سندرم دی جرج (DeGeorge syndrome) به علت حذف یک قطعه کوچک کروموزوم ایجاد می شود. این ریز حذف که به نام ناحیه کروموزومی که وجود ندارد نامگذاری می شود، زمانی اتفاق می افتد که بخش کوچکی از کروموزوم 22 حذف شود. برخی از افراد مبتلا به ریزحذف 22q11.2 دارای ویژگی هایی هستند که تا قبل از دوران کودکی به آنها توجه نمی شود، در حالی که برخی دیگر دارای نقایص مادرزادی هستند که در طول بارداری با سونوگرافی و آزمایش NIPT هارمونی قابل تشخیص می باشد. ریزحذف 22q11.2 علاوه بر ایجاد سندرم دی جرج باعث سندرم ولوکاردیوفشیال نیز می شود.
علائم و نشانه ها ممکن است شامل ترکیبی از موارد زیر باشد:
هر فرد دارای دو نسخه از کروموزوم 22 است که هر یک از آنها از یک والد به ارث می رسد. اگر فردی سندرم دی جورج (سندرم ریز حذف 22q11.2) داشته باشد، یک نسخه از کروموزوم 22 فاقد بخشی است که شامل 30 تا 40 ژن تخمین زده می شود. بسیاری از این ژن ها به وضوح شناسایی نشده اند و به خوبی درک نشده اند. ناحیه کروموزوم 22 که حذف شده است به عنوان 22q11.2شناخته می شود. این حذف، در بخش میانی کروموزم، بر روی بازوی بلند در ناحیه q11.2 ایجاد می شود و ناحیه 1، باند1 وزیر باند 2 حذف می شود.
حذف ژن ها از کروموزوم 22 معمولاً به صورت اتفاقی در اسپرم پدر یا تخمک مادر رخ می دهد یا ممکن است در اوایل رشد جنین رخ دهد. در حدود 1 مورد از هر 10 مورد (10%)، حذف 22q11توسط والدین مبتلا به سندرم دی جورج به کودک منتقل می شود، اگرچه ممکن است در صورت خفیف بودن متوجه نشوند که به آن مبتلا هستند. البته حذف، به ندرت یک بیماری ارثی است و در موارد کمی ممکن است والدینی که مبتلا به این سندرم هستند، آن را به فرزند خود منتقل کنند.
بخش هایی از کروموزوم 22 حذف شده در سندرم دی جورج (سندرم حذف 22q11.2 ) در توسعه تعدادی از سیستم های بدن نقش دارند. در نتیجه، این اختلال می تواند چندین خطا در طول رشد جنین ایجاد کند. مشکلات رایجی که با سندرم حذف 22q11.2رخ می دهد عبارتند از:
سندرم حذف 22q11.2اغلب باعث نقایص قلبی می شود که می تواند منجر به عرضه ناکافی خون غنی از اکسیژن شود. به عنوان مثال، نقص ممکن است شامل یک سوراخ بین اتاقک های پایینی قلب (نقص سپتوم بطنی) باشد. تنها یک رگ بزرگ، به جای دو رگ، به خارج از قلب منتهی می شود (Truncus arteriosus) یا ترکیبی از چهار ساختار غیر طبیعی قلب (تترالوژی فالوت) باشد.
چهار غده پاراتیروئید در گردن، سطح کلسیم و فسفر را در بدن تنظیم می کنند. سندرم حذف 22q11.2می تواند باعث کوچکتر شدن غدد پاراتیروئید بیش از حد طبیعی شود که هورمون پاراتیروئید (PTH) بسیار کمی ترشح می کنند و منجر به کم کاری پاراتیروئید می شود. این وضعیت باعث کاهش سطح کلسیم و سطوح بالای فسفر در خون می شود.
غده تیموس که در زیر استخوان سینه قرار دارد، جایی است که سلول‌های T (نوعی گلبول سفید خون) بالغ می‌شوند. سلول های T بالغ برای کمک به مبارزه با عفونت ها مورد نیاز هستند. در کودکان مبتلا به سندرم حذف 22q11.2، غده تیموس ممکن است کوچک یا از بین رفته باشد که در نتیجه عملکرد سیستم ایمنی ضعیف و عفونت های مکرر و شدید ایجاد می شود.
یک بیماری شایع در سندرم حذف 22q11.2 شکاف کام (یک شکاف در سقف دهان (کام)، همراه یا بدون شکاف لب) است. سایر ناهنجاری‌های کمتر قابل مشاهده در کام که ممکن است وجود داشته باشند، می‌توانند بلع یا تولید برخی صداها را در گفتار دشوار کنند.
تعدادی ویژگی خاص صورت ممکن است در برخی از افراد مبتلا به سندرم حذف 22q11.2وجود داشته باشد. اینها ممکن است شامل گوش‌های کوچک ، عرض کوتاه منافذ چشم (شکاف‌های کف دست)، چشم‌های کلاهدار، صورت نسبتاً بلند، نوک بینی بزرگ شده (پیازدار)، یا شیار کوتاه یا صاف در لب بالایی باشد.
حذف 22q11.2ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در رشد و عملکرد مغز شود و در نتیجه مشکلات یادگیری، اجتماعی، رشدی یا رفتاری ایجاد کند. برخی از کودکان به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی (ADHD) یا اختلال طیف اوتیسم مبتلا می شوند. در مراحل بعدی زندگی، خطر ابتلا به افسردگی، اختلالات اضطرابی و سایر اختلالات سلامت روان افزایش می یابد.
افرادی که در دوران کودکی به دلیل وجود تیموس کوچک یا از دست رفته، عملکرد ایمنی ضعیفی داشتند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به اختلالات خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا بیماری گریوز نیز باشند.
تعداد زیادی از اختلالات پزشکی ممکن است با سندرم حذف 22q11.2مرتبط باشد، مانند اختلالات شنوایی، بینایی ضعیف، مشکلات تنفسی، عملکرد ضعیف کلیه و قد نسبتا کوتاه در افراد خانواده.
در برخی موارد، سندرم دی جورج (سندرم حذف 22q11.2) ممکن است از والدین مبتلا به کودک منتقل شود. اگر در مورد سابقه خانوادگی سندرم حذف 22q11.2 نگران هستید، یا اگر قبلاً کودکی مبتلا به این سندرم دارید، ممکن است بخواهید برای کمک در برنامه ریزی با یک پزشک متخصص در اختلالات ژنتیکی (متخصص ژنتیک) یا یک مشاور ژنتیک مشورت کنید.
سایر اختلالات ممکن است علائم و نشانه هایی مشابه سندرم دی جرج ایجاد کنند. بنابراین مهم است که اگر کودک شما علائم یا نشانه های ذکر شده در بالا را نشان داد، تشخیص دقیق و سریع انجام دهید.
در آزمایشگاه ژنتیک پزشکی اریتروژن، مشاوره ژنتیک تخصصی و آزمایش های تشخیصی قبل و بعد از تولد انجام می شود.
پزشکان ممکن است در موارد زیر به سندرم حذف 22q11.2مشکوک باشند:
هنگام تولد: اگر شرایط خاص (نقص شدید قلب، شکاف کام یا ترکیبی از سایر عوامل معمولی سندرم حذف 22q11.2) به آسانی در بدو تولد آشکار شود، آزمایش‌های تشخیصی احتمالاً قبل از ترک بیمارستان آغاز می‌شوند.
در ویزیت نوزاد توسط متخصص اطفال، ممکن است به دلیل ترکیبی از بیماری ها یا اختلالاتی که به مرور زمان آشکار می شوند، به این اختلال مشکوک شوند. مسائل دیگری ممکن است در طول ویزیت های برنامه ریزی شده منظم برای کودک یا معاینات سالانه کودک شما مورد توجه پزشک قرار گیرد.
همه افراد مبتلا به سندرم دی جورج به طور متفاوتی تحت تأثیر قرار می گیرند و پیش بینی اینکه این وضعیت چقدر شدید خواهد بود دشوار است. بیشتر کودکان تا بزرگسالی زنده می مانند.
با بالا رفتن سن فرد مبتلا به سندرم دی جورج، برخی از علائم مانند مشکلات قلبی و گفتاری، کمتر مشکل ساز می شوند. با این حال، مشکلات رفتاری، یادگیری و سلامت روان می تواند بر زندگی روزمره آنها تأثیر بگذارد.
بسیاری از افراد مبتلا به سندرم دی جورج که به بزرگسالی می رسند، طول عمر نسبتاً طبیعی خواهند داشت، اما مشکلات سلامتی مداوم گاهی اوقات می تواند به این معنی باشد که امید به زندگی آنها کمی کمتر از حد معمول است.
بزرگسالان مبتلا به سندرم دی جورج اغلب قادر به زندگی مستقل هستند.
در حال حاضر هیچ درمانی برای سندرم دی جورج وجود ندارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به این عارضه به دقت تحت نظر خواهند بود تا مشکلات را بررسی کنند و اقدامات لازم انجام شود.
به عنوان مثال، فردی مبتلا به سندرم دی جورج ممکن است موارد زیر را داشته باشد:
اگر هیچ یک از والدین سندرم دی جورج را نداشته باشند، احتمال ابتلای فرزند دیگری به آن کمتر از 1 در 100 (1٪) است.
اگریکی از والدین این بیماری را داشته باشد، احتمال انتقال آن به فرزندشان 1 در 2 (50%) است. این برای هر بارداری صدق می کند.
اگر قصد بارداری دارید و سابقه خانوادگی سندرم دی جورج دارید یا فرزندی مبتلا به این سندرم دارید باید با مشاور ژنتیک صحبت کنید. مشاور ممکن است شما را برای آزمایش ژنتیک معرفی کند و در مورد سطح خطر بارداری شما صحبت کند.
نمونه برداری از پرزهای کوریونی (Cvs) یا آمنیوسنتز : روش های غیر تهاجمی بوده که احتمال خطر سقط جنین در آن وجود دارد.
تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی (PGD): که در آن تخمک ها در آزمایشگاه بارور می شوند و جنین ها قبل از کاشت در رحم برای مشکلات ژنتیکی آزمایش می شوند
تست هارمونی: یک تست غربالگری پیش از تولد بوده که ناهنجاری های ژنتیکی از جمله سندرم دی جرج را با دقت بالا شناسایی می کند.
برای اولین بار در خاورمیانه، با استقرار آزمایش هارمونی در آزمایشگاه اریتروژن گامی مهم در پیشرفت حوزه ژنتیک در ایران و خاورمیانه برداشته شده است.
https://erythrogen.com/blog/prenatal-diagnosis-of-d-george-syndrome-by-harmony-test/
