رزین های تبادل یونی نام عمومی دانه های جامد پلیمری مصنوعی با قطر چند میلی متر است که دارای مراکزی با بار منفی یا مثبت هستند که قادر به جذب یون های بار مخالف از آب یا محلول هستند. اکثریت قریب به اتفاق از یک کوپلیمر از استایرن و دی وینیل بنزن تشکیل شده است، اگرچه می توان از ترکیبات دیگری همچون متاکریلیک اسید-دیوینیل بنزن و پلیمرهای فنل فرمالدئید استفاده نمود. رزین های تبادل یونی دارای برند های مختلفی می باشند که چند نمونه از آن ها شامل ، رزین پرولایت، هیدرولایت و پترولایت و ...می باشد.
رزین تبادل یونی به نظر می رسد مانند توپ های نیمه شفاف با قطری از یک دهم تا 1.5 میلی متر باشد. رنگ رزین تبادل یونی می‌تواند سفید، زرد و قهوه‌ای باشد، اما در بیشتر موارد ترکیب‌های رنگ ثابت از این رنگ‌ها است.
هنگامی که زیر میکروسکوپ مشاهده می شود، یک گرانول رزین شبیه یک توپ اسپاگتی است که از یک ساختار اسکلتی یا ماتریس بسیار متخلخل تشکیل شده است. کوپلیمر استایرن یک ماده قاب است، دی وینیل بنزن یک ماده اتصال عرضی است. رایج ترین اتصال عرضی 8 یا 10 درصد است و هر چه بیشتر باشد، رزین تبادل یونی قوی تر است. در لمس، یک مشت رزین کمی مرطوب است و خرد نمی شود. درک این نکته مهم است که رزین های تبادل یونی یک معرف یا معرف شیمیایی نیستند، بلکه یک محیط فیزیکی هستند که در آن تبادل یونی رخ می دهد.
رزین های تبادل یونی، بسته به بار یون های باقی مانده و آزاد شده، به 2 نوع اصلی تقسیم می شوند:
- کاتیون (رزین تبادل یونی کاتیونی)
- آنیونی (رزین تبادل یونی آنیونی)
مبدل های کاتیونی یون ها را با بار مثبت مبادله می کنند. بهترین مثال: یون‌های کلسیم Ca++ در آب با یون‌های سدیم Na+ روی رزین مبادله می‌شوند. آنها به اسیدی قوی و اسیدی ضعیف تقسیم می شوند.
این رایج ترین نوع رزین تبادل یونی است. مبدل های کاتیونی اسیدی قوی شامل یک گروه اسید سولفونیک HSO3¯ می باشد. آنها در محیط های اسیدی، خنثی و قلیایی در محدوده PH 0-14کار می کنند. می تواند بازهای قوی را خنثی کند و نمک های خنثی را به اسیدهای مربوطه تبدیل کند. در حذف کامل یون های سختی موثرتر است.
ظرفیت تبادل یونی بسیار بالایی دارد. مبدل های کاتیونی اسید ضعیف شامل گروه های کربوکسیل -COOH می باشند. در محیط خنثی و قلیایی در محدوده pH 6-14 کار کنید. قابلیت خنثی سازی پایه های قوی را دارد. مقاومت در برابر اکسیداسیون و استحکام مکانیکی بالایی دارد. برای آب های حاوی اکسید کننده هایی مانند پراکسید هیدروژن، کلر و غیره مناسب است.
رزین های آنیونی با بازی بالا حاوی گروه های آمونیوم چهارتایی هستند. آنها در محیط های اسیدی، خنثی و قلیایی در محدوده PH 0-14کار می کنند. می تواند اسیدهای قوی را خنثی کند و نمک های خنثی را به بازهای مربوطه تبدیل کند. طراحی شده برای دمینرالیزاسیون، دیکالیزاسیون و نمک زدایی، علاوه بر استفاده برای حذف کل کربن TOC و سایر مواد آلی. 2 نوع رزین آنیونی بسیار اساسی وجود دارد.
رزین نوع I دارای سه گروه متیل است. رزین نوع I پایدارتر از رزین نوع II است و قادر است اسیدهای ضعیف یونیزه شده بیشتری را حذف کند. رزین های نوع II یکی از گروه های متیل با یک گروه اتانول جایگزین می شود. رزین های نوع II بازده بازسازی بیشتر و ظرفیت بیشتری را برای همان مقدار ماده شیمیایی مورد استفاده ارائه می دهند.
مبدل‌های آنیونی پایه پایین حاوی گروه‌های آمینه اولیه، ثانویه و سوم هستند. آنها در محیط های اسیدی و خنثی در محدوده pH 1-7کار می کنند. قابلیت خنثی سازی اسیدهای قوی برای جذب اسید، حذف کلرید، سولفات، نیترات و سایر آنیون‌های مرتبط با اسیدهای قوی مؤثرتر است.
یکی از معروف ترین برندهای رزین در ایران رزین پرولایت Prolite می باشد که دارای کیفیت بسیار خوب و قیمت مناسب برای رزین های کاتیونی و آنیونی سخت شده می باشد. رزین پرولایت در کیسه های لیتری شامل 25 لیتری به فروش می رسد. اگر قصد خرید رزین تبادل یونی را دارید ما به شما برند پرولایت را معرفی می کنیم. این شرکت به دلیل کیفیت بسیار بالایی که دارد و نسبت به کیفیت قیمت مناسبی که دارد باعث شده است نزد مردم دارای محبوبیت زیادی شود. از پر فروش ترین رزین های پرولایت می توان به موارد زیر اشاره نمود:
رزین پرولایت C100
رزین پرولایت C100 E
رزین پرولایت C100 H
رزین پرولایت A500 PS
رزین پرولایت A400
رزین پرولایت A400E
