تا به حال به این فکر کردهاید که اگر در سال 2023 کریستین دیور و پدر اوت کوتور یعنی چارلز فردریک ورث زنده بودند چه نظری درباره دنیای امروز مد و فشن داشتند؟ من احتمال میدهم اگر دوباره زنده بشوند و به وضعیت برندهای فست فشن نگاه کنند دو دستی بر سر خودشان میکوبند و سریعا به جایی که بودند، بر میگردند. شما به عنوان یک طرفدار مد و فشن تا چه حد اطلاعی دربارهی آن دارید؟ همراه من باشید تا در این مقاله به خوبی شما را با مد سریع آشنا کنم.
مفهوم فست فشن
احتمالا برای شما هم داشتن لباسهایی که در جدیدترین کالکشن برندهای معروف ارایه می شوند، جذاب باشد. فست فشن به عبارتی طراحی، تولید و عرضهی لباس در کمترین زمان ممکن است. در واقع این طراحیها با الگو گرفتن از کت واکهای برندهای معروف و لباسهای افراد مشهور در مراسمهای بزرگ و مهمی مثل اسکار ایجاد میشوند.
اگر بخواهم ماهیت مد سریع را به زبان سادهتر برایتان بگویم، شامل تولیدات پوشاک در حجم زیاد، با سرعت بالا، هزینهی مناسب و همانطور که اشاره کردم طبق جدیدترین طراحیهای برندهای معروف میباشد. البته ناگفته نماند که کیفیت پارچههای برندهای مطرح را قطعا ندارد و از پارچههای نامطلوب و دارای الیاف مصنوعی استفاده میشود.
شروع فست فشن از کجا بود؟
اولین بار نیویورک تایمز در اوایل دههی 1990 برای برند زارا به خاطر سبک تولید سریعش که از زمان طراحی تا رسیدن به فروشگاه های سطح شهر حدود پانزده روز زمان میبرد، از این عبارت استفاده کرد. فست فشن در سراسر اروپا گسترش پیدا کرد و بعد از زارا برندهای مختلفی مثل برند اچ اند ام شروع به تولید لباس در کمترین زمان ممکن کردند. به مرور این صنعت در دهههای 1990 و 2000 به آمریکا نیز وارد شد.
برندهای فست فشن
تا اینجا با مفهوم و تاریخچهی آن آشنا شدهاید، چطور است سری به برندهای فست فشن بزنیم؟
برندهایی مثل:
از مشهورترین برندهای فست فشن که احتمال دارد از محبوبهای شما یا نزدیکانتان نیز باشد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
فست فشن و محیط زیست
برویم سراغ تاثیرات فست فشن و این که با زمین و ساکنانش چه میکند؟ منتقدان زیادی بارها دربارهی مضرات آن و تاثیرات جبران ناپذیرش صحبت کردهاند. در ادامه من نیز قصد دارم تعدادی از اثرات مخرب آن بر روی محیط زیست را برای شما بگویم.
شاید این جمله برایتان عجیب باشد ولی خوب است بدانید که صنعت مد دومین صنعت مصرف کننده بزرگ آب است. تقریبا برای تولید یک پیراهن نخی به 700 گالن و برای تولید یک شلوار جین به 2000 گالن آب نیاز دارد. از طرفی نکتهی قابل توجه دیگر آن است که رنگرزی منسوجات دومین آلوده کننده بزرگ آب در جهان است و علت اصلی آن بر میگردد به آب باقیمانده از فرایند رنگرزی که اغلب به رودخانهها و جویبارها ریخته میشود.
همانطور که برایتان گفتیم برندهای فست فشن از پارچههای مرغوبی استفاده نمیکنند. در نتیجه پارچههای مورد استفاده آنها شامل الیاف مصنوعی مثل پلی استر، نایلون و اکریلیک میباشد. یکی از مشکلاتی که مد سریع در محیط زیست ایجاد میکند میکروپلاستیکها میباشد. اگر بخواهیم به زبان ساده مفهوم آن را برایتان بگوییم در واقع میکروپلاستیکها تکههای ریز پلاستیکی میباشند که تجزیه ناپذیر و زیست تخریب پذیر هستند.
یک نکتهی جالب دیگری که جای فکر دارد، طبق یک گزارشی که اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت(IUCN) در سال 2017 منتشر کرد، حدود 35 درصد از همه میکروپلاستیکها در اقیانوسها از شستشوی منسوجات مصنوعی مثل پلی استر به دست میآید. در نتیجه هر بار شستشوی لباسهای فست فشن می تواند باعث افزایش آلودگی اقیانوسها بشود.
وقتی در سریع ترین زمان ممکن حجم زیادی لباس تولید میشود مقدار زبالههای تولیدی هم ارقام سرسام آوری را ایجاد میکند. از طرفی از آنجایی که بخش زیادی از پارچهها شامل الیاف مصنوعی مثل پلی استر هستند، تا زمان تجزیه شدن آنها چیزی حدود 200 سال زمان میبرد.
موارد گفته شده تنها بخشی از تاثیرات این صنعت بر محیط زیست میباشد. در ادامه قرار است به شما درباره تاثیرات فست فشن بر انسانها بگوییم.
فست فشن و انسان
تعجب نکنید، بله فست فشن علاوه بر ایجاد مشکلات زیست محیطی بر روی ما انسانها هم تاثیراتی دارد. شاید در طی سالهای گذشته اخباری دربارهی اتفاقات غمانگیزی که در کارگاههای تولیدی پوشاک این صنعت اتفاق افتاده است، شنیده باشید. برای مثال حادثه دردناکی که در بنگلادش در سال 2014 داخل یکی از کارخانهها اتفاق افتاد. متاسفانه نیروهای کار در این صنعت با حقوقی ناچیز، استانداردهای ایمنی ضعیف و عدم توجه به رفاه کارگران روبرو هستند.
چه قدر در طول روز ما انسانها به خرید اصولی و بر طبق نیازمون اقدام میکنیم؟ گسترش فست فشن موجب افزایش مصرف گرایی انسان شده است. مطالعات بسیاری نشان میدهد، هنگامی که مصرف کنندگان میتوانند لباس را با قیمت ارزان تری تهیه کنند، نهایت حس سرخوشی و لذت را میتوانند از مغز خود دریافت کنند. صنعت فست فشن به خاطر سرعت و تنوع و قیمت مناسبش این روند را در مغز مدام به جریان میاندازد و چیزی شبیه به اعتیاد ایجاد میکند.
آیا کاری از دست ما برمیآید؟
تا اینجای مقاله با مفاهیم و تاثیرات مضر فست فشن بر روی محیط زیست و البته انسان ها آشنا شده ایم. شاید پیش خودتان بگویید کاری میتوان در جهت مقابله با این روند مد انجام داد؟ بله، با اقداماتی هر چند کوچک میتوان به مرور مانع گسترش بیشتر این صنعت شد. برای مثال پیروی از مد پایدار میتواند یکی از روشهای درست برای مقابله با این صنعت باشد.
اگر بخواهم مقداری در رابطه با مد پایدار به شما بگویم، فرایندی است که به دنبال آن طراحی و تولید پوشاک با در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی و اجتماعی و اقتصادی اتفاق میافتد. در واقع مد پایدار به طور کامل در مقابل مد سریع قرار دارد. به عبارتی هدف این صنعت حفظ محیط زیست، نجات جان حیوان ها، کاهش مصرف آب، ایجاد محیط کاری مناسب و عادلانه برای نیروی کار و مقابله با مصرف گرایی می باشد.
یکی از روشهایی که در مد پایدار بسیار مناسب است، آشنایی با کمد کپسولی است. کمد کپسولی یک روش ساده برای کاهش تولید زباله پوشاک است. در این روش شما تنها تعداد محدودی از لباس و البته ضروریترین لباسهایی را که مناسب فصل هستند، در آن قرار میدهید و هردفعه با همان لباسهای محدود میتوانید استایلهای متفاوت و زیبایی را درست کنید.
از تو شروع می شود...
در آخر لازم است بگویم اگر شما هم از طرفداران دو آتیشهی صنعت مد و فشن هستید، فراموش نکنید که گاهی اگر نکاتی از جانب من به عنوان یک طرفدار رعایت نشود میتواند به یک بحران بزگ تبدیل شود. به یاد داشته باشید همیشه می توان با تغییر دادن رفتار و روشهای نادرستمان قدم بزرگی به سمت اصلاح و تغییر بحرانهای بزرگتر برداشت. صنعت فست فشن یکی از آن بحرانها است. هرچند که امروزه یه یک صنعت بسیار بزرگ تبدیل شده است اما اگر هر فرد علاقه مند به مد نکاتی را در سبک زندگیاش رعایت کند، قطعا به مرور زمان میتوان از گسترش و پیشرفتهتر شدن آن جلوگیری کرد. فراموش نکنید که گاهی این تغییرات بزرگ از هر فرد شروع میشود.