فرهنگ لغات آزاد این واژه را چنین تعریف میکند: «کسی که برای دیگری مینویسد و به نویسندگی اعتبار میبخشد» ولی دیکشنری آکسفورد نویسنده در سایه را کسی میداند که « کارش نوشتن مطلب برای شخص دیگر و به سفارش او یا دیگری است». تعریف آکسفورد از نویسنده در سایه تعریف درستی است. این رویه به قرن پنجم قبل از میلاد برمیگردد؛ زمانی که کاتبان در استخدام حکومتها بوده و برای آنان مینوشتند ولی هرگز نامی از آنان بر مطالبشان دیده نمیشد. رهبران سیاسی هم در طول تاریخ از وجود نویسندگان در سایه بهره بردهاند. وقتی جرج واشنگتن خطابه معروف خداحافظیاش را با صدایی لرزان و تاثیرگذار بیان میکرد، حتما جایی نویسنده در سایهای از عظمت کاری که انجام داد به خود غره بود. او الکساندر همیلتون بود که متن آن خطابه را نوشته بود.
قبل از اینکه شغل نویسندگی در سایه قانونی و به رسمیت شناخته شود, این شکل از نویسندگی مانند رازی سربهمُهر بود. ولی بیشتر زندگینامههایی که امروز از افراد مشهور میبینید، یقین داشته باشید که پای یک نویسنده در سایه و سایهنویس در میان است. حتی اگر هیچ اسمی از او نباشد.
چرا به نویسندگان در سایه احتیاج دارید؟
اگر وقت و مهارت لازم برای بیان ایدههای خود را ندارید، یک نویسنده در سایه میتواند یه شما کمک کند. برای نوشتن یک تاریخچه خانوادگی، زندگینامه فردی از خانواده، زندگینامه شخصی، تاریخچه کسبوکار و... میتوانید یک نویسنده در سایه با تجربه را به استخدام خود درآورید. قبل از اینکه تصمیم بگیرید هر کدام از این پروژهها را انجام دهید، با این سوالات مواجه خواهید شد:
ممکن است شما برای نوشتن تاریخچه خانوادگی خود و یا بازگویی بخشی از خاطرات شخصی اقدام کرده باشید ولی به دلیل نداشتن مهارت کافی از انجام آن مایوس شده و یا به کل صرفنظر کرده باشید.
چه کسانی از نویسندگان در سایه استفاده میکنند؟
معمولا افراد حرفهای و مشهور وقت کافی برای نوشتن ندارند. بیشتر آدمها (به خصوص در عصر جدید) علاقمندند که ایدهها و نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. درست همین کاری که ما در ویرگول انجام میدهیم. ولی نوشتههایی مانند تاریخچهها و زندگینامهها برای انتشار تابع استانداردهای سختگیرانهتری هستند.
سیاستمداران، مشاهیر، تجار،ورزشکاران، بازیگران و... همه از نویسندگان در سایه برای نوشتن زندگینامه خود استفاده میکنند. نویسندگان در سایه میتوانند علاوه بر قالبهای رایج زندگینامهنویسی، نویسنده متن سخنرانی، ترانه، یادبود و حتی نامههای عاشقانه باشند.
بجای اینکه بپرسیم کدام سلبریتیها از نویسنده در سایه برای نوشتن زندگینامه خود استفاده کرده است، بهتر است دنبال پاسخ برعکس این سوال باشیم.
همان قدر که این شغل در ایران جوان است، میزان استفاده از خدمات آن هم در میان افراد مشهور کم است. زندگینامه جان اف کندی که برنده جایزه پلیتزر شد، توسط یک نویسنده در سایه نوشته شده است. سفارشدهنده کار این اختیار را خواهد داشت که نام نویسنده در سایهاش را بیاورد یا اینکه همیشه او را در سایه و پنهان نگهدارد.
حتی نویسندهها هم از نویسندگان در سایه استفاده میکنند.
نویسندگان در سایه میتوانند نویسنده یک رمان, داستان کوتاه, نمایشنامه و فیلمنامه باشند. یک مقاله معتبر در نیویورک تایمز نشان میدهد که حداقل 25 درصد از کتابهای پرفروش توسط نویسندهای غیر از نویسندهای که نامش روی جلد آمده، نوشته شده است. اگر دیدید که هر ماه کتابهای تازهای از نویسندهای در قفسههای کتابفروشیها ظاهر میشود، مطمئن باشید که شبح یک نویسنده یا نویسنده در سایه به کمک نویسنده اصلی آمده است. البته این کار کاملا اخلاقی و قانونی است.
چطور میتوانیم به نویسندگان در سایه دسترسی داشته باشیم؟
در ایران این دسترسی کار دشواری نیست ولی به دلیل ناشناس بودن آن هنوز امکان رقابت و مقایسه بین نویسندگان در سایه وجود ندارد. این گروه رزومه خوبی در این زمینه دارند:
و حرف آخر اینکه همچنان بنویسید و بنویسید و بنویسید حتی اگر نویسنده درجه یکی نیستید ولی این را هم فراموش نکنید که برای انجام کار حرفهای و با کیفیت، نیاز به کمک و مشاوره افراد حرفهای دارید.