این که تضاد دیرینه بین علم و دین آشتی ناپذیر است، بدون تفکر مسلم انگاشته شده است. و در پی مناقشات اخیر در مورد تدریس طراحی هوشمند و اخلاقیات تحقیقات سلولهای بنیادی، به نظر میرسد این شکاف مانند همیشه غیرقابل پل زدن است.
در کتاب علم در مقابل دین، الین هاوارد اکلاند این فرض بررسی نشده را در اولین مطالعه سیستماتیک درباره آنچه که دانشمندان واقعا درباره دین فکر و احساس می کنند، بررسی می کند. اکلوند در طول تحقیقات خود، از 1700 نفر نظرسنجی گرفت و با 275 نفر از آنها مصاحبه کرد.
او متوجه شد که بیشتر آنچه ما در مورد زندگی ایمانی دانشمندان نخبه باور داریم اشتباه است. نزدیک به 50 درصد آنها مذهبی هستند. بسیاری دیگر همانهایی هستند که او آنها را «کارآفرینان معنوی» مینامد و به دنبال راههای خلاقانه برای کار با تنشهای بین علم و ایمان خارج از محدودیتهای دین سنتی هستند. این کتاب حول پرترههای زنده از 10 مرد و زن نماینده شاغل در علوم طبیعی و اجتماعی در دانشگاههای تحقیقاتی برتر آمریکا متمرکز است.
پاسخدهندگان اکلاند گستره وسیعی را شامل میشود از مارگارت، شیمیدانی که کلاس مذهبی Sunday-School تدریس میکند، تا آریک، فیزیکدانی که قبل از تصمیمگیری برای دانشمند شدن تصمیم گرفت به خدا اعتقاد نداشته باشد. فقط یک اقلیت کوچک به طور فعال با دین خصومت دارند. اکلاند نشان میدهد که چگونه دانشمندان - مؤمنان و شکاکان به طور یکسان - برای مشارکت دادن تعداد فزاینده دانشجویان مذهبی در کلاسهای درس خود تلاش میکنند و استدلال میکند که بسیاری از دانشمندان در جستجوی «پیشگامان مرزی» هستند تا از خطوط اعتصاب جداکننده علم و دین عبور کنند.
علم در مقابل دین با پیامدهای گسترده ای برای آموزش، تأمین مالی علم، و سؤالات اخلاقی پیچیده پیرامون تحقیقات سلول های بنیادی، شبیه سازی، و دیگر تلاش های علمی پیشرفته، دوز خوشایندی از واقعیت را به بحث های علم و دین می آورد.