در ایران وقتی در جمعی واژه «شبکه سازی» را بیان می کنیم، افرادی که هیچ آشنایی با این واژه ندارند به یاد بازاریابی شبکه ای می افتند که ذهنیت خوبی نسبت به آن نیست چون یادآور شرکتهای هرمی است. یا عده ای آن را با پارتی بازی که واژه ای منفی در فرهنگ ماست یکسان می دانند اما می خواهم در مورد این واژه، تعریف آن و سپس اتیکت این مفهوم در فضای حرفه ای و کاری نکاتی را طی چند مقاله خدمت شما دوستان همراه عرض کنم به امید اینکه اهمیت آن را در دنیای امروزی بیشتر درک کنیم و استفاده درستی از آن به نفع خودمان و سایرین داشته باشیم.
«شبکه سازی یک فعالیت حرفه ای اقتصادی – اجتماعی است که بازرگانان و کارآفرینان با استفاده از آن روابط شغلی را شکل می دهند تا فرصتهای کاری و حرفه ای را شناسایی و خلق کرده یا بر اساس آن فرصتها عمل کنند، تبادل اطلاعات کنند و بدنبال شرکای بالقوه کاری برای خود باشند.
در نیمه دوم قرن بیستم، مفهوم شبکه سازی برای کمک به افراد در ایجاد یک سرمایه اجتماعی ارتقا یافت. در ایالات متحده طرفداران حقوق کار، توسط اعضای گروه های حاشیه ای (مثل زنان، آفریقایی-آمریکاییها و غیر) ترغیب شدند تا شبکه سازی شغلی را برای شناسایی و مورد بررسی قرار دادن چالش هایی که مانع موفقیت حرفه ای آنها می شود، انجام دهند. متعاقباً تحقیقات کسب وکار، اصطلاحات و مفاهیم آن را پذیرفته، و آن را به عنوان مسیرهای موفقیت برای تمام افراد حرفه ای ارتقا داد. از دهه های پایانی قرن بیستم، «شبکه سازی» تبدیل به یک اصطلاح و مفهوم پذیرفته شده در جامعه آمریکایی شد. در دهه ۲۰۰۰ میلادی، «شبکه سازی» به عنوان یک تمرین کسب و کار، فراتر از ریشه های خود گام برداشته و به نقطه ای رسید که از ملاقات های والدین (برای تبادل نکات تربیت و کنترل کودک خود) تا ملاقات های دانشمندان (با همکاران تحقیقاتی خود) را در توصیف «شبکه سازی» در بر گرفت.»
رویدادهای شبکه سازی یک اتفاق رایج در کسب وکار امروزی و فارغ از هر صنعتی هستند. برخی از افراد حرفه ای مشتاق چنین رویدادهایی بوده و برخی دیگر وقتی مجبور باشند با اتاقی پر از افراد غریبه روبرو شوند بسیار نگران و مضطرب خواهند شد.
غلبه بر مینگلوفوبیا یا ترس از شبکه سازی
حال برای اینکه بتوانیم این گونه رویدادها را به یک تجربه خوب بدل کنیم چه کاری می توانیم انجام دهیم؟ و چه نکاتی را باید رعایت نماییم؟ اتیکت این رویداد چیست؟
در اینجا چند نکته اصلی را می آوریم که می توانند به شما در اینگونه رویدادها کمک کنند چه از دسته افراد مشتاق باشید چه از گروه افراد مضطرب.
۱- هدف خود را بدانید:
از خود چند سوال بپرسید. چرا در این رویداد شرکت می کنید و امیدوارید که چه چیزی را بدست آورید؟ آیا هدف خاصی برای نوع افراد یا تعداد افرادی که می خواهید ملاقات کنید دارید؟ این جلسه شبکه سازی چه کمکی می تواند به کسب وکار شما بکند؟ مهم است که بخاطر داشته باشید که هدف اول شبکه سازی باید ایجاد رابطه باشد و هدف دوم آن فروش و موارد مشابه.
مثلا در مراحل اولیه جستجوی رشته ها و مشاغل، هدف شما باید جمع آوری اطلاعات در مورد شغلی که به آن علاقه مندید، باشد. اگر بدنبال استخدام تمام وقت هستید پس هدف شما باید کسب توصیه هایی برای نحوه جستجوی شغلی باشد. این ذهنیت به شما کمک می کند که بیشتر مفید، دوستانه و کاردان به نظر برسید تا یک فروشنده یا فرد تحمیلی و نچسب.
پس هدف خود را شناسایی کرده و سپس بیانِ هدفِ شبکه سازیِ خود را به طور واضح تمرین نمایید.
«هدف من این است که ………»
تکلیف شما این است که مطمئن شوید میزبان چه کسی است (شرکت یا فرد) و اطلاعاتی در مورد او به دست آورید. پوشش مناسب آن را پیدا کنید- پوشش رسمی باید داشته باشید یا نیمه رسمی یا نوعی دیگر. هر نوع پوششی انتخاب می کنید سعی کنید حرفه ای به نظر برسید.
اگر ممکن است از قبل بدانید که شرکت کنندگان در این رویداد چه کسانی هستند- از کدام صنعت، کدام شرکت، یا نام افراد- تا بفهمید آیا فرد خاصی هست که بخواهید برای کارهای آتی با او ملاقات کنید؟ سپس معرفی خود را بر همان اساس تنظیم نمایید.
داشتن یک دانش نسبی در مورد کارفرما، صنعت، و افرادی که ملاقات خواهید کرد یک تصویر حرفه ای برای شما خواهد ساخت.
۳- محترمانه رفتار کنید:
افراد حرفه ای سرشان شلوغ است پس به وقت آنها احترام بگذارید.
غلبه بر مینگلفوبیا یا ترس از شبکه سازی ۲
شروع مکالمه کار ساده ایست اما وارد شدن به گروهی از افراد قدری چالشی تر است. بهترین کار این است که به آرامی نزدیک آنها شوید، لبخند بزنید و چند ثانیه صبر کنید تا توسط یکی از افراد آن گروه حضورتان شناسایی شود. ناگهان پریدن وسط یک جمع گستاخی و رفتاری متجاوزانه به نظر می رسد و برداشت اول خوبی از شما نخواهد ساخت.
اگر تماس چشمی از سمت کسی دریافت نکردید یا بعد از چند دقیقه هیچ دعوت شفاهی از شما صورت نگرفت، بگویید «عذر میخوام» و بروید جلو. گاهی افراد به قدری درگیر مکالمه ای هستند که حضور فرد دیگری را تشخیص نمی دهند. همیشه مکالمه خود را با تماس چشمی خوب، یک لبخند و سلام آغاز کنید، و با همان ادب و نزاکت و با عباراتی مثل «خدانگهدار» یا «از دیدارتون خوشحال شدم» از مکالمه خارج شوید.
اگر فرد دیگری توجه فرد مورد نظر شما را به خود جلب کرد،شاید وسوسه شوید که بگذارید بروید اما این کار هم درست نیست. حداقل کاری که می توانید انجام دهید این است که یک تماس چشمی با او بگیرید، سری به نشان تایید و احترام تکان دهید و سپس خارج شوید. درست است که تازه وارد گستاخی کرده و وارد مکالمه نیمه کاره شما شده است اما بدون خروج مناسب، ترک کردن به این معناست که فرد مقابل شما مجبور است برای تبادل اطلاعات با شما میان جمع به دنبالتان گشته یا مکالمه ناتمام را خودش خاتمه دهد. احتمال عدم برقراری تماس مجدد در یک جمع بزرگ می تواند منجر به از دست دادن یک فرصت کاری برای شما بشود.
گفتگوها در رویدادهای شبکه سازی باید خلاصه، مثبت و پر معنا باشند. مطمئن شوید که پاسخ شما به این سوال که «خب، چیکار می کنی؟» مختصر بوده و کاملاً درک شود و از به کار بردن ژارگون و اصطلاحات صنعتی خاص پرهیز نمایید.
گفتگو با افراد و وقت آنها را در اختیار و تسلط خود نگیرید. از شکایت و گله و منفی بودن به هر شکلی پرهیز کنید. و فقط در صورتی اقدام به تبادل شماره تماس و اطلاعات شخصی نمایید که احتمال می دهید طرف مقابل، فرد مناسبی برای همکاری آتی با شماست. تبادل کارت ویزیت نباید به شکل بی هدف و تراکتی صورت گیرد.
۶-با کلاس و با ظرافت رفتار کنید.
بهترین کار برای درخشیدن، لبخند درخشان و واقعی به لب داشتن، زبان بدن مثبت (مثل وضعیت بدنی عالی) و وارد گفتگو شدن است که علاقه واقعی شما به برقراری ارتباط با دیگران را نشان می دهد.
علاوه بر این، حتما با میزبان یا افرادی که سازمان دهنده این رویداد هستند، ملاقات کرده و در مورد موفقیت رویداد آنها تعریف و تحسین نمایید. اما برای فروش عجله نکنید. شما همیشه می توانید یادداشتی برای کار یا فروش خود ارسال کرده یا تماس بگیرید.
اگر عصبی هستید، از کسی بخواهید که در معرفی شما به دیگران کمکتان کند نه اینکه گوشه ای تنها بایستید یا وقت خود را فقط با تنها فردی که در آن اتاق می شناسید، سپری کنید.
از اتراق کردن کنار میز غذا و نوشیدنی پرهیز کنید، شما باید در حال درآمیختن با دیگران و گفتگو با افراد مختلف دیده شوید. شما که نمی خواهید چنین برداشت شود که فقط برای غذا آمده اید!
و همیشه برای دست دادن آماده باشید پس باید تا حد امکان غذا و نوشیدنی را در دست چپ خود نگه دارید. هیچ کس دوست ندارد با دست سرد، خیس یا چسبنده دست بدهد.
۷-برای ایجاد روابط سپاسگزار و پیگیر باشید:
در مقالات بعد به نکات و بخشهای دیگر شبکه سازی می پردازیم لطفا ما را همراهی کنید.
