دستور خط فارسی/ املاء صحیح واژگان/ قسمت سوم

دستور خط پایه و اساس نحوه نگارش در قالب های مختلف نوشتار و نویسندگی، در تمامی حوزه ها از نگارش رای و لایحه گرفته تا تالیف کتاب یا رساله و نامه ی عادی اداری و نحو آن است.

دستور خط پایه و اساس نحوه نگارش در قالب های مختلف نوشتار و نویسندگی، در تمامی حوزه ها از نگارش رای و لایحه گرفته تا تالیف کتاب یا رساله و نامه ی عادی اداری و نحو آن است.

وفاداری و رعایت دستور خط صحیح در نوشتار باعث می شود که از سویی نویسنده تکلیف خود را از حیث چگونگی نگارش بداند و از سوی دیگر مخاطبان نیز هنگام مطالعه ی اثر، با دیدن سیاق های گوناگون نگارشی و یا وجود واژگان، عبارات و ترکیبات ناصحیح و نامانوس، دچار آشفتگی ذهنی نشوند.

طبعاً فقدان دستور خط مشخص و یکسان، باعث خواهد شد فعالان عرصه نویسندگی از هر جنسی که باشد، در نحوه نگارش واژگان، ترکیبات، عبارات و جمله ها، هر یک بر اساس سلیقه و دانش خویش عمل کنند که محصول نهایی، مطالبی مغشوش، مخدوش و ملال آور خواهد بود.

از همین روی انتشارات استیناف قصد دارد در این قسمت تحت عنوان دستور خط فارسی، قوانین کلی و عمومی نگارش را که رعایت آن ضروری و اجتناب ناپذیر است برای هر کس که قلم به دست می گیرد و اراده نوشتن دارد، به صورت مستمر بیان کند.

املای صحیح واژگان، پیشوندها و پسوندها

دستور خط فارسی- قسمت سوم 

– به در موارد زیر پیوسته نوشته می شود:

1. هنگامی که بر سر فعل یا مصدر بیاید (همان که اصطلاحاً ” بای تاکید” خوانده می شود.)

بگفتم، بروم، بنماید، بگفتن ( = گفتن)

2. به صورت بدین، بدان، بدو، بدیشان به کار رود.

3. هرگاه صفت بسازد:

بخرد، بشکوه، بهنجار، بنام

– به در سایر موارد جدا نوشته می شود:

به برادرت گفتم، به سر بردن، به آواز بلند، به سختی، منزل به منزل، به نام خدا

تبصره- حرف “به” که در آغاز بعضی از ترکیب های عربی می آید از نوع حرف اضافه فارسی نیست و پیوسته به کلمه بعد نوشته می شود:

بعینه، بنفسه، بشخصه، بذاته، مابازا

– هرگاه نون نفی، میم نهی، بر سر افعالی که با الف مفتوح یا مضموم آغاز می شوند (مانند انداختن، افتادن، افکندن) بیاید، الف در نوشتن حذف می شود:

بینداز، نیفتاد، میفکن

– بی همیشه جدا از کلمه پس از خود نوشته می شود، مگر آنکه کلمه بسیط گونه باشد. یعنی معنای آن دقیقاً مرکب از معانی اجزای آن نباشد:

بیهوده، بیخود، بیراه، بیچاره، بینوا، بیجا

یاسر میرزاجعفری