از دیدگاه یک گیاه خوار:
موضوع گوشت خوار یا گیاهخوار بودن انسان سابقهای طولانی در حوزه علم دارد. در این میان برخی دانشمندان عقیده دارند با توجه به منشا تکاملی انسان، و وجود ساختارهای ویژه و همچنین عملکردهایی خاص در انسان، میتوان صفت گیاهخوار بودن را برای انسان مناسب دانست. اما برخی دیگر تغییرات صورت گرفته و به نوعی تکامل در اجداد نزدیکتر را مد نظر قرار داده و ادعای همهچیزخوار بودن انسان را تایید میکند.
در اواخر ۱۹۴۰ گروهی از پزشکان غربی با مطالعه مردم آفریقا و بررسی وضعیت سلامت آن ها به موارد جالبی برخورد کردند. آنها متوجه شدند که بسیاری از بیماری هایی که در جهان غرب وجود دارد، در میان مردم آفریقا بویژه آنها که در مناطق روستایی اند، دیده نمی شود. برای مثال، آنها شاهد بیماریهای تصلب شرایین، انسداد و سخت شدن دیواره رگها در این مردم نبودند. همچنین فراوانی مشکلات فشار سیستولی در میان مردم بسیار اندک بود. آنها ورم آپاندیس، ورم کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا، سنگ کلیه و مهم ترین بیماری شایع در میان ما، انواع سرطانها اعم از سرطان سینه، روده و پروستات را شاهد نبودند. در روده آنها، زائده گوشتی و بواسیر دیده نمیشد. حتی بیماریهایی مثل ورم مفاصل، پوکی استخوان، نیز بسیار غیرمعمول بود. مقالات در مجلات پزشکی، و کتابهای پزشکی انتشار یافته در دهه ۱۹۴۰ ،۱۹۵۰، از آفریقا در مورد “بیماری غربی” سخن میگفت، یا “بیماری پیشرفت”، نوعی بیماری که مردم،اروپا، آمریکا و کشورهای مصرف کننده گاو، خوک، گوسفند و بز را شامل میشد.
چند دلیل زیر مقداری از دلایل بسیار زیادی است که ثابت می کند انسان بطور حتم جزو گیاهخواران می باشد و اشتباهاً از روی حرص، شهوت و یا شاید هم بخاطر اجبار در دورانی که یخبندان سطح کره زمین را پوشانده بود به این تغذیه غلط روی کرد و تا به کلی دست از این عادت مضرش بر ندارد روی سلامت و آرامش را نخواهد دید. آنچه مسلم است در طبیعت هر چیز در جای خاص خودش قرار دارد. یک گیاه برای مرداب درست شده و دیگری برای بیابان. ساختمان دهان یک جانور برای چریدن است و دیگری برای دریدن. انسان موجودی نیست که ساختمان بدنش چیزی مغایر با قوانین طبیعت باشد. او نیز زاده طبیعت است و وابستگی نزدیکی به طبیعت داد. هر گاه او را رو یهمرفته با سایر جانوران مقایسه کنیم می بینیم نه شبیه است به جانوران درنده و نه به حیوانات چرنده. بلکه ساختمان بدن او بسیار نزدیک است به ساختمان میمونهای میوه خوار.
از منظر تکاملی اغلب جانورانی که برای نوشیدن آب آن را هورت میکشند گیاهخوار بوده و آنهایی که این کار را به کمک زبان خود انجام میدهند، گوشتخوار محسوب میشوند. از این نظر انسانها مشابه گیاهخواران عمل میکنند. همچنین انسان و بقیه گیاهخواران قادرند آرواره پائین خود را بدون تکان دادن سر علاوه بر بالا و پائین به طرفین نیز تکان دهند در حالیکه گوشت خواران از حرکات جانبی فکها که جهت آسیاب کردن دانه درگیاهخواران تکامل یافته است عاجز می باشند.
آرواره جانوران گوشتخوار دارای دندانهای تیز میباشد که به دو دندان نیش بزرگ برای پاره کردن مجهز است این آرواره ها بسیار پر قدرت و خرد کننده میباشند، اما در گیاهخواران دندانها صاف و مسطح هستند و آرواره ها ضعیف بوده و برای فشارهای شدید تکامل نیافته اند. نوع دندانهای انسان شباهت بیشتری را به گیاهخواران نشان میدهد. این تفاوت حتی در مینای دندانها هم مشاهده میشود.
گوشت دارای نیتروژن زیادی است که دفع آن از عهده کبد جانوران گیاهخوار ساخته نیست و همین علت اصلی بیماریهایی چون نقرس و ناراحتیهای کبدی است که بکرات در افراد گوشتخوار دیده میشود، بوی بد دهان و بعضی از انواع سردردها و سرگیجه ها نیز به علت این موضوع میباشد.
پروتئین حاصله از گوشت برای جذب شدن، معده انسان را به یک کار طاقت فرسا وامی دارد در حالیکه پروتئین های نوع گیاهی راحت تر جذب شده و بدن انسان و دیگر حیوانات گیاهخوار آنها را آسان تر قبول می کند.
موضوع بعدی این است که ترشح غده های معده و لوزالمعده انسان و بقیه حیوانات گیاهخوار به بافتهای گوشت بسیار کم اثر بوده و نمی توانند مانند ترشحات غدد یک درنده، گوشت (استخوان) را نرم و حل کنند.
چاک دهان گوشتخواران بسیار عریض است بطوریکه میتوانند هنگام بلعیدن آنرا بحد زیادی بازنمایند، چاک کوچک دهان انسان دلیل محکم دیگری بر میوه خوار بودن اوست.
درضمن گیاهخواران و از جمله انسان بسیار علاقه مند اند که میوه ها را به صورت خام بخورند، این در حالیست که خوردن گوشت خام برای انسان تهوع آور و غیر قابل قبول می باشد.
کنترل حرارت بدن به دو طریق انجام می گیرد. یکی با عرق کردن و دیگری با آویختن زبان از دهان و تنفس های سریع. کلیه گیاهخواران از طریق اول با استفاده از مجراهای موجود در روی پوست خود و تمامی گوشتخواران به طریق دوم با در آوردن زبان و تنفس سریع اینکار را انجام میدهند.
عرق کردن در گیاهخواران باعث دفع طبیعی سموم احتمالی موجود در گیاهانی که گیاهخوار خورده خواهد شد و چنانچه انسانی از خوراک گوشتی استفاده کرده باشد چون میزان سموم و مواد زائد از میزان طبیعی بالاتر میرود، عرق تن او بد بو خواهد گردید.
انسان می تواند در رژیم غذایی خود گوشت را حذف نمایند، پژوهش های صورت گرفته گزارشی مبنی بر ایجاد مشکلات خاصی بر اثر عدم استفاده از مواد گوشتی را اعلام نکرده اند. این در حالیست که انسان هیچگاه نمیتواند غذای گیاهی را از رژیم خود حذف کرده و بدون مشکل به زندگی خود ادامه دهد. با این وجود گوشتخواران می توانند بدون خوردن گیاه زندگی کرده و سالم باقی بمانند.
در انتها میتوان اشاره داشت، ممکن است علت اصلی در استفاده انسان از گوشت و فرآوردههای گوشتی ریشه در اتفاقات گذشته زمین داشته باشد. به عقیده اغلب دانشمندان در برههای از زمان به دلیل تغییرات آب و هوایی فراوانی گیاهان بسیار کاهش یافته است. این عامل سبب کاهش فرآورده های گیاهی از جمله میوه ها شده و غذای اصلی اجداد انسان امروزی با مشکلات فراوانی در تهیه غذا مواجه شده اند. در این میان استفاده از حیوانات و شکار ممکن است تنها راه انسان برای فرار از انقراض بوده باشد. بدین منظور انسانها با پایین آمدن از درخت و شروع به راه رفتن روی زمین و شکار موجب تکامل ویژگیهایی گشته اند که ما را به گوشتخواران بیشتر شبیه کرده است. البته درک صحیح از مفهوم تکامل و ایجاد تغییرات به مرور زمان برای تفهیم این مطلب الزامی میباشد.
از دیدگاه یک همه چیز خوار:
تقریباً تمام این مطلب از برداشت بسیار بسیار غلط از نظریهی تکامل رنج میبره. ابتدا اینکه موجودات زنده به دو دستهی گوشتخواران و گیاهخواران تقسیم نمیشن. بلکه دستجات دیگری مانند همهچیز خواران، پلانکتونخواران، پالودهخواران، مایعخواران و دیگر رو هم دربر میگیرند. بنابراین طرح این سوأل که انسان گوشتخوار است یا گیاهخوار به نوعی غلط میباشد. در ادامه از هورت کشیدن یا با زبان بلعیدن آب سخن رفته است. استراتژیهای نوشیدن آب هیچ ارتباطی با نوع تغذیه جانور ندارند. معمولاً جانورانی که در کنار آب احساس امنیت کمتری دارند (بخاطر ترس از شکار شدن) از استراتژی کمتر به سراغ آب رفتن و در هربار حجم زیادی آب را یکباره نوشیدن استفاده میکنند. برای همین آب را هورت میکشند اما جانورانی که ترس کمتری از شکار شدن دارند با اطمینان بیشتری آب میخورند. مورد بعدی شکل لبها و دهان جانور است. در گیاهخوارانی که اکثراً لبهای کلفت برای صدمه ندیدن در برابر چوب و پوست خشک گیاهان دارند و زبان به نسبت کوتاهتری (جز در برخی گونهها مانند زرافه) هورت کشیدن آب سادهتر است. برعکس گوشتخواران زبان به نسبت بلندتری دارند زیرا با آن اجزای گوشت شکار را از استخوان جدا میکنند با زبانشان به راحتی آب میخورند. نکتهی جالب همهچیزخوارانی مانند خرس است که آب را هورت میکشند. همچنین همهچیزخواران نیز میتوانند فک پایین خود را بدون تکان دادن سر به اطراف تکان دهند.
از منظر شکل و نوع دندانها اتفاقاً انسان به گوشتخواران نزدیکتر است. گیاهخواران فاقد دندان نیش هستند اما انسان دارای دندان نیش است. همچنین دندانهای آسیا در گیاهخواران به نسبت بزرگتر و تخصصیافتهتر است. نکتهی جالب اینجاست که شکل دندانها در کوتاه مدت تغییر نمیکند مثلاً گوریلهای کوهستانی با اینکه میلیونها سال است از اجداد همهچیزخوارخود جداشده و به گیاهخواری روی آوردهاند هنوز نیشهای بلند خود را حفظ کردهاند. پس نمیتوان تغییرات دندانی انسان را مربوط به تاریخچهی خوردن گوشت امروزی دانست.
در باب دستگاه گوارش انسان نکتهی مهم این است که ما تقریباً هیچکدام از آنزیمهای اختصاصی گیاهخواران برای هضم گیاهان را نداریم. ما قادر به هضم سلولز و فیبرهای گیاهی نیستیم در حالیکه گوشت را بهتر هضم میکنیم. طول رودهی انسان نیز به اندازهی گیاهخواران بلند نیست و در حدواسط بین گوشتخواران و گیاهخواران قرار دارد. همچنین اندامهایی مانند سنگدان و هزارلا و سیرابی نیز در انسان وجود ندارد. آنزیمهای معدهی ما در طول پختهخواری برای هضم گوشت پخته تغییر کردهاند دقت کنید که آنزیم ساختاری مانند دندان نیست که تغییرات شکل آن بسیار آهسته صورت گیرد بلکه برعکس پروتئینی است که طی چند ده نسل براحتی قابل تغییر است و برخی آنزیمها حتی در زیرگونههای یک گونه هم اختلافات مشخصی دارند.
دربارهی چاک دهان نیز استراتژیهای گرفتن نقش مهمی دارند. یک شیر با چه عضوی چیزها را میگیرد؟ با دهانش. او بچههایش را با دهانش میگیرد. غذایش را با دهانش میگیرد و … پس باید دهانش بیشتر باز شود. یک میمون یا انسان با چه عضوی چیزها را میگیرد؟ با دستانش. پس چه نیازی به چاک دهان فراخ هست؟
در باب اسید اوریک که مادهی دفعی پرندگان و خزندگان است باید بدانید که هیچ پستانداری اسید اوریک فراوانی دفع نمیکند. مادهی دفعی اصلی پستانداران اوره است چه گوشتخوار باشند چه گیاهخوار و چه همهچیزخوار.
اما چرا ما دوست داریم میوه را خام بخوریم و گوشت را نه و همچنین چرا از دیدن اجساد و دل وروده بیرون ریخته حالمان بد میشود. هردوی این شبه استدلالات براساس مغلطهایست که حال کنونی ما را به اجدادمان هم نسبت میدهد. چه جانوری از دیدن جسد جانور دیگری خوشحال میشود؟ مسلماً جانوری که از آن جسد تغذیه میکند. اجداد ما نیز لاشهخوارانی قهار بودهاند و از دیدن حیوانات با رودهی بیرون ریخته لذت میبردهاند چه بسا خودشان هم شکار میکردند و دل و رودهی حیوانات را بیرون میریختهاند. امروزه ما گوشت را نه از خوردن لاشهها بلکه از سوپر مارکت سرکوچه تامین میکنیم پس نباید حال امروز ما را قیاس از حال گذشته گرفت. در ضمن براساس همین دیدگاه گوشت خام برای انسان اولیه بدطعم نبوده است.
دستهای انسان شبیه هیچ گیاهخواری نیست. شما دست انسان را با سم گاو پای فیل و سم گوزن و انگشتان گراز مقایسه کن به اشتباه مقایسهات پیمیبری. دستهای ما صرف نظر از برخی جزییات فنی شبیه دست شامپانزههاست و شامپانزهها گیاهخوار نیستند بلکه همهچیزخوارند.
عرق کردن ویژهی حانورانی است که مو ندارند یا موهای کمی دارند. گیاهخواران نیز عرق نمیکنند آنها با خوابیدن در سایه، ریختن خاک و گل روی سطح پوستشان، فرو رفتن در آب و … خودشان را خنک میکنند. ضمن اینکه عرق کردن در محیطهای گرم و کم آب میتواند باعث مرگ جانور شود. حیواناتی که در چنین مناطقی زندگی میکنند عرق نمیکنند چه گوشتخوار و چه گیاهخوار.
و اینکه در بیشتر اظهارنظرهای متخصصان تغذیه، تمامی گروههای غدایی در رژیمهای غدایی گنجانده میشوند. اینکه انسان میتواند گوشت را بدون هیچ مشکلی از رژیم غذایی خود حذف کند هیچ سند علمی ندارد بلکه برخی اسیدآمینههای ضروری برای بدن در غذای گیاهی وجود ندارند یا بسیار کمند مانند متیونین، تریپتوفان، ایزولوسین و لیسین و در صورت حذف گوشت آنها را باید از منابع دارویی تامین کرد. همچنین گیاهخواران به کمبود ویتامین بی.۱۲ نیز دچار میشوند.
اما شواهد سنگوارهای حاکی از همهچیزخوار بودن اجداد ما دارد. سنگوارهی انسان در حالی پیدا شده که استخوانهای جانوران در سکونتگاه او بوده. امروزه دانشمندان بیشتر گونههای اجداد ما را همهچیزخوار میدانند. اجداد گیاهخوار ما تنها یک باور خطا برای جدی نگرفتن علم به سود خرافات است.
و در آخر گیاهخواری برای انسان یک رژیم غذایی نیست یک بائر کذب و خطاست که میتواند منجر به نابودی اکوسیستمها و در نهایت بشریت شود.
نظر شما درباره ی این موضوع چیست؟
منابع:
انسان؛ گوشتخوار یا گیاهخوار؟ - دکتر مجازی (virtualdr.ir)
انسان گیاه خوار است یا گوشتخوار؟ (drjavaherian.com)