در میان برندهای ورزشی نام آدیداس، پوما و ریباک را زیاد میشنویم، ارتباط این برندها با یکدیگر چیست؟ رودولف و آدولف داسلر دو برادر بودند که برند کفشهای ورزشی خود را در سال 1924 و با یکدیگر ایجاد کردند، کمی بعد آنها از یکدیگر جداشده، آدولف در سال 1948 برند خود یعنی آدیداس را تأسیس کرد و پس از جدایی برادرش آدلر شرکت پوما را احداث کرد. امروز شرکت آدیداس هولدینگ بزرگی است که علاوه بر کفشهای ورزشی کالاهای لوکس، لوازم ورزشی و لوازم شخصی تولید میکند و شرکتهای بسیاری زیرمجموعه آن قرار دارد از جمله شرکت ریباک. در واقع برند ریباک بخشی از آدیداس محسوب میشود. پوما نیز شرکتی چند ملیتی است با بازاری بزرگ در 80 کشور جهان. اکنون مقر هولدینگ آدیداس در شهر هرتسوگنآوراخ بایرن قرار دارد و در خط تولیدهای متنوعی انواع کفش ورزشی را تولید میکند. بخشی دیگر از محصولات آدیداس شامل وسایل مراقبت شخصی، عینک آفتابی، ساعت و تجهیزات ورزشی و ملزومات شنا است.
مادر برادران داسلر لباسشویی در شهر هرتسوگنآوراخ داشت که اولین محل تولیدات کفش این دو برادر نیز شد. آدولف سرباز جنگ جهانی بود و پس از بازگشت به شهر خود در این لباسشویی که نوسانات برق بسیاری نیز داشت. آنها مانند سایر آلمانیها پس از جنگ جهانی اول روزهای سختی را میگذراندند، جنگ جهانی اول با ده میلیون کشته پس از 4 سال تمام شده بود و تاوانهای فراوانی برای آلمان شکستخورده باقی گذاشته بود. آدلف داسلر یکی از آلمانیهایی بود که به ساخت آلمان پس از جنگ کمک کرد. امروزه آدیداس یکی معتبرترین برندهای ورزشی جهان است که بیش از ۱۳ هزار نفر نیروی انسانی در آن فعال هستند و تنها در سال ۲۰۱۳ درآمد آن حدود ۱۴ و نیم میلیارد یورو بوده است.
مدالهای طلا و نفع تبعیضها
امروز در المپیک و جامهای جهانی و حتی مسابقات دوستانه اسپانسرهای ورزشی متعددی وجود دارند که تولیدکنندگان برتر لوازم ورزشی هستند، آدیداس، نایکی و پوما مهمترین اسپانسرهای میدانهای بزرگ جهانیاند. اولین کسی که شرکت آدیداس اسپانسر آن شد یک قهرمان با 4 مدال طلا در مسابقات المپیک 1936 بود. آن روزها فرآیندهای بروکراتیک امروز وجود نداشت و آدیداس نیز به بزرگی اکنون نبود، آدولف داسلر با یک ساک ورزشی و چند کفش به میدان مسابقات رفت و کفشها را به اونز داد. او یک آمریکایی آفریقایی بود و این اولین بار بود که یک آفریقاییتبار اسپانسری در مسابقات المپیک داشت. اونز بعدها موفقیت خود را به کفشهای آدیداس نسبت داد و شاید این هم یکی از اولین تبلیغات برای این شرکت از طرف یک آفریقاییتبار به حساب بیاید. (این اسپانسری پیش از جدایی دو برادر و قبل از اختلافات آنها رخ داد)
جنگ جهانی دوم برای جبران ضررهای جنگ آغاز شد و مانند هر جنگی ضررهای بیشمار دیگری را در پی داشت. دو برادر آدلر نیز مانند اکثر مردم آلمان که به اجبار عضو حزب نازی میشوند به این حزب پیوستند ولی آدلف به ردههای بالای حزب نازی نزدیک شده بود و این آغاز اختلافات دو برابر بود. بعدها دستگیری یکی از دو برادر به دست مأموران اس اس بر آتش اختلافات این دو دمید. نیروهای پیروز آمریکایی کارخانه برادران داسلر را نیز اشغال کردند ولی هوش همسر آدولف آنها را نجات داد. سرانجام همان آمریکاییها بودند که کفشهای تولید کارخانه داسلر را میخریدند. پس از پایان جنگ جهانی دو برادر از یکدیگر جدا شده و کمپانیهای جداگانهای با نام خود را تاسیس کردند. شرکت آدیداس که مخفف نام آدی داسلر است در سال 1949 ثبت شد. و برادرش نیز شرکتی دیگر ثبت کرد که بعدها به پوما تغییر نام داد.
مانند سایر داستانهای افسانهای رقابت بین دو برادر آغاز شد. آنها که سالها در کنار هم به تولید کفش پرداخته بودند هر روز پیشرفت بیشتری کرده و رقابت بینشان جدیتر میشد به حدی که کل شهر به دو گروه تقسیمشده بود. اهمیت برند کفشی که در این شهر میپوشید بیش از آن چیزی بود که به نظر میرسید. مردم به کفشها نگاه میکردند و درمییافتند شما در کدام گروه قرار میگیرید. این موضوع در مورد بازیکنهای فوتبال نیز صادق بود. باشگاه «ای وی هرتسوگنآوراخ» آدیداسی بود زیرا کفشهای این کارخانه را به پا میکرد و باشگاه فوتبال اف. سی هرتسوگنآوراخ طرفدار برادر دیگر. بخشی از فرهنگ کارخانهها و فروشگاههای آدیداس و پوما که هنوز نیز رایج است پوشیدن کفشهای شرکت رقیب بود. در آغاز کارکنانی بودند که با پوشیدن کفش کارخانه رقیب طرفداری از او یا اعتراض به کارفرمای خود را نشان میدادند. اول رودولف بود که با هدیه یک کفش پومای مجانی به کارکنان سعی در کنترل این موضوع داشت. بعدها این هدیه کفش بخشی از فرهنگ سازمانی دو کارخانه شد.
پس از مرگ پسر آدولف که بدهی زیادی داشت شرکت به فردی به نام تاپی واگذار شد، کمی بعد آدیداس اعلام ورشکستگی کرد. در سال 1992 به دلیل عدم توانایی در پرداخت وام آدیداس به بانک دولتی واگذار شد و در سال 1993 به فردی با نام روبرت لویی دیفوس فروخته شد. سال 1994 تاپی ورشکستگی خود را اعلام کرد و برنارد نیز بعد از اعلام ورشکستگی با اتهامات بسیاری مواجه شد. او به دست داشتن در پرداخت پول به تیمهای حریف برای باختن متهم بود. بعد از آن روستای یک خیریه مرتبط با فیفا مالک این شرکت شد.
در سال ۱۹۹۷ شرکت معتبر سازنده تجهیزات اسکی با نام سالامون با آدیداس ادغام شد. از این پس آدیداس مالک شرکت گلف تیلورمید و ماکسفلی نیز شد و به قدرت او افزود. اکنون هولدینگ آدیداس که با سه خط مورب نمایش داده میشود شامل آدیداس، ریباک، تیلورمید و ماکس فلی است زیرا سال 2005 بود که این شرکت سالامون را واگذار کرده و شرکت ریباک را خرید. به این ترتیب قدرت رقابت این شرکت افزایش پیدا کرد و نایکی نیز دیگر توان رقابت با او را نداشت.
استلا مککارتنی طراح مد و فعال حقوق حیوانات در آدیداس فعالیت دارد. او در سال 2004 خط تولیدی به نام خود در آدیداس را به دست گرفت که در آن به تولید و طراحی پوشاک و لوازم ورزشی زنانه پرداخت. فعالیتهای او هنوز ادامه دارد.