دفتر مطالعات فضایی اسپاش
دفتر مطالعات فضایی اسپاش
خواندن ۲ دقیقه·۲ سال پیش

سفری در دنیای نجوم با مرور برخی دانستنیهای جالب

سیاره مریخ از لحاظ دوری از خورشید چهارمین سیاره منظومه شمسی بوده و در آسمان شب با چشم غیرمسلح نیز قابل رصد است. این سیاره سرعت چرخش کمتری نسبت به زمین به دور خورشید دارد و ۶۸۷ شبانه‌روز زمینی طول می‌کشد تا یک بار به دور خورشید گردش کند. مریخ تا به حال میزبان فضاپیماهای گوناگونی برای کاوش بوده و بیشترین ماموریت‌ها فضایی تا کنون به سوی آن ارسال شده است. سیاره مریخ یکی از امیدهای انسان برای سکونت احتمالی در آینده محسوب می‌شود.

مریخ که به دلیل رنگ قرمزش به سیاره سرخ نیز معروف است، تنها سیاره‌ای بوده که سطح جامد و پدیده‌های جوی آن را می‌توان با تلسکوپ‌های زمینی مشاهده کرد. این سیاره از بسیاری جهات به زمین شبیه است؛ از جمله شباهت‌های آن به زمین می‌توان به وجود ابرها، بادها، شبانه‌روزی تقریبا ۲۴ ساعته، الگوهای آب‌وهوای فصلی، کلاهک‌های یخی قطبی، آتشفشان‌ها و دره‌ها اشاره کرد. سیاره مریخ میلیاردها سال پیش حتی شباهت بیشتری به زمین داشت. چون دارای جوی متراکم‌تر، گرم‌تر و میزان آب بسیار بیشتر که در رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و کانال‌های سیلابی و شاید اقیانوس‌ها بوده است.

صورت فلکی جبار

طلوع صورت فلکی شکارچی، جبار یا اوريون (Orion)، نشان‌دهنده آغاز زمستان در نيمكره شمالی زمين است. شکارچی در استوای سماوی قرار دارد و به همین دلیل، نیمی از آن در نیم‌کره جنوبی آسمانی و نیم دیگر آن در نیم‌کره شمالی آسمان قرار دارد. این صورت فلکی از همه نقاط زمین قابل دیدن بوده و آسان‌ترین راه برای یافتن آن، پیدا کردن کمربند جبار است.

شکارچی در جنوب صورت فلکی ارابه‌ران (Auriga) و در شرق صورت فلکی دوپیکر (Gemini) و در شمال شرقی آن صورت فلکی گاو (Taurus) قرار دارد. دست‌ها و بالاتنه شکارچی در نیم‌کره شمالی حاوی ستاره‌ پرنور ابط‌الجوزا (Betelgeuse) است. در نیم‌کره جنوبی که پایین‌تنه شکارچی در آن قرار دارد صورت‌های فلکی تک‌شاخ (Mon) و نهنگ (Whale) واقع هستند. در جنوب و جنوب غربی شکارچی خرگوش (Lep) و سگ بزرگ (Canis Major) قرار دارند و به همین دلیل شکارچی را شکارگر سگ می‌دانند. در جنوب شرقی شکارچی نیز صورت فلکی جوی (Eri) واقع است.

پادماده

اصطلاح پادماده (Anti Matter) اولین بار در سال ۱۸۹۸ به وسیله آرتور شوستر (Arthur Schuster)، فیزیکدان بریتانیایی، استفاده شد. او فرضیه پاداتم‌ها و همچنین تمام سامانه‌های ستاره‌ای پادماده را مطرح و در مورد امکان نابودی ماده و پادماده توسط یکدیگر بحث کرد. ایده‌های شوستر به‌ عنوان یک پیشنهاد نظری جدی برشمرده نشدند و صرفا حدس و گمان بودند. این ایده‌ها مثل فرضیه‌های قبلی، با مفهوم مدرن پادماده که در آن پادماده جاذبه منفی دارد تفاوت داشت!

پادماده چیست؟ پادماده به ماده‌ای متشکل از ذرات زیراتمی می‌گویند که جرم، بار الکتریکی و گشتاور مغناطیسی الکترون‌ها، پروتون‌ها و نوترون‌های ماده معمولی را دارد، اما علامت بار الکتریکی و گشتاور مغناطیسی آن‌ها مخالف است. پادذره‌های پادماده پوزیترون (e+)، پادپروتون (p-) و پادنوترون (n-) (مخالف الکترون، پروتون و نوترون) هستند.

پادماده را به‌ طور طبیعی نمی‌توان در زمین پیدا کرد؛ به‌ جز برخی موارد بسیار نادر و با طول عمر بسیار کوتاه که در نتیجه واپاشی هسته‌ای و پرتوهای کیهانی به‌وجود می‌آیند. اگر علاقمندید بدانید کاربرد پادماده چیست و درباره ارزش آن بدانید کلیک کنید.

سیاره مریخنجوم
تنها رسانه مرجع خبری تحلیلی صنعت فضا و نجوم
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید