرد که انگیزه شرکتی شد که به طور جدی به حل این مشکل می پردازد.
در نتیجه شرکت بورینگ(boring) ایجاد شد. هدف این شرکت ساخت تونل های حمل و نقل ایمن با سرعت زیاد و هزینه ی کم است. این شرکت قصد ساخت تونل هایی به اندازه ۱۴ فوت(نصف اندازه ی تونل های فعلی) دارد که باعث صرفه جویی میلیون ها دلار می شود.
بیشتر فضای تونل های فعلی برای تخلیه دود ماشین هاست اما این تونل ها که بسیار کم قطرتر به نظر می رسند زیرا در ابتدا برای اسکیت های برقی طراحی شده بودند اما ماسک اعلام کرده که ایده اسکیت ها را کنار گذاشته و قصد دارد از این تونل ها برای وسایل نقلیه استفاده کند.
اپن ای آی(OpenAI) در ژوئیه سال ۲۰۲۰ با انتشار GPT-۳ ، قدرتمندترین مدل زبانی تا به امروز، خبرساز شد. این مدل که گاها به عنوان یک برنامه ی هوشمند تکمیل خودکار نام برده می شود قابلیت هایی فراتر از آن دارد. به عنوان مثال می تواند داستان های کوتاه، کتابچه های راهنما، تصویر و کدهای رایانه ای را تولید کند.
ایلان ماسک مدتهاست که در مورد خطرات هوش مصنوعی با صراحت صحبت می کند و ۱۰ میلیون دلار نیز به موسسه آینده زندگی برای اجرای یک برنامه جهانی تحقیق در مورد هوش مصنوعی اهدا کرده است. او شرکت OpenAI را با هدف تقویت تحقیقات هوش مصنوعی تاسیس کرد. با این حال، ماسک در سال ۲۰۱۸از عضویت هیئت مدیره شرکت کناره گیری کرد و گفت که او دیگر با این شرکت در ارتباط نیست، و دلیل آن را نیاز به تمرکز بر سایر مشاغل و تعارضات احتمالی منافع خود با اهداف هوش مصنوعی تسلا عنوان کرد.
بیشتر تلاش های ماسک در مقیاس هایی بزرگ است. مانند ارسال سفینه های فضایی به مریخ، تونل هایی از واشنگتن به نیویورک، کارخانه های تولید خودرو الکتریکی در سراسر کره زمین. با این وجود شرکت نورالینک(Neuralink) بر مقیاسی میکروسکوپی تمرکز دارد.
نورالینک که در سال ۲۰۱۶راه اندازی شد، پروژه ماسک برای ساخت یک "رابط مغز و رایانه"(BCI) است که مغز انسان را مستقیماً به رایانه متصل می کند. ساختن خودروهای برقی و زندگی در مریخ برای ماسک به اندازه کافی بلندپروازانه نبوده و این کارآفرین میلیاردر اکنون قصد دارد رایانه ها و مغز انسان را ادغام کند تا بتواند انسان ها را همگام با ماشین ها کند.
ماسک BCI را راهی برای پر کردن شکاف بین انسان و رایانه می داند. BCI ایمپلنت های مغزی هستند، معمولاً یک تراشه از الکترودهای چند میلی متر مربعی که با جراحی مستقیم در مغز کاشته می شود.
الکترودها فعالیت الکتریکی سلول های مغز و نورون ها را به رایانه منتقل می کنند. در حالی که فعالیت مغز در حال ضبط است، شرکت کننده وظیفه ای مانند حرکت یک اهرمک را برای هدایت مکان نما روی صفحه انجام می دهد.
سپس دانشمندان می توانند از الگوریتم هایی برای ارتباط فعالیت مغز با حرکت استفاده کرده و به رایانه آموزش دهند که وقتی نورون های خاصی فعال می شوند، مکان نما باید به سمت چپ حرکت کند. سپس می توانید اهرمک را خاموش کرده و مکان نما را صرفاً از طریق فعالیت مغزی حرکت دهید.
هنگامی که یک انسان به BCI متصل شد، مرحله یادگیری شروع می شود. فرد یاد می گیرد که چگونه بازوی رباتیک را کنترل کند و الگوریتم ها می آموزند که کدام نورون ها سیگنال هستند و کدام یک نویز هستند و در پردازش اطلاعات پیشرفت می کنند. این دو به صورت همزیستی تنظیم می شوند تا جایی که فرد با "بازوی" جدید خود ارتباط برقرار کند.
با این حال، دهه ها تحقیق در این زمینه توسط محققان آزمایشگاهی پیشرفت خیره کننده ای را نشان داده است. این فناوری به افراد فلج اجازه می دهد بدون جراحی دوباره راه بروند، به افراد امکان می دهد پروتزهای رباتیک را با ذهن کنترل کنند و با دستکاری سیگنال های عصبی افسردگی را درمان می کنند.
