ساخت سفال به دو روش استفاده از چرخ سفالگری و بدون استفاده از آن معمول است و در مجموع در هر دو روش دو مرحله شکل بخشیدن به گل و پختن آن وجود دارد. در مرحله اول، شکل دادن بدنه پیش از نصب دسته و لوله و سایر ملحقات آن است که بدان مرحله مقدماتی میگویند و پس از آن شکل دادن ثانویه است که در این مرحله پرداخت، تزیین و افزوده کاریها پیش از خشک شدن ظرف صورت میگیرد.
ظروف سفالی را میتوان به روش قالبی نیز تهیه کرد. جنس این قالبها معمولا از چوب، سنگ یا فلز است. در این روش برای شکلهای ساده از قالبهای باز استفاده میشود که گل را در داخل آن شکل میدهند. ولی در اشکال پیچیدهتر که ظرف دارای حجمهای متعدد است، قالب دو تکه یا چند تکه به کار میرود و از به هم چسباندن قطعات، ظرف مورد نظر به دست میآید. در این روش اگر چه شکل حاصل قالبی و یکنواخت است، قسمتهای الحاقی ظرف که جداگانه با دست یا چرخ ساخته و با ظرف تلفیق میشود قالبی چشمنواز و هنرمندانه را شکل میدهد و بیانگر اندیشه خلاق سفالگر است. این روش از لحاظ سرعت عمل در تولید و ساخت نیز رضایت خاطر سفالگر را بیشتر فراهم میسازد.
معمولترین نوع سفالگری شکل بخشیدن با چرخ گردان است. در این روش چانه گل روی صفحهای که قابلیت جابهجایی دارد یا در جای خود قابلیت چرخش تا ۳۶۰ درجه را دارد، قرار میگیرد. برای این صفحه گردان، محور یا پایهای درست میکنند که صفحه روی محور به کمک دست میچرخد و در واقع همان چرخ سفالگری کُند یا دستی است. این دستگاه ساده، صفحهای است روی پایهای با نوک گرد که درون حفرهای میچرخد و صفحه را به گردش درمیآورد که معمولا شاگرد سفالگر مأمور چرخاندن این چرخ بوده است. تجربهٔ این دستگاه ساده راه را برای اختراع چرخ پایی هموار کرد. آثار مربوط به وجود چرخ دستی در دوران باستان را میتوان در نقاشیهای مربوط به ۳۰۰۰ ق.م در مصر مشاهده کرد.
منبع: هنریاب
این محتوا با روش " گردآوری " یکی از تکنیک های آماده سازی محتوا، که در کلاس بازارایابی دیجیتال آقای عادل طالبی تدریس شد، تهیه گردیده است.