اتاق های تمیز برای از بین بردن آلودگی ها در صنایع مختلفی کاربرد دارند. این اتاق برای کارکرد بهتر و دقیق تر نمی تواند به تنهایی کار کند و به تجهیزاتی نیاز خواهد داشت. یکی از این تجهیزات، اتاق هواساز است که می تواند نقش زیادی در گردش هوای موجود در اتاق تمیز داشته باشد؛ اما نحوه طراحی آن به چه صورت است؟ در ادامه به طور کامل این موضوع را شرح خواهیم داد.
اگر بخواهیم به طور دقیق این مکان را تعریف کنیم، یک اتاق تمیز محیطی است که در آن با استفاده از یک سری تجهیزات تمامی محیط کنترل و میزان آلاینده ها به حداقل رسانده می شود. اتاق های تمیز به تنهایی برای از بین بردن آلاینده ها کافی نیستند و به تجهیزاتی نظیر لباس های مخصوص و سیستم تهویه مطبوع نیز برای حذف کردن ذرات خارجی در آن ها نیاز خواهند داشت. باید این نکته را در نظر بگیرید که هوای اتاق تمیز باید مرتب تمیز شود پس باید طراحی آن به گونه ای باشد که به راحتی قابل تمیز شدن باشد.
اتاق های تمیز و سیستم های تهویه مطبوع همگی به هواساز نیاز دارند. هواساز ها دستگاه هایی هستند که معمولا برای تهویه هوا و ایجاد هوای پاکیزه در صنایع مختلف استفاده می شوند. این دستگاه، یکی از بخش های سیستم تهویه مطبوع مرکزی به حساب می آید. هواساز معمولا هوای آلوده و گرد و غبار هایی که از خارج محیط وارد می شوند را جمع آوری می کند.
سپس این هوا تصفیه شده، ذرات خارجی از آن حذف شده و هوای پاکیزه از طریق کانال ها به محیط وارد می شود. در رابطه با کلین روم ها این موضوع متفاوت تر است.
یک اتاق هواساز(AHU)، برای این که بتواند هوای موجود را تهویه کند و آن را درون فضای مورد نظر پخش کند، نیازمند طراحی خاصی خواهد بود. معمولا وقتی آن ها را در ورودی کانال هوا نصب می کنند، هوای درون اتاق تمیز را به داخل خود می کشند، عملیات هایی به وسیله فیلترها، کویل ها و باکس فن برای پاک سازی هوا انجام می دهند و در صورت نیاز میزان رطوبت آن را افزایش می دهند. سپس این هوا از طریق کانال های هوا، به قسمت های مشخص شده فرستاده خواهد شد.
اتاق هواساز همان طور که هوای درون اتاق تمیز را تهویه می کند، می تواند در کنترل برخی نوسانات نیز موثر باشد. معمولا در اتاق های تمیز در اختلاف فشار و دما نوساناتی به وجود می آید که اگر یک هواساز در آن محیط نصب شود، می تواند این مشکل را به حداقل برساند.
یکی از بخش های مهم دستگاه هواساز، فیلتر هوای کلین روم است که می تواند انواع مختلفی داشته باشد. فیلتر ها معمولا در دستگاه ها نصب می شوند تا هر نوع آلودگی را به خود جذب کنند. سوالی که پیش می آید، این است که این فیلتر ها بر اساس چه فاکتور هایی دسته بندی می شوند؟ برخی از این فیلتر ها عبارتند از:
موثر ترین ویژگی فیلتر هپا، از بین بردن تمامی ویروس ها و باکتری های موجود در هوا است که آن را به بهترین فیلتر تبدیل می کند. معمولا آزمایشگاه و کارخانه هایی که به ذرات حساس هستند، از این نوع فیلتر استفاده می کنند.
فیلتر بگ اتاق تمیز تاثیر کم تری نسبت به هپا دارد و می تواند تا حد متوسطی از فیلتراسیون را اجرا کند.
معمولا این فیلتر ها در نوع صنعتی دسته بندی می شوند و تنها قادر هستند ذرات درشت را فیلتر کنند.
فیلتر های تخت یا پنلی با استفاده از الیاف مصنوعی ساخته می شوند و نقش پیش فیلتر را برای فیلتر های ثانویه ایفا می کنند.
در این بخش به بررسی انواع هواساز ها می پردازیم که در دو نوع طراحی می شوند. این هواساز ها بدین شرح هستند:
این نوع هواساز ها درجه بالایی از پاک سازی را دارند و برای محیط های ایزوله تری مانند خط تولید دارو مناسب تر هستند.
معمولا در بخش هایی مانند کارخانجات صنعتی که نیاز به پاک سازی زیاد نیست، از هواساز غیر هایژنیک استفاده می کنند.
هواساز ها نقش عمده ای در پاک سازی و از بین بردن میکروب ها دارند. سیستم های تهویه مطبوع الزاما به یک دستگاه هواساز نیاز دارند تا بتوانند کار خود را به درستی انجام دهند. اتاق های تمیز نیز نیازمند این تجهیزات خواهند بود.
