مدتها بود به این حقیقت که جامعه از تک تک افرادش تشکیل شده و بسیاری از مشکلات بزرگ کشور، از تجمع مشکلات کوچیک تشکیل میشه توجهی نداشتیم.
گوشه گوشه اماکن زیبای کشور مثل شهرهای شمالی رو که نگاه میکنی پره از آشغال و زباله. وقتی میگفتند زباله هاتونو نریزید توی طبیعت جواب این بود: "بابا حالا فرض کن من یه بطری نوشابه رو نندازم تو جنگل، اونوقت مملکت آباد میشه؟"
روزهایی که هوا در کلان شهرها آلوده بود آمار مرگ تا 400 نفر در یک روز هم رسید. وقتی میگفتند از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید و از آوردن ماشینهای تک سرنشین خودداری کنید جواب این بود" "بابا حالا فرض کن من ماشینمو نیارم بیرون. اونوقت شهر تمیز میشه؟"
وقتی میگفتند بحران آب داریم، رعایت کنید، کمتر مصرف کنید، شیر آب رو موقع ظرف شستن و استحمام کمتر باز کنید جواب این بود: "بابا حالا فرض کن من یه لیتر آب هم کمتر مصرف کردم. مشکل آب این مملکت حل میشه؟ "
از این حقیقت که "مملکت" تشکیل شده از "من و تو و او" غافل بودیم. به اینکه یک کار نادرست من که به نظرم کوچیک میاد وقتی همه گیر شد به یک معضل بزرگ تبدیل میشه و دیر یا زود گریبان خودم یا بچه هام رو میگیره کمتر توجه داشتیم.
اما علی رغم تلخ بودن فاجعه این روزها، ویروس کرونا یک ویژگی منحصر به فرد داره و اونم کوتاه بودن بازه زمانی برگشت رفتارمون به خودمون هست. ممکنه سالها طول بکشه که اثرات مخرب آشغال ریختن و از بین بردن طبیعت رو درک کنیم ولی این اولین باره که همه میتونند اثرات ناشی از رعایت نکردن بهداشت و انجام سفرهای غیرضروری رو در یک بازه زمانی بسیار کوتاه مشاهده کنند. همه میتونند ببینند که یک سهل انگاری مدیریتی و یا یک غفلت و بی توجهی تعدادی ابله، فقط چند روز بعد میتونه باعث ابتلا و مرگ جمعیت بزرگی از افراد یک شهر بشه. اولین باره که روز به روز همه میتونند به راحتی اثرات حماقت افرادی که جملاتشون با "فرض کن" شروع میشه رو ببینند.
این روزهای تلخ بالاخره سپری میشه. مهم مدت زمان و میزان خسارتهاش هست.
ولی درس بسیار بزرگ این روزها اینه:
این تک تک ما هستیم که در جامعه نقش آفرین هستیم. من و تو که ما شدیم، هم میتونیم بزرگترین معضلات رو ایجاد کنیم و هم میتونیم از بین ببریم. و از همه مهمتر: "فرض کن" رو بندازیم دور چون ابلهانه ست.
EBJ