چه تیتر وسوسه کنندهای! اما یک سوال: واقعا چه کسی میداند 100 کتاب برتر قرن کدام کتابها هستند؟ تقریبا هیچکس! حتی ما هم که سالهای سال با کتاب سر و کار داشتهایم، نمیتوانیم 100 کتاب برتر قرن را انتخاب کنیم؛ چراکه کتابهای سراسر جهان بیشمار و معیارهای انتخاب بهترینها هم بسیار گسترده است.
اما ناامید نشوید، ما یک کار بزرگ کردیم و با بررسی چندین لیست از پرفروشترینها، تحسینشدهها، بهترینها و مفیدترینها، موفق شدیم فهرستی از 100 کتاب ناب را که خواندنشان باعث رشد درونی میشود و حال خوبی به خواننده منتقل میکنند، تهیه کرده و تقدیم شما دوستان عزیز کنیم. سعی ما این بوده که انتخاب این صد کتاب را با توجه به سلیقههای مختلف جلو ببریم. پس با ما همراه باشید.
«آبنبات هلدار» داستان زندگی یک خانواده پنج نفره، یا به طور دقیقتر، داستان ماجراجوییهای «محسن» پسر دردساز و تهتغاری خانوادهای اهل بجنورد را در دهه شصت روایت میکند. محسن که شخصیت اصلی این کتاب است، به عنوان نماینده همه دهه شصتیها، یک دنیا حرف دارد برای زدن؛ او از دل سالهای جنگ و صفهای شیر و نفتیهای کپونی، آمده تا به اندازه چند صفحه ما را با خود به دهه شصت ببرد؛ خاطرههای آن زمان را زنده کند؛ و یادآوری کند که در آن سالها معنای خوشبختی و معنای تفریح چه بوده.
«جان رابرت بولتون» یکی از معروفترین چهرههای سیاسی آمریکا در ایران است. او بار دیگر نه در مقام یک دیپلمات آمریکایی، که به عنوان یک نویسنده شهرت خود در همه کشورها را افزایش دادهاست. بولتون در کتاب «اتاق اتفاق» از خاطراتش در سمت مشاور امنیت ملی «دونالد ترامپ» نوشته است و خلقیاتی از ترامپ را به دنیا نشان داده که تا قبل از این، مردم عادی از آنها بیاطلاع بودند. بولتون در این کتاب حتی از تعدادی از اسناد محرمانه آمریکا پرده برداری کردهاست.
کتاب «اثر مرکب» نوشته «دارنهاردی» است که مدتها ناشر مجلهی شناخته شده «موفقیت» بوده. کتاب تشریحی جزء به جزء است از قواعد بنیادینی که بزرگترین موفقیتها را در تجارت، روابط و غیره رقم زدهاند. این سیستمِ ساده، قدم به قدم به شما کمک میکند تا موفقیتهایتان را چند برابر کنید، از چگونگی روند پیشرفت خود آگاه شوید و به شکلی واقعگرایانه در مسیر رسیدن به هدفهای خود گام بردارید. اگر داشتن یک زندگی خارقالعاده برایتان اهمیت دارد، از قدرت اثر مرکب استفاده کنید تا موفقیتی را که میخواهید، خودتان با دست خودتان بسازید.
آقای «ویکتور فرانکل» که روانپزشک موفقی است؛ بر اساس تجربیات خود و افرادی که بعدها درمان کرد، استدلال میکند که ما نمیتوانیم از رنج اجتناب کنیم؛ بلکه تنها میتوانیم چگونگی مواجهه با آن را انتخاب کنیم، در آن معنا بیابیم و با هدفی احیا شده به مسیر زندگی ادامه دهیم.
«انسان در جستجوی معنا» یک راه نجات از سوی فرار، به سمت احیای زندگیست.
«آبراهامیان» در «ایران بین دو انقلاب» به تحلیل تاثیرات متقابل سازمانهای سیاسی و نیروهای اجتماعی ایران از سده نوزدهم میلادی تا انقلاب اسلامیمیپردازد. او نیروهای اجتماعی را به «گروههای قومی» و «طبقات اجتماعی» تقسیم میکند و با توجه به دستاوردهای جامعهشناسان، تاثیرات نظامهای سیاسی بر نظامهای اجتماعی را بررسی میکند. بیگمان ایران بین دو انقلاب، کتابی منحصربهفرد در بررسی تاریخ هفتاد ساله ایران است.
محاصره و تسخیر شهر «تروآ» در ترکیهی امروزی، حدود 1200سال قبلازمیلاد اتفاق افتاد و «هومر» داستانسرا و شاعر نابینای یونانی در نیمهی دوم قرن هشتم پیش از میلاد، آن جنگ تاریخی میان یونانیها و ترواییها را با سرایش دو منظومهی حماسی بلند به نامهای «ایلیاد» و «اودیسه» در ادبیات جهان ماندگار ساخت. ایلیاد به دوران شگفتی «میسن» و برتری آن دوران مربوط میشود و موضوع آن لشکرکشی «آگاممنون» پادشاه مقتدر سرزمین میسن -برای نجات دادن همسرش از دست شاهزاده تورآ- به شهر تروآ است.
«کتاب 1984» پیشگویی دلهرهآور جورج اورول درباره آینده است. در حالی که اکنون مدتها از سال 1984 میگذرد، تصویر پادآرمان شهری او از حکومتی که برای کنترل شهروندانش دست به هر کاری میزند، بیشتر از هر زمان دیگری زنده و پویاست. «وینستون اسمیت» مجبور به اطاعت از قوانین حزب میشود و به منظور برآورده ساختن دستورات وزارت حقیقت، تاریخ را بازنویسی میکند. وینستون با هر دروغی که مینویسد، بیشتر و بیشتر از حزب متنفر میشود؛ حزبی که تنها هدفش کسب قدرت بیشتر است. زمانی که وینستون شروع به فکر کردن درباره محیط پیرامونش میکند، درمییابد که «برادر بزرگ» همیشه در حال نظاره است...
رمان 1984، تصویری خیرهکننده و بهیادماندنی از دنیا ارائه میدهد و رمانی آن چنان قدرتمند است که مخاطب را وادار به پذیرش و باور کردن تمامیاتفاقات داستان میکند.
«جنیفر استرلینگ» نقش اصلی داستان، زنیست که طی یک تصادف در دهه 1960 حافظه خود را به طور کامل از دست داده و اکنون به دنبال تکههایی از زندگی سابق خود است تا شاید پازل گذشته را تکمیل کرده و حداقل همسرش را به خاطر بیاورد؛ او تکه مهمیرا به ناگاه مییابد: نامهای از معشوقش، معشوقی که به یاد نمیآید... .
چهل سال میگذرد و نامههای معشوق مرموز جنیفر، اینبار به دست خبرنگار گمنامی به اسم «الی» میفتد. او تصمیم دارد با استفاده از نامهها، قصه عاشقانهای در روزنامه چاپ کند تا به شهرت برسد؛ اما با خواندن هر نامه ماجرا برایش جالبتر میشود، گویی خود را به جای جنیفر میبیند.
رمان «آرزوهای بزرگ» که به عنوان برترین اثر «چارلز دیکنز» شناخته میشود؛ به داستان پسر یتیمیبه نام «پیپ» میپردازد که شاگرد مغازه آهنگری است؛ اما رویای اشرافی شدن را در سر میپروراند. در این داستان بینهایت جذاب؛ درباره گناه، عذاب وجدان، انتقام و پاداش، شخصیتهایی به یاد ماندنی به چشم میخورند: «مگویچ» یک زندانی فراری، «استلا» دختری که تنها غرورش از زیباییاش پیشی میگیرد و البته «خانمهاویشام» که زنی مرموز و انتقامجو است.
دیکنز، هر شخصیت را برای تفسیر مفاهیمیانسانی خلق کرده، تا پیپ را در مسیر گذار به زندگی جدیدش همراهی کنند.
مفهوم خانواده و سنتهای گذشته یکی از اصلیترین مفاهیم طرح شده در رمانهای کلاسیک بوده است و همیشه یک پرسش باقی میماند: آیا افراد میتوانند بدون خانواده و گذشتهی خود هویتی مستقل داشته باشند یا نه؟
«ماگی» و «تام» خواهر و برادر هستند و با مادر و پدرشان در مزرعهای کنار «فلوس» زندگی میکنند. ماگی دختری باهوش، مهربان و با استعداد است که همیشه از برادر خود حمایت میکند. تام هم پسری زودرنج و سختگیر است که اتفاقا فرزند محبوب مادر است. «جورج الیوت» داستان خود را از زمان کودکی این دو آغاز میکند و تا بزرگسالیشان پیش میرود. اوج داستان آنجا است که ماگی به دیدن دخترخالهی ثروتمندش و نامزد او میرود؛ اما این دیدار باعث میشود از طرف خانواده طرد گردد. ماگی در تمام عمرش خانواده و خصوصا برادرش را در اولویت قرار داده، حال چه میشود اگر اولویتها تغییر کنند و ماگی، نام خودش را به بالای لیست اولویتها انتقال دهد؟
«آلیس در سرزمین عجایب» سالهاست تبدیل به کتابی شده که شاید برای اولینبار در زندگی هر کودکی، او را به سرزمینی جادویی، جدای از دنیای خودمان، میبرد. در بخشی از کتاب میخوانیم:
«آلیس» با خودش گفت: «کسی که توی همچین جایی زندگی بکند جرئت ندارد با من که الان به این اندازه هستم حرفی بزند؛ حتما از ته دل میترسانمشان!» به همین خاطر، دوباره یک گاز به قارچ توی دست راستش زد و نزدیک خانه نرفت تا آنکه قد خودش را حدود بیست و پنج سانت کرد.»
کتاب «آناکارنینا» یکی از شاهکارهای «لئو تولستوی» است؛ این رمان بر پایه روابط میان سه زوج پیش میرود. داستان از اینجا آغاز میشود که «آبلونسکی» به همسرش «دالی» خیانت کرده و حال روابط آنها بسیار حساس و شکننده شدهاست. تلاشهای آبلونسکی برای اینکه بخشیده شود به نتیجه نمیرسد تا اینکه «آنا» خبر میدهد که به دیدار آنها میآید. آبلونسکی از این خبر بسیار خوشحال است چرا که میداند خواهرش آنا، تنها کسی است که میتواند دالی را راضی کند تا به زندگی عادیاش برگردد.
نقش اول کتاب متفاوت «آوای وحش» سگی به نام «باک» است که به دور از طبیعت و حیاتوحش در خانهی «قاضی میلر» زندگی میکند؛ اما ناگاه دزدیده شده و به آلاسکا برده میشود. در این سفر، تمام شرایط زندگی این سگ تغییر میکند و او به عنوان سگی سورتمهکش زندگی را ادامه میدهد. باک برای بقا در آبوهوای سرد شمال آمریکا سخت تلاش میکند؛ به سمت غرایزاش برمیگردد و به حیوانی وحشی تبدیل میشود. دنیا طوری میچرخد که این سگ، رئیس گلهای از گرگها میشود و تا مرز اسطورههای کهن نیز پیش میرود.
«جین وبستر» بابا لنگ دراز را خلق کرد، بعد از آن کودکان بیسرپرست رویا دیدند...
«جودی ابوت» دختری 18 ساله است که در یتیمخانه زندگی میکند و روزی به او خبر میدهند که میلیونری اسرارآمیز، پذیرفته تا مخارج تحصیل او را بپردازد. جودی احساس میکند برای اولینبار در عمرش، کسی را دارد که میتواند او را خانوادهی خود بداند.
ولی قرار نیست همه چیز به میل جودی پیش رود؛ چرا که مرد ثروتمند قصد دارد ناشناخته باقی بماند، او از جودی خواسته که تنها دربارهی پیشرفتش در تحصیل برای او نامه بنویسد. حقیقتا این مرد سخاوتمند و اسرارآمیز کیست؟ آیا جودی میتواند روزی او را ملاقات کند؟
رمان جاودان «باباگوریو» نوشته «اونوره دو بالزاک» داستان تراژیک پدری را روایت میکند که عشق افراطی او به دو دخترش، خود و خانوادهاش را به ورطهی نابودی میکشاند. رمان علاوه بر این موضوع، به زندگی نجیبزادهای جوان اما فقیر میپردازد که برای به دست آوردن ثروت، به پاریس آمدهاست. این جوان در طی داستان با گوریو دوست شده و وارد زندگی او و دخترانش میشود.
«بادبادک باز» اولین رمان از کشور «افغانستان» است که به زبان انگلیسی نوشتهشده و داستانی تمامعیار را از خانواده، عشق و دوستی نقل میکند که تا قبل از آن در ادبیات داستانی سابقه نداشتهاست. کتاب، روایتی است از زندگی «امیر» یک پسر افغان که به عنوان اول شخص، داستان را بازگو میکند؛ روند داستان قبل از اغتشاشات افغانستان شروع شده و با اغتشاشات پیش میرود. در این رمان، سیاست شدیدا کمرنگ بیان شده و بیشتر روی ارتباطات و احساسات مردم بحث شدهاست.
«مری لنکس» دختری است که بعد از مرگ پدر و مادرش، از «هند» به خلنگزارهای «یورکشیر» میرود تا در عمارت دلگیر عمویش زندگی کند. او در آن جا هیچ هم صحبتی ندارد و عمویش هم فردی منزوی است؛ پس مری هم تبدیل به دختری بداخلاق و تنها میشود. اما یک روز در زمینهای عمارت، «باغ مخفی» را کشف میکند و به عمویش میگوید؛ اما عمو مخالف باز شدن در باغ است. مری با زیر و رو کردن عمارت، کلیدی قدیمیپیدا میکند و آن را آرام درون قفل در باغ میچرخاند؛ اما به واقع چه چیز پشت آن در منتظر مری است که عمو از آن فراریست؟ در را باز کنید و همراه مری وارد باغ شوید.
«مارگاریت میچل» نامیست که با «بر باد رفته» پیوند ابدی خوردهاست. داستان کتاب بر باد رفته در «کلایتون کانتی» و «آتلانتا» و در زمان جنگ داخلی آمریکا و دوره بازسازی پس از جنگ میگذرد و داستان زندگی «اسکارلت اوهارا» دختر جوان و لوس مزرعهداری ثروتمند را بیان میکند که باید از همهی امکاناتش استفادهکند تا بتواند خود را از فقر و فلاکت ناشی از جنگ و درگیریهای خونین آن برهاند.
«داستایوفسکی» در کتاب «برادران کارامازوف» به روایت داستانی از جنس توطئه میپردازد. زمانی که پیرمردی سرمایهدار و کج خُلق به نام «فئودور کارامازوف» به قتل میرسد؛ زندگی پسرانش برای همیشه تغییر میکند. «میتیا» پسری لذت طلب است که مشکلاتش با پدر، او را بیدرنگ مظنون اول قتل میکند؛ «ایوان» پسری روشنفکر است که گرفتاریها و دغدغههای فکریاش او را به سوی فروپاشی و سقوط سوق میدهد؛ «آلیوشا» فرزند دیگر خانواده که تلاش دارد اختلافات بین اعضای خانواده را حل کند؛ و در نهایت «اسمردیاکوف» که در حقیقت برادر ناتنی سه پسر دیگر است. همه در پی یافتن یک نام هستند: نام قاتل!
«هیثکلیف» کودکی سرراهی بود که «آقای ارنشاو» او را به فرزندی پذیرفت. مدتی بعد با مرگ ارنشاو، هیثکلیف توسط «هیندلی» که پسر خانواده بود، مورد آزار و تحقیر قرار گرفت و با این تصور که عشقش به «کاترین» تنها دختر خانواده ارنشاو کاملا یکطرفه است «بلندیهای بادگیر» را ترک کرد. حال سالها گذشته و هیثکلیف اینبار در هیبت مردی ثروتمند و باوقار بازمیگردد. این کتاب داستان پرشور عشق جنونآمیز میان کاترین و هیثکلیف را روایت میکند. «امیلی برونته» در این کتاب، نیروی انتقامجویی و عقدههای کودکی را به خوبی به رخ مخاطب کشیدهاست.
در داستان «به سوی فانوس دریایی» آقا و خانم «رمزی» به همراه فرزندانشان و گروهی از مهمانها، تعطیلات خود را در «جزیره ی اسکای» میگذرانند. داستان به واسطهی ماجرای به ظاهر سادهی بازدید به تعویق افتاده از یک فانوس دریایی، وارد کاوشی تکاندهنده و تاثیرگذار دربارهی تنشها و مناسبات پیچیدهی زندگی خانوادگی و مناقشات میان مردان و زنان میشود.
کتاب کمنظیر «بینوایان» با معرفی یکی از مشهورترین شخصیتها در ادبیات؛ یعنی «ژان والژان» که به اتهام (دزدیدن یک تکه نان) به زندان میفتد، در زمرهی برترین رمانهای تمام اعصار قرار میگیرد. «ویکتور هوگو» در این شاهکار خود، مخاطبین را به اعماق جهان زیرین شهر «پاریس» میبرد، آنها را در نبردی میان خیر و شر غوطهور میسازد و با رئالیسمینفسگیر و بیهمتا، زندگی در خلال خیزش سال 1832 میلادی را به تصویر میکشد.
«پاچینکو» اثر «مین جین لی» یکی از پرفروشترین رمانهای کُرهای است که حتی «واشنگتن پست» آن را به عنوان کتاب محبوب سال، انتخاب کرده. این رمان، داستانی حماسهگونه از چهار نسل از یک خانواده فقیر و مهاجر کرهای و تلاش آنها برای کنترل سرنوشت خود در ژاپن قرن بیستم را بازگو میکند. داستان کتاب از اوایل 1900 در کره و قصه زندگی دختر فقیر نوجوانی به نام «سون جا» و کشمکشهای عاشقانه یک مرد ثروتمند آغاز میشود. اما وقتی سون جا باردار میشود همه چیز تغییر میکند، اتفاقاتی میفتد که دختر مجبور میشود به ژاپن مهاجرت کند.
کتاب «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» داستان معروف و به یاد ماندنی یک آسایشگاه روانی است که راوی آن، بیمار روانی دو رگهای قوی هیکل اما بیجربزه به اسم «چیف برامدون» است؛ او به دلیل اینکه خودش را به کرولالی زده میتواند به رازهای بین کارکنان آسایشگاه پی ببرد. قهرمان اصلی رمان، یک زندانی عادی به نام «رندال مک مورفی» از کهنه سربازهای جنگ کُره است که تمارض به دیوانگی کرده تا بتواند دوران سهلی را در آسایشگاه روانی بگذراند؛ غافل از اینکه قدرت حقیقی آسایشگاه در دستان پرستاری به نام «رچد» است که با انضباطی بسیار خشک و سخت و با رنج دادن بیماران و کارکنان همه چیز را تحت کنترل خود دارد.
رمان «پیرمرد و دریا» یکی از ماندگارترین آثار «ارنست همینگوی» است. کتاب با روایتی ساده، اما قدرتمند، داستان یک ماهیگیر سالخوردهی بختبرگشته را بازگو میکند که بزرگترین آزمون زندگیاش، نبردی نفسگیر و سخت، با یک «نیزه ماهی» غول پیکر را پشت سر میگذارد. همه ماجرا در دوردستهای جریان خلیجی اقیانوس اطلس اتفاق میافتد.