تابلوهای برق مورد استفاده در صنعت و ساختمان به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. اصلی‌ترین وظیفه این تابلوها، حفاظت از مدارها، کنترل و راهبری آنها، و مدیریت توزیع برق در ساختمان و تجهیزات برقی است. اجزای مربوط به حفاظت و کنترل این تابلوها شامل کلیدهای اتوماتیک، کلیدهای مغناطیسی، محافظ‌های جان، رله‌های کنترلی و نمایشگرها می‌باشند. این مدارها به طور فعّال از خطراتی چون اتصال کوتاه، اضافه بار، آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی جلوگیری می‌کنند و به ما کمک می‌کنند تا راه‌اندازی و کنترل تجهیزات برقی را به سهولت انجام دهیم. در زیر، انواع مختلف تابلوهای برق ساختمان را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
1. تابلو برق اصلی MDP
2. تابلو مشاعات GDB یا GDP
3. تابلو واحدها تابلو مینیاتوری (SDP یا SDB)
4. تابلو فشار ضعیف
5. تابلو آسانسور (در صورت نیاز)
6. تابلو توزیع برق دیزل ژنراتور (در صورت نیاز)
7. تابلو توزیع برق UPS (در صورت نیاز)
تابلو برق اصلی یا MDP یکی از انواع اصلی تابلوهای برق ساختمان است که برای حفاظت و کنترل مدارهای برق اصلی ساختمان به کار می‌رود. این تابلو با استفاده از اجزای حفاظتی و کنترلی پیشرفته، بیشترین ایمنی و کارایی برق را در ساختمان فراهم می‌کند.
پس از ورود کابل اصلی برق به داخل ساختمان، به تابلوی برق اصلی یا تابلوی کنتور یا MDP وارد می‌شود. این تابلو مسئول تأمین برق تمامی واحدهای ساختمان و همچنین فضاهای مشاعات است. تابلو برق اصلی، یکی از انواع اصلی تابلوهای برق ساختمان است و به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:
1. قسمت ورودی برق (مربوط به شرکت برق)
2. قسمت کنتور
3. قسمت خدمات
ورودی تابلو برق اصلی از یک کابل ۴ رشته‌ای به سطح مقطع ۱۶ میلیمتر مربع ساخته شده است. این کابل دارای سه رشته فاز و یک رشته PEN می‌باشد. سه رشته فاز به ورودی کلید اتوماتیک متصل می‌شوند که این اتصالات برای توازن و تأمین برق به سیستم اصلی ساختمان ضروری هستند.
این بخش برای حفاظت از چراغ‌های سیگنال و مولتی متر سه فاز دیجیتال مخصوص می‌باشد.
خروجی هر فیوز شیشه‌ای به یک چراغ سیگنال متصل می‌شود و سر دیگر چراغ سیگنال به نول متصل می‌گردد. همچنین، خروجی‌های فیوز سکسیونری بر روی شینه فازهای جداگانه قرار می‌گیرند تا بتوان ورودی هر کنتور را به این شینه‌ها متصل کرد.
در مرحله بعدی، با استفاده از باس بار، نیاز به انشعاب گرفته می‌شود. این باس بار شامل یک تسمه فلزی با سوراخ‌های متعدد می‌باشد.
سیم‌های ورودی و خروجی با استفاده از کابلشو بسته می‌شوند و با مقره‌های عایق محافظت می‌شوند تا از تماس باس بار با بدنه تابلو جلوگیری شود. این بخش از تابلو توسط اداره برق مختومه می‌شود و مسئولیت نگهداری و اجرای اقدامات ایمنی به عهده اداره برق است. سیم چهارم به عنوان هادی حفاظتی-خنثی ابتدا به شینه زمین متصل شده و سپس به شینه نول جمپر متصل می‌گردد.
تابلو برق اصلی یا تابلو کنتور، نقش حیاتی در توزیع برق در داخل ساختمان را ایفا می‌کند. این تابلو در نقطه ورودی ساختمان نصب شده و مسئول تامین برق برای تمام واحدها و فضاهای مشترک می‌باشد. معمولاً این تابلو در نقشه‌های برق به عنوان MDP نمایش داده می‌شود. کابل اصلی از سوی پایین به کلید فیوز این تابلو (که از نوع قابل قطع زیر بار است) وارد می‌شود.
بعد از ورود به داخل ساختمان، کابل اصلی به این تابلو متصل می‌شود و تعداد کنتورها بر اساس واحدهای مسکونی و وجود تابلوی اشتراکی تعیین می‌شود. به‌عنوان مثال، یک ساختمان چهار طبقه با تابلوی اصلی حاوی پنج کنتور، که یکی از آنها مربوط به تابلوی عمومی و دیگرها به واحدهاست، می‌باشد. کنتورهای واحدها به صورت تک فازه نصب می‌شوند و در صورت وجود آسانسور در ساختمان، تابلوی اشتراکی سه فازه و در غیر این صورت، تک فازه استفاده خواهد شد.
در قسمت میانی تابلو، مدارهای برق برای توزیع به واحدها قرار می‌گیرند. کنتاکتورها در این بخش نصب می‌شوند تا خروجی هر کلید فیوز به کنتور وارد شود. در زمان اتصال فاز به کنتورها، تعادل بار بر روی فازها اهمیت دارد و با استفاده از برچسب‌ها، نام فاز در کنار هر خط ورودی به کنتور ارائه می‌شود. به همین دلیل، در برخی از تابلوها از رله کنترل فاز بهره می‌برند.
رله کنترل فاز وظیفه‌ای در حفاظت مدار در برابر اضافه ولتاژ، افت ولتاژ، عدم تقارن و توالی فاز دارد. این رله در ابتدای مدار، پس از فیوز نصب می‌شود. شینه نول باید بر روی مقره‌ها (پایه‌های عایق) قرار گیرد. برای هر واحد در تابلوی برق اصلی، یک شینه نول ضروری است. در صورت عدم رعایت این نکته، محافظ جان یا RCD در تابلوی مینیاتوری واحد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این مرحله، سیم‌ها و کابل‌ها به صورت پیچیده به شینه نول متصل می‌شوند و ارتباط فاز با تجهیزات مربوطه برقرار می‌گردد. شینه‌های فاز با استحکام مناسب و بدون پوشش عایق، با حفظ رنگ‌آمیزی مشخص برای فازها، اتصال فاز را به تجهیزات مربوط انجام می‌دهند.
شینه زمین به طور مستقیم بر روی تابلو نصب می‌شود و محل نصب شینه باید بدون هیچ رنگی باشد. در صورت وجود رنگ در تابلو، قسمت اتصال شینه زمین به تابلو باید تراشیده شود. عدم تراشیدن قسمت رنگی ممکن است باعث عدم اتصال مناسب به دلیل وجود عایق رنگی در تابلو گردد. بدنه تابلوهای فلزی باید حتماً به زمین متصل شود.
خروجی کنتورها به کلیدهای مینیاتوری هر واحد وصل می‌شود. خروجی کلیدهای مینیاتوری هر واحد به محافظ جریان ۳۰ میلی‌آمپری آن واحد متصل می‌شود. خروجی RCD ۳۰ میلی‌آمپری به ترمینال‌های RCT متصل شده و از خروجی ترمینال‌ها به تابلوی طبقات اتصال برقرار می‌شود. کلید سه فاز برای تابلوی مشترک استفاده می‌شود و خروجی آن به تابلوی مشترک متصل می‌شود.
پس از اتصال سیم‌ها به شینه، آنها شکل داده می‌شوند. برای ایجاد نظم در نصب سیم‌ها در داخل تابلو، از داکت و در برخی موارد خاص، از بست کمربند پلاستیکی استفاده می‌شود. در هنگام نصب سیم‌ها، کابل‌ها و سیم‌ها باید برچسب‌گذاری شوند.
تابلو کنتور که به عنوانMDP شناخته می‌شود، دارای سیستم برق سه فاز با استفاده از کابل ورودی به قطر ۳*۱۰mm2 و ۱*۶mm2 می‌باشد. انتخاب فیدر اصلی این تابلو با دیماند به اندازه‌ی مناسب با نیازهای ساختمان صورت می‌گیرد. سه سیم فاز از این تابلو به کلیدهای فیوز وارد می‌شوند که این کلیدها باید از نوع قابل قطع زیر بار باشند و در پایین تابلو، در نقطه ورود کابل اصلی نصب می‌شوند.
سه سیم مربوط به فازهایL1، L2 و L3 به سر لامپ‌ها متصل می‌شوند، و سر دیگر لامپ‌ها به یکدیگر. هر لامپ همراه با یک فیوز شیشه‌ای به سر راه خود مجهز می‌شود. به دلیل استفاده فراوان از سیم‌های نول و ارت، برای هر شینه (تسمه مسی) یا ترمینال در نظر گرفته می‌شود. سطح مقطع شینه باید به دقت محاسبه شود. هر خروجی از کلید فیوز باید به یک شینه جداگانه متصل شود تا بتوان ورودی هر کنتاکتور را پس از تقسیم بین فازها به این شینه‌ها متصل کرد. شینه اتصال زمین نیز باید به بدنه فلزی تابلو و درهای آن متصل شود.
- طراحی تابلو کنتور اصلی به عهده شرکت توزیع برق است و مسئولیت آن بر عهده آنان می‌باشد.
- محل نصب تابلو کنتور باید بهینه و در نزدیکی در ورودی برای اختصاص انشعاب برق در نظر گرفته شود. تعیین مکان نهایی نصب تابلو با هماهنگی شرکت توزیع برق و ناظر پروژه انجام می‌شود.
- در مجتمع‌های تجاری و مسکونی بزرگ، تابلو کنتور در طبقات جانمایی نصب نمی‌شود.
یک رشته سیم چندمفتولی مسی به عنوان چاه ارت به شینه ارت تابلو کنتور وارد می‌شود که سطح مقطع آن باید طبق استاندارد و توصیه‌های شرکت برق محاسبه و در نقشه‌ها قید شود.
با تلاش برای ارائه برق به بخشی از ساختمان که تمام ساکنین از آن به طور مشترک استفاده می‌کنند، تابلو برق مشاعات(GDB) از اهمیت بسیاری برخوردار است. این تجهیز برای ارائه برق به فضاهای مشترک مانند پارکینگ، حیاط، پشت بام و دستگاه‌های راه‌پله مورد استفاده قرار می‌گیرد و نصب آن باید به گونه‌ای صورت گیرد که به راحتی قابل دسترسی باشد.
این تابلو برق اغلب در پیلوت‌ها نصب می‌شود و در نقشه‌های برق با نشان GP مشخص می‌شود. همچنین، از این تابلو برای تأمین نیازهای سیستم‌های آنتن مرکزی، آیفون، آسانسور، موتورخانه و اعلام حریق استفاده می‌شود. برای ساخت این تابلو، در ابتدا باید خطوط مورد نیاز برآورد و نقشه مدارهای مشاع تابلو به تولیدکننده ارائه گردد. این برآورد شامل شمارش مدارهایی برای نورپردازی، پمپ آب، آیفون و اجزای دیگر مشترک است.
تابلوی مشاع دارای ۱۳ خط می‌باشد و پس از برآورد خطوط، فریم تابلو روی دیوار نصب می‌شود. در صورتی که دیوار از نوع گچ کاری است، فریم به راحتی با گچ ثابت می‌شود. اما در صورت نیاز به استفاده از ساپورت، فریم باید به وسیله‌ی مناسبی نصب گردد. بعد از نصب فریم، لوله‌گذاری برای خطوط زیر فریم انجام می‌شود و سپس لوله‌ها به اندازه‌ی لازم برش یا کف می‌شوند. پس از آن، مراحل سیم‌کشی و کابل‌کشی اصلی آغاز می‌شود و در آخرین مرحله تابلو بسته می‌شود.
به منظور ورود برق به تابلو مشترکات، انتخاب کلیدهای مینیاتوری و هادی سه فاز براساس میزان مصرف تابلو مد نظر قرار می‌گیرد. سه سیم مرتبط با فازها وارد کلید مینیاتوری سه فاز می‌شوند و خروجی این کلید مشترکات را تأمین می‌کند. همچنین یک خروجی برای فیدر فیوز شیشه‌ای ۲ آمپری وظیفه حفاظت از چراغ‌های سیگنال را بر عهده دارد. خروجی دیگر به منظور تأمین برق برای پمپ آتش‌نشانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و خروجی سوم برای تأمین برق مدارات مشترک دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. نصب و اجرای این تابلو با رعایت دقیق استانداردهای ایمنی صورت می‌گیرد تا تأمین برق برای فضاهای مشترک ساختمان به بهترین شکل انجام شود.
تابلو برق مشاعات یا عمومی نقش اساسی در ارائه برق به بخش‌های مشترک ساختمان دارد و از یک کابل با قطر(۵*۶ mm2) به عنوان ورودی استفاده می‌شود. انتخاب هادی سه فاز کلید مینیاتوری ورودی بر اساس میزان مصرف تابلو انجام می‌شود. سیستم ولتاژ خط (فاز-فاز) با ۴۰۰ ولت و ولتاژ فاز (فاز-نول) با ۲۳۰ ولت ارائه می‌شود.
پس از ورود به تابلو، کلید اصلی به کلید گردان ۰-۱ متصل می‌شود تا بتوان برق اصلی تابلو را با یک کلید روشن و خاموش کرد. سیم‌های فاز به فیوزهای سه فاز متصل شده و مقدار جریان نامی فیوزها بر اساس مصرف تابلو محاسبه می‌شود. استفاده از سه لامپ سیگنال برای سه فاز به منظور نمایش وجود تابلو برق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این تابلو برق برای تامین نیازهای برق مصارفی که بین تمام واحدها مشترک است، طراحی شده است. این شامل روشنایی خدماتی مانند پله‌ها، پارکینگ، موتورخانه، چاله آسانسور، حیاط، بام و دیگر فضاهاست. برای این منظور، چند خط با سیم‌های نمره ۱٫۵mm2 و فیوز ۱۰ آمپر برای روشنایی و چند خط با سیم‌های نمره ۲٫۵mm2 و فیوز ۱۶ آمپر برای پریزها در نظر گرفته شده است. هر خط به طور جداگانه با برچسب نام فاز مشخص می‌شود.
اگر آسانسور یا موتورخانه برای سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی موجود باشد، تابلوی GP سه فاز استفاده می‌شود و یک خط خروجی سه فاز با فیوز سه فاز برای تابلوی آسانسور در نظر گرفته می‌شود. اندازه کابل خروجی از تابلوی مشترک به سمت تابلوی آسانسور ۵*۶mm2 است و با استفاده از یک کلید مینیاتوری سه فاز با ظرفیت ۲۰ یا ۲۵ آمپر مشخص می‌شود.
- اگر تابلو مشاعات بر روی بام ساختمان نصب شده باشد، یک خروجی تک فاز برای تقویت کننده سیستم آنتن مرکزی لازم است. این خروجی باید دارای سه رشته سیم با سطح مقطع حداقل ۱٫۵ میلیمتر مربع و کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر کلاس B باشد.
- برای تغذیه آیفون در تابلو مشاعات اصلی، یک خروجی با سه رشته سیم حداقل ۱٫۵ میلیمتر مربع و کلید مینیاتوری ۶ آمپر کلاس B در نظر گرفته می‌شود.
- اگر مرکز کنترل اعلام حریق در تابلو مشاعات اصلی وجود داشته باشد، یک کلید مینیاتوری تک فاز با جریان نامی ۱۰ آمپر و کلاس B، با سه رشته سیم با سطح مقطع ۱٫۵ میلیمتر مربع باید در نظر گرفته شود.
- جهت روشنایی در مشاعات ساختمان، معمولاً یک یا چند خروجی با کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر کلاس B و با سه رشته سیم با سطح مقطع ۱٫۵ میلیمتر مربع در نظر گرفته می‌شود.
- با توجه به وجود چند پریز در مشاعات ساختمان، برای آنها چند خروجی در تابلو مشاعات اصلی با کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر کلاس C و با سه رشته سیم با سطح مقطع ۲٫۵ میلیمتر مربع در نظر گرفته می‌شود.
- در صورت وجود اگزاست فن، برای تغذیه آن از تابلوی توزیع برق مشاعات، یک یا چند خروجی و کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر کلاس B براساس نیاز در نظر گرفته می‌شود.
برای پمپ‌های تقویت فشار آب و پمپ آتش‌نشانی، کلید مینیاتوری کلاس C با در نظر گرفتن قدرت موتور به‌کار می‌رود.
نحوه نصب تجهیزات درون تابلو برق مشاع یکی از موارد حیاتی در صحیح و قانونی عملکرد تابلوهای برق است. برای نصب منظم و دقیق درون تابلو مشاعات، از داکت و در برخی موارد خاص، از بست کمربندی پلاستیکی استفاده می‌شود. هنگام نصب و سیم‌کشی، توصیه می‌شود که کابل‌ها به صورت مشخص و با استفاده از لیبل‌گذاری شناسایی شوند.
شینه نول بر روی مقره‌های عایق گذاشته می‌شود و شینه زمین نیز بر روی تابلو نصب می‌گردد به نحوی که هیچ رنگی زیر آن وجود نداشته باشد. در صورت رنگ‌آمیزی تابلو، محل اتصال شینه زمین به تابلو باید تراشیده شود تا از مشکلات عدم اتصال ناشی از رنگ غیرمجاز جلوگیری شود.
توجه ویژه: استفاده از سیم با سطح مقطع ۲٫۵ میلیمتر مربع برای کلید مینیاتوری ۲۵ آمپر در تابلوهای برق، با مقررات ملی ساختمان در تضاد است. ناظران باید به دقت به سطح مقطع سیم‌ها و آمپر کلیدهای مینیاتوری توجه کنند. همچنین، به علت سه‌فاز بودن تابلو، توزیع بار باید به صورت متقارن و متعادل انجام شود.
ضمانت محکم بستن سیم‌ها زیر پیچ‌ها و ترمینال‌ها بسیار حیاتی است؛ زیرا این عملکرد نادرست می‌تواند باعث قطع مدار و خسارت جدی شود.
در صورت استفاده از تایمر راه‌پله برای روشنایی دستگاه راه‌پله، تایمر باید مستقیماً زیر خود تایمر متصل گردد.
هنگام استفاده از پمپ سه‌فاز در ساختمان، در تابلو کنترل فاز و کنتاکتور مربوطه نصب می‌شود. سیم‌ها از طریق ترمینال زیر کنتاکتور به پمپ متصل می‌شوند.
تابلو توزیع برق واحدها یکی از ابزارهای اساسی در فراهم کردن برق برای مدارهای روشنایی و پریزهای هر واحد مسکونی است. این تابلوها، به جای جعبه‌های تقسیم پراکنده در ساختمان‌های قدیمی، جهت بهبود سیستم سیم‌کشی استفاده می‌شوند. با این روش، هر مدار برقی به صورت مجزا و مستقل برای سامانه‌های جریان ضعیف، روشنایی، و پریزهای برقی اجرا می‌شود و از تابلوهای تقسیم بهره می‌برد.
یکی از مزایای این روش این است که در صورت بروز هر گونه خطا یا قطعی در بخشی از ساختمان، تعمیرات و اصلاحات به‌راحتی قابل انجام می‌شوند. نصب این تابلوها روی پلان پریزهای ساختمان با نمادDP قابل مشاهده است.
توضیح نقشه تابلو توزیع برق واحد با نام تابلو تقسیم واحد DP (Distribution Panel) در نقشه‌های برق استفاده می‌شود. این تابلو با یک کابل ۳*۴ میلیمتر مربع و سه رشته کابل NYY با سطح مقطع ۴ میلیمتر مربع تغذیه می‌شود. انتخاب کابل ورودی بر اساس بار مصرفی انجام می‌شود و از کابل PVC با دو لایه عایق پلاستیکی مدل NYY استفاده می‌شود.
پس از عبور از فیوز مینیاتوری اصلی، سیم فاز به کلیدهای مینیاتوری مربوط به هر خط وارد می‌شود. برخی از این تابلوها دارای لامپ‌های سیگنال برای نشان دادن وضعیت وصل یا قطع برق در تابلو هستند.
در خطوط خروجی این تابلو، سیم‌های زمین، نول و فاز که فیوز مینیاتوری در مسیر آنها قرار دارد، باید حتماً حضور داشته باشند. نوع خط (مانند روشنایی یا پریز) باید روی تابلو مشخص گردد.
مطابق استانداردها، جریان مجاز فیوزها برای مدارات روشنایی ۱۰ آمپر و برای پریزها ۱۶ آمپر در نظر گرفته می‌شود. برای دستگاه‌های خاص مانند کولر، سطح مقطع سیم و آمپر فیوز باید با توجه به توان دستگاه محاسبه و انتخاب شود.
1. محل نصب تابلو برق واحد در آپارتمان‌ها باید در نزدیکی ورودی و داکت تأسیسات قرار بگیرد تا بهترین دسترسی و اتصال به شبکه برق را فراهم کند.
2. نصب کلید محافظ جان (RCD) با جریان باقیمانده ۳۰ میلی‌آمپر، پس از کلید مینیاتوری اصلی تابلو و در سمت بار، امری ضروری و ایمن است.
3. لوله‌های مرتبط با کابل ورودی تابلو برق واحدها باید از داکت تأسیسات برقی ساختمان عبور کنند تا به سادگی در مراحل نصب و اتصال مورد استفاده قرار گیرند.
4. تعداد خطوط تابلو باید با تعداد خطوط مشخص شده در نقشه‌های روشنایی و پریزها هماهنگ باشد تا اتصالات مجزا برای هر دستگاه و مدار فراهم شود.
5. تعداد خطوط رزرو نیز باید مطابق با نیازهای معقول تعیین شود تا در صورت نیاز، اتصالات اضافی در دسترس باشند.
6. سطح مقطع سیم و کابل ورودی و خروجی تابلو باید با اطلاعات مشخص شده در رایزر دیاگرام تابلوها و نقشه‌های روشنایی و پریزها همخوانی داشته باشد.
7. ارت جداگانه برای تابلو برق باید در نظر گرفته شود تا از اختلالات برقی جلوگیری شود.
8. هماهنگی سایز کابل‌های تابلو با بار درخواستی، ضرایب تصحیح دما و افت ولتاژ مجاز، جریان مجاز، و سایر عوامل فنی، از جمله نکاتی هستند که برای انتخاب صحیح سیم‌کشی و کابل‌ها باید در نظر گرفته شوند.
- خروجی‌های روشنایی با استفاده از سیم حاوی سطح مقطع حداقل ۱٫۵ میلیمتر مربع (NYAF 3*(1*1.5)mm2) و کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر، کلاس B.
- خروجی‌های پریز برق با سیم حاوی سطح مقطع حداقل ۲٫۵ میلیمتر مربع (NYAF 3*(1*2.5)mm2) و کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر، کلاس C.
- خروجی برای کولر گازی یا اسپلیت با سیم حاوی سطح مقطع حداقل ۴ میلیمتر مربع (NYY 3*4mm2) و کلید مینیاتوری ۲۰ آمپر، کلاس C با رعایت انتخاب مناسب کلید مینیاتوری.
- برای سیستم‌های صوتی، دوربین مداربسته، پرده‌های موتوری، جکوزی، روشنایی‌های خاص، فن‌های کویل و تجهیزات مشابه، خروجی‌های مناسب با تعداد رشته سیم و سطح مقطع مناسب و کلید مینیاتوری مناسب در نظر گرفته می‌شود.
- حداقل دو خط رزرو با جریان ۱۰ و ۱۶ آمپر برای مدارهای روشنایی و پریز معمولاً در نظر گرفته می‌شود.
- امتیاز برقی که شرکت برق به هر واحد مسکونی می‌دهد، ۲۵ آمپر تحت ولتاژ ۲۲۰ ولت است. بنابراین، توان کل نصب شده و حداکثر درخواست تابلو برق به وات یا کیلووات برای هر تابلوی تقسیم واحد ۵ کیلووات با ضریب قدرت ۰٫۹ محدود می‌شود.
خروجی‌های تابلو توزیع برق آسانسور یکی از قسمت‌های حیاتی در زیرساخت‌های ساختمانی محسوب می‌شوند. در طراحی این تابلوها، موارد زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
- ترسیم دقیق نقشه‌های تابلو توزیع آسانسور به‌عنوان بخشی اساسی از سیستم برق ساختمان ضروری است.
- تابلو توزیع آسانسور به صورت مستقیم به تابلو توزیع اصلی مشاعات متصل می‌شود و در صورت وجود ژنراتور دیزل، به ترتیب به تابلوATS و سپس به تابلو توزیع آسانسور متصل می‌گردد.
- مصرف الکتریکی چاهک آسانسور مستقیماً از تابلو اصلی آسانسور تأمین می‌شود.
- مکان نصب تابلو توزیع آسانسور باید در داخل موتورخانه آسانسور و بدون تداخل با درب موتورخانه قرار گیرد.
- ورودی تابلو آسانسور شامل یک مینیاتوری و کابل سه فاز، براساس نیازهای مصرف تابلو، در نظر گرفته می‌شود.
خروجی‌های این تابلوها نیز با استفاده از مینیاتوری‌های مختلف عبور می‌کنند:
- یک مینیاتوری تک فاز ۱۰ آمپر برای روشنایی موتورخانه با سه رشته سیم و سطح مقطع ۱٫۵ میلی‌مترمربع.
- یک مینیاتوری تک فاز ۱۰ آمپر برای روشنایی چاه آسانسور با سه رشته سیم و سطح مقطع ۱٫۵ میلی‌مترمربع.
- یک مینیاتوری تک فاز ۱۶ آمپر برای تأمین انرژی پریزهای موتورخانه و چاهک با سه رشته سیم و سطح مقطع ۲٫۵ میلی‌مترمربع.
- یک مینیاتوری سه فاز ۲۰ یا ۲۵ آمپر برای تأمین برق برای تابلو کنترل آسانسور با پنج رشته سیم و سطح مقطع ۶ میلی‌مترمربع که به جریان موتور آسانسور وابسته است.
به دلیل نبودن الزام برای بخش خدمات در تابلو برق اصلی در حال حاضر، برخی تابلوها این بخش را ندارند. این بخش اجازه نصب اقلامی مانند ترانس آیفون و خطوط تلفن را فراهم می‌کند.
در برخی موارد، کلیدهای مینیاتوری مشاعات نیز در این بخش نصب می‌شوند و به عنوان تابلوی مشاعات استفاده می‌شوند. در چنین شرایطی، اهمیت دارد که برق فشار ضعیف نویزی را به بخش‌های تلفن و آیفون انتقال ندهد. اگر سیم‌کشی در مشاعات زیاد است، توصیه می‌شود یک تابلو جداگانه برای مشاعات نصب شود.
تعداد خطوط تلفن توسط مالک تعیین می‌شود و سپس به مخابرات اطلاع داده می‌شود. ترمینال مخابراتی با استفاده از پیچ به بدنه تابلو متصل می‌شود. کابل اصلی زوج مخابراتی به ورودی این ترمینال و کابل‌های زوج واحدها به ترتیب و با رعایت رنگ‌های زوج‌ها به خروجی آن متصل می‌شوند. ترمینال مخابراتی به دو نوع مختلف در بازار موجود است.
در انتخاب تابلو برق ساختمانی، عوامل زیر را به دقت در نظر بگیرید:
1. بررسی نوع طراحی: نیازهای ساختمان را برای انتخاب مناسب تابلو برق بررسی کنید، از جمله اجزای داخلی و خارجی و نوع کلیدهای کنترلی.
2. استانداردهای طراحی: اطمینان حاصل کنید که تابلو برق با استانداردهای طراحی و ایمنی مرتبط همخوانی دارد برای ارتقاء عملکرد و ایمنی بهتر.
3. اندازه تابلو: اندازه تابلو برق را بر اساس نیازهای برقی ساختمان انتخاب کنید، از جمله تجهیزات الکتریکی موجود.
4. ضخامت ورق‌ها: استفاده از ورق‌های با کیفیت و ضخامت مناسب برای تابلو برق، ایمنی و دوام آن را تضمین می‌کند.
5. محل نصب: تصمیم بگیرید تابلو برق در داخل یا خارج محیط نصب می‌شود و مقاومت محیطی را در نظر بگیرید.
6. ورود و خروج سیم‌ها: مسیر ورود و خروج سیم‌ها را دقیقاً تعیین کنید تا نصب و نگهداری آسان باشد.
7. کیفیت ساخت: تابلو برق باید از مواد با کیفیت و فناوری پیشرفته تهیه شده باشد تا عمر مفید و عملکرد بهتری داشته باشد.
8. کاربردهای خاص: نیازهای خاص مانند کنترل‌های خودکار و امکانات دیگر را در نظر بگیرید و تابلو برق را مطابق با آنها انتخاب کنید.
9. محافظت: تصمیم بگیرید آیا تابلو برق نیاز به سیستم محافظتی دارد یا خیر و در صورت لزوم، نوع محافظت را مشخص کنید.
10. قیمت: بر اساس بودجه خود، تابلو برق مناسبی را با کیفیت و امکانات مطابق با ارزش و قیمت تعیین کنید.
در این مقاله، موضوعات مرتبط با تابلوهای توزیع برق در محیط‌های مسکونی و تجاری به دقت بررسی شد. ابتدا به بررسی خروجی‌های مختلف تابلوهای توزیع برق در ساختمان‌ها، از جمله تأمین برق برای روشنایی، پریزها، آیفون و سیستم‌های مختلف پرداخته شد. سپس به بررسی نکات طراحی این تابلوها از جمله مکان مناسب نصب، استفاده از کلیدهای مینیاتوری و اتصالات صحیح داخلی و خارجی پرداخته شد.
همچنین، شرحی ارائه شد درباره تجهیزات داخل تابلوها، نصب و راه‌اندازی انواع تجهیزات، و تأمین برق برای اجزای مختلف ساختمان. در پایان، به بررسی نقشه‌ها و مدارهای تابلوها و همچنین خدمات تابلو برق اصلی پرداخته شد.
