این روزها کسی نیست در مورد جنگ روسیه و اکراین چیزی نشنیده باشه. همه ما نگران از تاثیر این جنگ بر زندگی عادی خودمون، به صورت وسواس گونهای اخبار رو از کانال های خبری مختلفی دنبال میکنیم.
من در این مقاله قصد ندارم توضیح واضحات بدم، اما دوست دارم کمی از بالاتر به داستان این جنگ نگاه کنم.قبل از هر چیز اجازه بدید یک داستان بگم.
در افسانه های یونانی پاندورا نام اولین زن تاریخ است. این خانم طی فرایندی که از حوصله مقاله خارج است جعبه ای (به روایتی کوزهای) رو از شوهر کشته شده اش به ارث برد. همسر فقید این خانم تاکید کرده بود که اگر دوست داری تا ابد به خوبی و خوشی زندگی کنی هرگز درب این جعبه رو باز نکن !
اما امان از کنجکاوی بشر !!! این خانم نمیتونه طاقت بیاره و برای یک لحظه هم که شده درب جعبه رو باز میکنه تا از محتویات این جعبه باخبر بشه.
به این ترتیب تمام نفرین ها و عذاب های بشری که داخل این جعبه محبوس شده بودند آزاد شدند و انسان تا ابد درگیر این مشکلات شد .
در چند نسل گذشته برای اولین بار رهبرانی در جهان ظهور کردند که جنگ رو شیطانی و قابل اجتناب میدونستند. حتی افرادی مثل جورج دبلیو بوش و دونالد ترامپ با شعار تمرکز بر اصلاحات داخلی بجای فتوحات خارجی در انتخابات پیروز شدند.
بر اساس تفکر این رهبران، اکثر دولت ها جنگ های تجاوزکارانه رو ابزار مناسبی برای پیشبرد اهداف جاه طلبانه خود نمیدونستند و بعد از جنگ جهانی دوم و پایان یافتن جنگ سرد، تقریبا هیچ کشوری دست به کشور گشایی و تسخیر همسایه خود نزد و یا در خواستش موفق نشد. هیچ کشوری حتی ناشناخته و کوچک توسط تهاجم همسایه از روی نقشه حذف نشد. البته جنگهای داخلی و یا مبارزه با تروریسم سازمان یافته توسط دولت ها وجود داشته اما حتی با وجود این درگیری های طولانی در افغانستان، سوریه و عراق، در دو دهه اول قرن بیست و یک آمار خشونت انسانی نسبت به تصادفات رانندگی، بیماریهای مربوط به چاقی و خودکشی کمتر بوده است.
به عبارتی در حال حاضر باروت کمتر از شکر کشنده است !
افول جنگ یک پدیده روانی بوده است. مهمترین نکته این است که در معنی کلمه صلح تغییر محسوسی ایجاد شده است. در گذشته کلمه صلح به معنی "توقف موقت جنگ" بوده است. برای مثال در سال 1913 وقتی مردم گفتند بین آلمان و فرانسه صلح وجود دارد به این معنی بود که ارتش این دو کشور به صورت مستقیم باهم درگیر نمیشوند. اما همه میدونستند هر لحظه ممکن است این صلح از بین برود.
اما در دهه های اخیر صلح به معنای غیر قابل قبول بودن جنگ است. البته برای ما که در ایران و خاور میانه زندگی میکنیم شاید استثناهایی وجود داشته باشد.
صلح جدید فقط در آمار اتفاق نیوفتاده است. در بودجه نظامی دولت ها هم این تغییر به خوبی مشهود است. در دهه های اخیر انقدر دولت ها احساس امنیت کرده اند که فقط 6.5 درصد از بودجه کلی صرف هزینه های نظامی شده است. وقتی هزینه های نظامی کاهش پیدا میکند قطعا امکان بیشتری برای توسعه بهداشت، رفاه مردم و پروژه های علمی بوجود می آید.
کمتر شدن جنگ ها یک معجزه الهی نبود، ناشی از انتخاب بهتر مردم در انتخابات و رهبران سیاسی خود بود.
به همین دلیل تجاوز روسیه به اکراین برای تمام انسان ها خطرناک است.اگر انتخاب حمله به کشور های ضعیفتر نهادینه شود قطعا کشور های جهان به فکر بالا بردن بودجه نظامی خود خواهند افتاد و این یعنی پولی که باید خرج معملمان، پزشکان و ساخت و ساز پروژه های عمرانی در کشور شود، هزینه تولید گلوله و موشک میشود.
رقابت تسلیحاتی باعث همکاری کمتر بین کشورها خواهد شد و این باعث افزایش گازهای گلخانه ای و تغییرات آب و هوایی میشود. با وجود تسلیحات پیشرفته و مشکلاتی همچون کمبود آب و مواد غذایی، شانس درگیری را بیشتر خواهد کرد و این یک دور باطل برای نابودی بشر خواهد بود !
آقای پوتین متاسفانه شما جعبه پاندورای واقعی را باز کردی ...