خازن‌ها در حال حاضر نقش حیاتی در صنعت برق، به ویژه در کارخانه‌ها، ایفا می‌کنند و از جمله مهمترین کاربردهای آن‌ها می‌توان به اصلاح ضریب قدرت اشاره نمود.
در داخل یک خط تولید، تعداد زیادی از موتورهای القایی وجود دارند که با توجه به ویژگی‌های خود، باعث افزایش توان راکتیو مصرفی کارخانه می‌شوند.
توان راکتیو، توانی است که مصرف می‌شود، اما کار مفیدی انجام نمی‌دهد. با توجه به اینکه امروزه از کنتور‌های هوشمند، که قابلیت اندازه‌گیری همزمان هر دو توان راکتیو و اکتیو را دارند، برای مصارف صنعتی و خانگی استفاده می‌شود، مصرف‌کننده ملزم به پرداخت بهای مصرفی هر دو توان اکتیو و راکتیو می‌باشد.
یکی از راه‌های اصلی کاهش توان راکتیو در کارخانه‌ها و مصارف خانگی، استفاده از خازن‌ها به عنوان اصلاح‌کننده ضریب قدرت است.
1. خازن‌های فشار ضعیف
2. خازن‌های فشار متوسط
خازن‌های فشار ضعیف که به شکل سیلندری ساخته شده‌اند، دارای ولتاژهای کمتر از ۱۰۰۰ ولت می‌باشند. این خازن‌ها به دو نوع، خازن تک فاز و خازن سه فاز، تقسیم می‌شوند و دارای ظرفیتی از ۲٫۵ الی ۳۰ کیلووار هستند. خازن‌های فشار ضعیف به منظور اصلاح ضریب قدرت استفاده می‌شوند که این توانایی را دارند که باعث کاهش تلفات در شبکه‌های فشار ضعیف و صرفه‌جویی در مصرف گردد. همچنین برای بهبود و تنظیم ولتاژ که به دلیل حفظ ثبات ولتاژ جهت جلوگیری از خسارت به تجهیزات استفاده می‌شود.
خازن‌های فشار متوسط دارای سطح ولتاژ بیشتر از ۱۰۰۰ ولت می‌باشند که در این سطح ولتاژ، خازن‌ها به شکل روغنی ساخته می‌شوند و به دو نوع، خازن سه فاز و خازن تک فاز، تولید می‌شوند. از مهمترین ویژگی‌های خازن‌ها می‌توان به ولتاژ و فرکانس نامی، دمای محیط و کیلووار اشاره کرد. خازن‌های تک فاز در ابعاد و کیلووارهای متفاوتی تولید می‌شوند.
1. پردازش سیگنال:
برای جلوگیری از آسیب دیدن سیستم‌هایی که از یک منبع نیروی جداگانه تامین می‌شوند، بار الکتریکی مورد نیاز برای این سیستم‌ها فراهم می‌شود.
2. آغازگر موتور:
از جمله کاربردهای این خازن می‌توان به استفاده در آغازگرهای موتور اشاره کرد. این ابزار به منظور جلوگیری از تأخیرها، تصحیح ضریب قدرت و فیلتر کردن امواجی که در زمان تبدیل AC به DC ایجاد می‌شوند، استفاده می‌شود.
3. تهویه مطبوع:
این خازن ممکن است در برخی از مدارهای نوسانی استفاده شود.
4. در بردهای الکترونیکی برای حذف نویز:
این قطعه در بردهای الکترونیکی برای حذف نویزهای ایجاد شده در مسیرهای سیم‌پیچی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5. ذخیره‌ی انرژی:
این قطعه در مکان‌هایی که نیاز به اعمال تأخیر داریم، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
6. عملکرد به عنوان فیلتر صوتی:
این قطعه به عنوان فیلتر صوتی عمل کرده و یا برای حذف ولتاژ DC از سیگنال صوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
7. استفاده در نیروی پالس و سنسورها.
در بازار ایران، انواع مختلفی از خازن‌های صنعتی موجود است از جمله:
- خازن PKC
- خازن فراکو Frako
- خازن لیفاسا Lifasa
- خازن پارس Pars
- خازن پارس فانال
- چینت Chint
- خازن ISBS
خازن PKC یک قطعه است که از دو صفحه فلزی تشکیل شده است، که در میان آن‌ها لایه‌ای از هوا یا سایر عایق‌ها قرار دارد و برای ذخیره انرژی برق با استفاده از میدان الکترواستاتیکی در مدار استفاده می‌شود. این نوع خازن نقش تعیین کننده‌ای در ساخت میدان الکتریکی دائمی دارد. ویژگی اصلی خازن‌های PKC، توان بالای آن‌ها برای ذخیره انرژی است؛ به همین دلیل برای تولید بسیاری از تجهیزات الکترونیکی مانند رادیو و تلویزیون استفاده می‌شود. خازن PKC در ساختار لوازم الکترونیکی به عنوان یک فیلتر عمل می‌کند، زیرا به راحتی سیگنال‌های متناوب را انتقال می‌دهد اما جلوی عبور سیگنال‌های مستقیم را می‌گیرد.
خازن فراکو یکی از بهترین و معتبرترین برندها در زمینه خازن‌های فشار ضعیف است. این خازن از ترکیب گرانول خشک معدنی تشکیل شده و دارای بدنه و الکترود آلومینیومی است. می‌توان گفت که خازن فراکو از لحاظ تحمل ولتاژ، دما و جریان اضافی چند برابر استانداردهای بین‌المللی است. همچنین، با توجه به مکانیسم‌هایی مانند ترمیم خودکار و قطع‌کننده تحت فشار در کنار کار اصلی خود که جبران‌کننده توان راکتیو است، ایمنی بالایی را به بانک‌های خازنی و واحدهای صنعتی می‌بخشد.
شرکت خازن لیفاسا در سال ۱۹۴۹ در اسپانیا با تولید خازن‌های روشنایی فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون به یکی از برندهای معتبر در زمینه تجهیزات اصلاح ضریب قدرت در سطح جهان تبدیل شده است.
خازن پارس یک قطعه الکتریکی است که برای ذخیره انرژی الکتریکی به کار می‌رود؛ بعد از ذخیره انرژی، از آن می‌توان در مدارهای الکتریکی استفاده کرد. این خازن قادر است بار الکتریکی یا انرژی الکتریکی را در خود ذخیره کند. یکی از کاربردهای اصلی خازن در صنعت، اصلاح ضریب قدرت در شبکه برق است.
خازن پارس فانال قادر است بار و انرژی الکتریکی را در خود ذخیره کرده و پس از ذخیره انرژی، از آن در مدارهای الکتریکی استفاده شود.
از جمله کاربردهای خازن در صنعت می‌توان به اصلاح ضریب قدرت در شبکه اشاره کرد.
شرکت فانال آلمان در دهه ۱۹۷۰ میلادی توسط شرکت وستینگهاوس آمریکا در آلمان تأسیس شد و با این نام فعالیت خود را آغاز کرد.
شرکت خازن ISBS، تولید کننده نوپا در زمینه تولید و تأمین محصولات اتوماسیون و برق صنعتی است که توانسته است یکی از بهترین برندهای تجهیزات برق صنعتی را بوجود آورد.
این خازن دارای ساختاری الکترونیکی و میکروپروسسوری است که می‌تواند منجر به کنترل و فرمان دادن برای قطع و وصل پله‌های خازنی شود.
شرکت ISBS یکی از برترین شرکت‌های تولید کننده تجهیزات برق صنعتی با برند ثبت شده ایرانی است که محصولات آن در کشور چین تولید می‌شود.
