ترامپولین، تشک پرش یا جامپینگ فیتنس در میان کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان وسیلهای بسیار محبوب است. دلیل آن را میتوان در بطن ماهیت هیجانی آن دانست. ترامپولین به معنای پرشها و جست ورزیهای پیاپی است که هدفش در گام نخست ورزش، سپس فراهم کردن شرایطی برای شادی است.
ترامپولین اختراع قابل توجهی است، زیرا گرانش و تحرک را ترکیب میکند تا شادی را خلق کند. با پریدن بر روی آن، دو چیز اتفاق میافتد، برای حفظ تعادل همه عضلات بدن درگیر میشوند و در این میان مغز نیز دوپامین آزاد میکند. دوپامین احساسات فرد را تحریک کرده و نوعی هیجان را در فرد ایجاد میکند. این کالا بیشتر با نام و یا تلفظهایی نظیر: ترامبولین - ترامبولینگ - ترامپولینگ و یا جامپینگ در ایران شناخته میشود. اما باید توجه داشت جامپینگ به وسایل بادی اطلاق میشود.
در اصل اولین ترامپولین در سال 1934 توسط دو مرد به نام جورج نیسن و لری گریسولد در ایالات متحده آمریکا خلق شد. هر دوی آنها دانشمندان و ورزشکاران دانشگاه آیووا بودند. آنها متوجه شده بودند که بندبازها نوع ویژهای از حرکت را برای گرفتن یکدیگر در هوا استفاده میکنند که در برخی از موارد ممکن بود باعث سقوط آنها بر روی تشک شود. بلافاصله نیسن و گریسولد شروع به طراحی وسیلهای کردند که تاثیر سقوط بندبازها و احتمالات آسیب به آنها را به حداقل برسانند. این مردان اختراع خود را با یک پارچه کشیده شده، تعدادی فنر و پایه فلزی برای نگه داشتن کل مجموعه ثبت کردند؛ این چنین ترامپولین متولد شد.
همانطور که میدانید این کالا هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان کاربرد دارد، حال باهم تاثیرات ترامپولین را روی سلامتی کودکان و بزرگسالان بررسی میکنیم.
تاثیر ترامپولین روی سلامت اعصاب و روان افراد
از آنجایی که نقش سازنده تفریحات سالم و تحرکات فیزیکی به موقع و اصولی بر روی اعصاب و روان افراد برای عموم مردم و متخصصان پوشیده نیست و از ترامپولین به عنوان یک ورزش مفرح و شاد یاد میشود میتوانیم نتیجه بگیریم که نقش مهمی در تمرکز و تقویت تعادل ذهنی، تخلیه خستگی و رهایی از افسردگی افراد و همچنین سوختن کالری و تخلیه انرژی نهفته در افراد دارد. ترامپولین با تحرکاتی که دارد عضلات کل اعضای بدن را به چالش کشیده و موجب تقویت ریز عضلات و ماهیچههای بدن افراد شده و باعث راحت زندگی کردن، چابکی و چالاکی در امورات روزمره زندگی و موجب تقویت تمرکز افراد در مسائل روزمره زندگی میگردد واگر چنانچه بصورت ممتد و طی برنامه و به صورت اصولی تمرین گردد میتواند بسیاری از بیماریها را از بدن افراد دور کرده و باعث سالم و بانشاط زندگی کردن افراد میشود. ترامپولین از آنجایی که نیاز به تمرکز ذهنی برای حفظ تمرین تعادل افراد به هنگام تمرین کردن دارد و تمرین برای تمرکز ذهنی بر روی حفظ تعادل لازم است، ذهن افراد را از مشکلات و دغدغههای روزمره آزاد کرده و از استرس روزمره زندگی و درگیریهای اجتماعی که در طبیعت انسان وجود دارد، رهایی مییابد در این مورد ترامپولین به مثابه یوگا عمل کرده و اعصاب و روان افراد را کاملا آرام میسازد.
تاثیر ترامپولین روی سلامت جسم و اعضای بدن
سلامت جسمانی افراد بیشتر از همه چیز به تحرکات فیزیکی، ورزش، در نهایت دفع سموم و جذب کلسیم و ویتامین و… تغذیه مناسب بستگی دارد، که در این مورد همه ورزشها به شرط تداوم و اصولی بودن مفید میباشند و در این میان ترامپولین نیز به سبب ورزش بودناش میتواند برای سلامتی بدن بسیار مفید باشد. ترامپولین با تحرکات و حرکات کششیای برای تقویت عضلات کل بدن و ریز عضلهها خیلی مفید است و این عامل باعث تقویت عضلات، دفع سموم بدن، سوخت ساز بدن و… شده و کلیه اعضای بدن از نظر عملکردی با هم هماهنگ میگردند که نمونهای از این اثرات، تاثیر مثبت بر تقویت عضلات قلب بوده که میتواند با خونرسانی درست به کل بدن سیستم حیاتی بدن را بهصورت منظم کنترل نماید که میتوان این عامل را به تک تک اعضای بدن بسط داد.
در مورد هر مسئلهی علمی ایدههای انقلابی زیادی پشت پرده وجود دارد، در مورد تناسب اندام و فواید ورزش با ترامپولین نیز همینطور است. سیستم تاثیر گذاری ارتجاعی و بانجی ترامپولین میزان تاثیر تمرینات شما را به حداکثر میرساند.
به صورت کلی، پرش همچنین باعث تغییر در عملکرد قلب و افزایش گردش خون و به انعطاف و کشش بدن شما نیز کمک میکند.
ترامپولین یکی از موثرترین راهها برای ورزش کردن است. این بخشی از رژیم آموزشی توصیه شده ناسا از دهه 1980 بوده است. مطالعات ناسا نشان میدهند که تنها 10 دقیقه ریباند ورزش بهتری نسبت به نیم ساعت دویدن کامل است.
سیستم لنفاوی - مسئول تخلیه سموم از بدن است - نیاز به حرکت برای هدایت از طریق یک سری از لولههای یک طرفه دارد. بدون حرکت، عملکرد لنف به خطر میافتد و مولکولهای زائد، مواد شیمیایی سمی … و فلزات سنگین در بدن جمع میشوند. مطالعات نشان میدهند که ریباند چگونه این لولهها را تحریک میکند و میتواند به طور قابل توجهی جریان مایع را افزایش دهد.
یک ارتباط قوی و پایدار به مرکز جاذبه به شما این امکان را میدهد به راحتی در طول زندگی حرکت کنید. ریباند عصب بینایی، مجاری شنوایی گوش، ارتباط ذهن و بدن را تقویت میکند. از آنجا که ذهن نمیتواند مسیر حرکت بدن را پیشبینی کند، به طور طبیعی وارد وضعیت یادگیری و واکنش میشود. بوکسورهای حرفهای در حال از ریباند استفاده میکنند تا ثبات خود را افزایش دهند.
دلیل دیگر که ناسا آن را دوست دارد این است که ترامپولین به بازسازی استخوانها کمک میکند. استخوان سازی و چگالی صحیح برای اجتناب از مشکلاتی مانند پوکی استخوان و دیگر شرایط هستند. ترامپولین بر سلولها و ماهیچه در بدن تاثیر میگذارد و فشار برابر و مفیدی را روی استخوانها وارد میکند.
بله درست است، استفاده از ترامپولین به عنوان یک ابزار تمرینی به تقویت سلامت قلب کمک مینماید. حرکات پرشی و جهشی، ضربان قلب و در نتیجه ریتم تنفس را بالا میبرند. این تمرین، باعث پمپاژ خون شده و میتوانید مطمئن شوید که سلولها تمام اکسیژن مورد نیازشان را برای رسیدن به بهترین میزان سلامت دریافت میکنند.
گزارشی از کالج امریکایی اسپورت مدیسن میگوید، انجام ورزشهایی با شدت متوسط به مدت 150 دقیقه در هفته، برای سلامت سیستم قلب و عروق خوب است. استفاده از ترامپولین، تمرین بسیار عالی برای آنهایی است که مستعد ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی هستند.
اینکه شما بر روی ترامپولین پرش کنید،آسیب به مفاصل شما تشدید نمیشود بلکه سطح کلسترول خون، فشار خون و تری گلیسیرید خون به طور قابل توجهی کاهش پیدا میکند. همچنین از طریق سیستم لنفاوی بدن برای سم زدایی عملکرد بهتری از خود نشان میدهد.
هماهنگی میان حرکت و پاها بهتر شده و تعادل بدن بهتر حفظ خواهد شد. به همین جهت با افزایش چابکی، قدرت ذهن و هماهنگی بدن نیز افزایش خواهد یافت.
اگر به ورزش ترامپولین علاقمند هستید برای اینکه بتوانید آن را انجام دهید باید بر روی تشک بروید و بر روی پاهای خود بایستید، سپس پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید و کمی دستهایتان را خم کنید و ساعد خود را بر روی دستگیره ترامپولین قرار دهید. کمی زانوها را خم کنید و سپس به سمت بالا و پایین بپرید. دقت کنید که نباید بیشتر از نیم متر از ترامپولین جدا شوید. برای اینکه نتیجه مطلوبی دریافت کنید به حرکات خود سرعت بخشید و این کار را 20 مرتبه تکرار نمائید. با پیشرفت در این تمرینات دیگر میتوانید با دست آزاد و ارتفاع بیشتر پرش کنید.
ترامپولین عوارض و خطرات جدی را برای بزرگسالان در صورت رعایت مسائل ایمنی، به همراه ندارد. اما این عوارض بیشتر به سمت کودکان، آن هم کودکان زیر 6 سال بر میگردد. زیرا پرشهای متوالی روی این وسیله ورزشی نیاز به عکس العملها و واکنشهای سریع دارد که اغلب کودکان زیر 6 سال زمان مناسب برای واکنش نشان دادن را در نظر نمیگیرند. معمولاً برای این رده سنی، شکستگی، در رفتگی و آسیب به بدن ناشی از افتادن روی کفپوش یا حتی برخورد با چارچوب و فنرها ایجاد میشود.
تنها یک نفر در هر زمان باید بر روی ترامپولین باشد. سطح پرتاب ترامپولین را در سطح زمین قرار دهید. پس از استفاده، نردبان ترامپولین را برای جلوگیری از استفاده بدون نظارت خردسالان بردارید. به طور منظم تجهیزات را بازرسی کنید و اگر نمیتوانید قطعات را جایگزین کنید، تجهیزات فرسوده یا آسیب دیده را دور کنید.
برای جلوگیری از آسیب تنها به ایمنی محوطه تور تکیه نکنید، چرا که بیشتر آسیبها بر روی سطح ترامپولین رخ میدهند. بررسی کنید که میلههای حامل، رشتهها و سطوح فرود اطراف آن، پوششهای محافظ مناسب که در شرایط خوبی باشند، داشته باشند.
هنگام استفاده از ترامپولین برای تربیت بدنی، ژیمناستیک رقابتی، آموزش شیرجه و فعالیتهای مشابه، نظارت دقیق بزرگسالان، اقدامات ایمنی مناسب و آموزش بسیار حائز اهمیت است، هنگامی که شرکت کنندگان در حال پریدن هستند، مراقبان باید حضور داشته باشند.
شایعترین آسیبهای ترامپولین دررفتگی و شکستگی ناشی از سقوط بر روی کفپوش، چارچوب یا فنرهای ترامپولین، برخورد با دیگر افرادی که میپرند؛ حرکات نمایشی اشتباه؛ و سقوط از ترامپولین بر روی زمین یا دیگر سطوح سخت می باشند و اجازه ندهید افراد پشتک یا مانورهای پر خطر انجام دهند، مگر اینکه نظارت، آموزش و تجهیزات حفاظتی نظیر تجهیزات مهارکننده وجود داشته باشند.
این محصول انواع مختلفی دارد و هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده است. از این وسیله میتوان برای تفریح یا ورزش استفاده کرد. ترامپولین کودک، باشگاهی، خانگی، گرد، تاشو، حفاظ دار، فنری، کشی و … از جملهی آنها است.
ترامپولین خانگی
شکل هندسی ترامپولینگ خانگی گرد است. این محصول شامل یک فریم فولادی گرد میباشد که بر روی تعدادی پایه فولادی قرار گرفته است. پایهها به صورت پیچی به فریم متصل میشوند. صفحه پرش به صورت آماده روی فریم فولادی بسته شده است. نحوهی بستن پایه به فریم در تصویر زیر نمایش داده شده است.
شما در بسته بندی ترامپولین خانگی یک صفحه پرش و یک بسته شامل چند عدد پایه دریافت میکنید. حداکثر زمان بستن این پایهها حدود 5 دقیقه میباشد. این محصول بدون حفاظ است و برای محیطهای داخلی که دارای کفپوش نرم میباشند طراحی شده است. سادگی و قیمت مناسب مهمترین مزیت ترامپولین گرد است. این محصول دارای قطرهای 90، 100، 120 و 150 است.
ترامپولین دستهدار
این محصول دارای شکل هندسی شش ضلعی و صفحه پرش تاشو میباشد. فریم و پایههای محصول از جنس فولاد ساخته شده و از نیرو محرکهی کش برای پرتاب استفاده میکند. پایههای آن به صورت پیچی به فریم (صفحه پرش) متصل میشود و دسته تنظیم شوندهی آن با چند عدد پیچ بر روی صفحه پرش ثابت میشود.
ترامپولین حفاظ دار
این محصول از فریم چند تکهی فولادی ساخته شده است تمام بخشهای ترامپولین حفاظ دار از جمله پایهها، صفحه پرش، میلههای نگه دارندهی حفاظ و حفاظ جدا میباشد و شما در زمان تحویل محصول باید آن را سر هم کنید زمان نصب این محصول حدود 20 دقیقه است. البته زمان نصب بنابر قطر ترامپولین اندکی متفاوت خواهد بود.
هر مدل ترامپولین برای گروه سنی و هدف خاصی طراحی شده است. خریدن ترامپولین حرفه ای برای شخص مبتدی و یا کودکان کمی غیر معقول است. لطفا همیشه رده بندیهای سنی ترامپولینها را در نظر بگیرید تا از وقوع صدمات احتمالی جلوگیری کنید. اگر بهدنبال انتخاب ترامپولین مناسب هستید، برخی عوامل باید در نظر گرفته شوند. فضای خالی موجود در باغ یا حیاط پشتی اولین فاکتور است که شما باید مد نظر قرار دهید. عامل بعدی تعداد افرادی است که قصد پریدن روی ترامپولین را دارند. اگر یک کودک دارید، مدلهای کوچکتر مناسبترند اما حداقل این اجازه را به او بدهید تا با با یک دوست هم بتواند بازی کند. حتی ممکن است یک ترامپولین مناسب برای چهار کودک را انتخاب کنید در حالی که فقط یک کودک دارید. لازم به ذکراست که مدل گرد بسیار مقرون به صرفه است. سبک بوده و خرج سنگینی ندارند و همچنین برای مصرف خانگی بسیار مناسباند. برای آنهایی که به ژیمناستیک علاقه دارند، مدل مستطیلی ممکن است بهترین گزینه باشد. این مدل پرشهای بلندی را به شما هدیه میدهد و برای استفاده ی چند کاربر بهصورت همزمان ، مناسب است. اشکال زیادی با فواید و عملکردهای مختلف برای ترامپولین تعریف شده است که مسلماً منجر به تفاوت در اندازه نیز میشود. هر مدل ترامپولین دارای ویژگیهای گوناگونی شامل اندازه، کیفیت خاصیت ارتجاعی، مقاومت بدنه، جنس کفی، قیمت، ویژگیهای امنیتی، محدودیتهای وزنی و بی شمار موارد دیگر میباشد.
همانطور که در متن گفته شد، ترامپولین از جمله ابزارهای ورزشی پرشی است که روحیهای شاد را با خود به ارمغان میآورد. آمادگیهای لازم قبل از انجام آن موارد چندان سختی نیست. بعد از انجام آن میتوان به سلامتی بدن رسید و اوقاتی مفرح را ایجاد کرد. با تمام این نکات بهتر است جانب ایمنی حین انجام آن رعایت شود.