چند وقت پیش توی یکی از قسمتای پادکست Hidden Brain یه چالشی از استفادهٔ داده برای تصمیم‌گیری رو گوش کردم و کمی بهش فکر کردم. فرض کنید ما از داده‌های پزشکی آمریکا بفهمیم که افراد سیاهپوستی که پیش دکترهای سیاه‌پوست می‌رفتن بیشتر عمر کردن. و تفاوت معنی‌داری مثلا ۱۰ سال به طور میانگین بیشتر عمر کردن. حالا آیا درسته که ما بیایم و قانون بذاریم که افراد سیاه‌پوست فقط برن پیش دکتر سیاه‌پوست؟ یا مثلا وقتی یه سیاه‌پوست میاد توی بیمارستان اون رو بفرستیم پیش دکتر سیاه‌پوست و سفیدپوستا رو بفرستیم پیش دکتر سفیدپوست؟
البته این سوال خیلی به مفاهیم پایه‌ای مثل اخلاق و مفاهیم جامعه‌شناسی گره خورده و باید به سوالای متنوعی اول جواب بدیم تا بتونیم به تعریف مشترکی از این که کدوم کار «درست»ه و یا بین دو تا کار کدوم «درست‌تر»ه برسیم. که به نظر یکی از مهم‌ترین چالش‌های این‌جور مساله‌هاست که البته مساله رو جذاب‌تر می‌کنه و خب کار تفکر و علم هم به نظرم همینه که تلاش کنه این چالشا رو حل کنه.
حالا بیاید یه تحلیل ساده روی این مساله بکنیم و دو تا کار رو مقایسه بکنیم. کارهایی که پیشنهاد شد به نظر یکم نژادپرستانه‌ان و باعث به وجود اومدن این حس میشن که بین آدما بر اساس رنگ پوستشون تفاوت گذاشتیم و باعث جدا شدن بیشتر آدما هم میشن. از طرفی اگه یه همچین کارایی نکنیم و از این داده استفاده نکنیم انگار باعث شدیم میانگین عمر سیاه‌پوستا کم بشه. سؤال عمیقیه و البته جوابش به همین دوتا محدود نیست و شاید شما جواب‌های دیگه‌ای داشته باشید و به نظرم خوبه بهش فکر کنید. اگه جوابی هم داشتید دوست دارم جوابتون رو بشنوم و میتونید زیر پست پاسخ بذارید. توی پادکست تلاش می‌کنه تا مسائل مشابه و تحقیقایی که توی این زمینه شده رو بررسی کنه و تا حدی به جواب نزدیک بشه ولی بازم احتمالا جواب آخر آدمای مختلف روی این تصمیم با هم فرق کنه. اگه دوست داشتید میتونید پادکست رو از اینجا گوش کنید یا توی اپ‌های پخش پادکست قسمت People Like Us رو پیدا کنید و گوش کنید.
کلا این جور مسئله‌ها هر چند چالش‌های مختلفی دارن ولی حل کردنشون به کمک داده رو دوست دارم و برام جذابه. چند وقت پیش که دیدم ویدئوها و منابع درسی با عنوان Using Big Data to Solve Economic and Social Problems در دسترسه خیلی خوشحال شدم و شروع کردم به دیدنش. صفحهٔ درس اینجاست که توش لینک به اسلایدا و فیلم‌های کلاس هست و یه فیلم کوتاه هم هست که ارائه‌کننده دربارهٔ درس بیشتر توضیح می‌ده.
خلاصه شروع کردم به دیدنش و تا الان دو جلسش رو دیدم و به نظرم نکات جالبی، هم توی نحوهٔ برخورد با مسائل داره و هم خود مسائلی که توی درس مطرح میشن و نتایجی که به دست اومده جالبن. اگه دوست داشتید خوشحال میشم که شما هم تو گذروندن درس بهم ملحق بشید و با هم جلسه‌ها رو پیش بریم و دربارهٔ هر جلسه بیشتر صحبت کنیم... یا این که یه پروژهٔ واقعی مرتبط شروع کنیم. اگه دوست داشتید توی قسمت پاسخ بهم بگید.
در کنارش تصمیم گرفتم که چیزهایی از هر جلسه که برام جالب و یا آموزنده بود رو هم اینجا بنویسم. البته به نظر کار سختیه و همین متن رو کلی وقته می‌خوام بنویسم و نشده. امیدوارم که کم‌کم دستم گرم بشه و بتونم در کنار این که درس رو جلو می‌برم این متنا رو هم اینجا بنویسم. امیدوارم که برای شما هم جالب و مفید باشه.
پ.ن: نوشتن جلسه‌هایی از درس که می‌بینم رو شروع کردم و میتونید اولین نوشته رو از اینجا بخونید:
