ترکیه یکی از کشورهای همسایه ایران است که افراد جویای کار ایرانی به‌عنوان یکی از مقاصد مهاجرتی برای کار و زندگی انتخاب می کنند. دانستن اطلاعات مربوط به شرایط کار و دریافت اقامت ترکیه از طریق کار نیز یکی از مواردی است که می‌تواند برای این افراد مفید باشد. از این رو قصد داریم در این مقاله به موضوع اقامت کاری در ترکیه یا چالیشما ایزنی بپردازیم. با ما همراه باشید.
اقامت کاری یا چالیشما ایزنی نوعی اقامت است که به افراد خارجی دارای دعوت به کار از طرف کارفرمای ترک اعطا می‌شود. طبق قانون بین المللی کار ماده شماره 6735 افراد خارجی که قصد کار در ترکیه را دارند باید مجوز کار کسب کنند در غیر اینصورت مشمول جریمه اضافه ماندن در ترکیه و اخراج موقت از کشور خواهند شد.
چالیشما ایزنی در حقیقت مجوزی است که از سوی وزارت کار و تأمین اجتماعی ترکیه برای خارجی‌ها در مدت اعتبار صادر می‌شود.
این اجازه کار با توجه به ماده 27 قانون شماره 6458 جای اجازه اقامت را می گیرد و در صورتیکه فرد قبل از اجازه کار دارای دیگر اقامت‌های کوتاه مدت باشد اقامت او تبدیل به اقامت کاری می‌شود.
همسر و فرزندان فرد دارای اقامت نیز می‌توانند در صورتی که حداقل 5 سال با فرد دارای مجوز در ترکیه ساکن باشند اجازه کار دریافت کنند.
البته هزینه‌های بیمه درمانی ترکیه و مالیات دریافتی بابت نیروهای کار خارجی نیز برای کارفرمایان بیشتر است. مضاف بر اینکه سهم بیمه کارگزار خارجی نیز بیشتر از کارگزاران ترک می باشد. درصد مازاد این سهم بیمه نیز در سالهای مختلف متغیر بوده است اما عموما حدود 5 درصد بیشتر است.
این اقامت برای افرادی که حداقل 6 ماه اعتبار اقامتی قبلی خود را دارند، به وسیله شماره کیملیک که با 99 شروع می شود صادر می گردد.
در صورتیکه فرد ساکن ترکیه نباشد و از طریق کنسولگری‌های ترکیه در خارج از کشور اقدام کرده باشد و باید شماره پیگیری 16 رقمی که گفته شد را دریافت کند.
تنها در صورتی می توان با ثبت شرکت در ترکیه، اقامت کاری ترکیه را دریافت کرد که موارد گفته شده در بالا در مورد شرکت‌ها رعایت شده باشد. در همین راستا شرکت باید به ازاء هر فرد خارجی، دارای 5 شهروند ترک باشد و سرمایه شرکت نیز بالای 100،000 لیر باشد.
این برنامه شامل افرادی است که دارای حمایت بین المللی در ترکیه هستند.
افرادی که ویزای کاری ترکیه را دریافت کرده باشند می‌توانند به‌صورت قانونی در ترکیه مشغول به کار شوند و از مزایای آن استفاده کنند.
از جمله مزایای چالیشما ایزنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
خارجی هایی که قصد دریافت اقامت کاری ترکیه را داشته باشند می‌توانند از سه نوع مجوز استفاده کنند:
برای درخواست اقامت کاری هم دو حالت وجود دارد:
در این حالت باید کارفرما درخواست کار برای شما را به وزارت کار ارسال کند و شما بعد از اعلام وزارت کار با در دست داشتن مدارک هویتی به نزدیک‌ترین سفارت یا کنسولگری ترکیه در کشور خود مراجعه و درخواست خود را ثبت کنید. برای فرد متقاضی کد 16 رقمی صادر می‌شود که این کد را باید در اختیار کارفرما قرار دهد تا بوسیله آن بتواند در سامانه وزارت کار درخواست ثبت کند.
در این حالت باید از اقامت فعلی شما حداقل 6 ماه مانده باشد تا بتوانید درخواست ویزای کاری داشته باشید. در این حالت نیز باید کارفرما درخواست استخدام شما را به‌صورت آنلاین ثبت کرده باشد.
وقتی از طریق هر کدام از روش‌های بالا اقدام شد، در مرحله بعد فرد متقاضی باید در بیمه SGK امضای الکترونیکی ثبت کند. قرارداد نیز باید توسط دو طرف نوشته و امضا شود.
مدارک لازم دیگر نیز شامل موارد زیر می باشند:
اطلاعات فرد نیز باید ظرف 30 روز از تاریخ درخواست در بیمه ثبت شده باشد.
محل کاری که برای فرد خارجی درخواست اقامت می‌کند باید دارای شرایط زیر باشد:
امکان دریافت اقامت برای مشاغل خود اشتغالی و مشاغل آنلاین نیز وجود ندارد.
قطعاً در هر کشوری جدای از تخصص، دانستن زبان آن کشور نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. البته ممکن است شرکت‌های خارجی ساکن در ترکیه نیز امکان جذب کارمندان با تسلط بر زبان انگلیسی را داشته باشند اما این موضوع عمومیت ندارد.
پس یادگیری زبان ترکی و داشتن تجربه و تخصص در شغل مورد نظر از اصول پیدا کردن کار در ترکیه است.
در قدم بعدی می‌توان از برنامه‌های کاریابی معتبر آنلاین برای یافتن کار استفاده کرد. می‌توانید با ثبت نام و گذاشتن رزومه کاری خود در این سایت‌ها نظر کارفرمایان را به خود جلب کنید.
در این مورد می‌توانید از مقاله سایت‌های کاریابی در ترکیه استفاده نمایید.
دقت کنید که شرکت‌های کاریابی غیر‌معتبر معمولاً کلاهبردار هستند. در نتیجه سعی کنید از سایت‌های بین المللی معتبر برای کاریابی استفاده کنید که معمولاً هزینه‌ای هم برای پیدا کردن شغل از شما طلب نمی‌کنند.
همانطور که گفته شد دریافت اقامت کاری صرفا با شرایط ذکر شده امکان پذیر است و امکان دریافت چالیشما ایزنی با مشاغل آنلاین فراهم نیست.
فردی که قصد کار به‌صورت آنلاین دارد باید از طریق یکی از روش‌های دریافت اقامت، اقامت قانونی ترکیه را کسب کرده باشد، سپس با ثبت شرکت شخصی، اقدام به راه اندازی شغل خود نماید و مالیات درآمد خود را پرداخت کند.
مشاغلی مانند فروشگاه‌های آنلاین، یوتیوبر، بلاگر یا فلوئنسر از جمله این مشاغل هستند.
ثبت شرکت در این مشاغل صرفا جهت قانونی بودن فعالیت تجاری و جلوگیری از مسدود شدن حساب‌های بانکی یا جریمه است و به اقامت کاری منجر نمی‌شود.
با توجه به مطالبی که گفته شد گرفتن اقامت کاری در ترکیه برای خارجی‌ها به آسانی کشورهایی مانند آمریکا، استرلیا، کانادا و اروپا نیست اما قطعاً هزینه‌های دریافت اقامت و هزینه زندگی در ترکیه نیز با آنها قابل مقایسه نیست. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که نرخ بیکاری در ترکیه بیشتر از کشورهای اروپایی است و بسیاری از جوانان ترکیه نیز بیکار هستند. پس نباید توقع پیدا کردن شغل مورد نظر خود را به آسانی داشته باشیم.
افرادی که دارای ویزای کاری ترکیه یا چالیشما ایزنی ترکیه باشند در صورتیکه حداقل 5 سال از زمان گرفتن اقامت کاری آنها گذشته باشد و فاصله بین آن ایجاد نشده باشد می‌توانند درخواست اقامت دائم و در نهایت شهروندی ترکیه را بدهند.
پروسه بررسی درخواست اقامت دائم نیز معمولاً حدود 2 سال به‌طول می‌انجامد تا درخواست بررسی و تائید شود.
تعدادی از مشاغل در ترکیه جزو مشاغل ممنوع برای خارجی‌ها هستند که افراد خارجی امکان درخواست برای آن مشاغل را نخواهند داشت.
در مقاله جداگانه ای به مشاغل ممنوعه در ترکیه به‌طور کامل پرداختیم، پیشنهاد می‌کنیم برای آگاهی بیشتر این مطلب را مطالعه کنید.
علاوه بر این، درخواست‌های اجازه کار با در نظر گرفتن وضعیت بازار کار در ترکیه و تحولات زندگی کاری و شرایط اقتصادی ممکن است تغییر کند و اجازه درخواست برای برخی مشاغل که جزو مشاغل ممنوع برای خارجی‌ها نیستند نیز صادر نشود.
از بین مشاغلی که خارجی‌ها امکان کار در آنها را دارند، مشاغل کمی هستند که شانس گرفتن اقامت کاری ترکیه را دارا می باشند. البته افراد خارجی بسیاری به‌دنبال کارگری در کارخانه‌ها، کار در رستوران و هتل‌ها و سایر کارهای مشابه هستند اما هیچ کدام از این مشاغل شانس گرفتن اجازه کار را ندارند.
اجازه کار برای خارجی‌ها به مشاغلی داده می‌شود که فرد ترک، امکان انجام آنها را نداشته باشد یا نیاز به تخصص خاصی داشته باشد که امکان استفاده از شخص ترک در آن شغل نباشد.
کارهایی مانند پرستاری از کودک و سالمند، آرایشگری، تدریس زبان‌های خارجی، رانندگی، توریسم و امثال آنها شانس بیشتری برای کسب اجازه اقامت کاری ترکیه را دارند.
به کارهایی که بدون مجوز هستند اصطلاحاً کار سیاه یا غیر قانونی گفته می‌شوند.
افرادی که بدون اجازه کار مشغول به کار هستند، از حقوق مشابه سایر کارکنان برخوردار نیستند. علاوه بر آن معمولاً دستمزد پایین‌تری دریافت می کنند و از مزایای بیمه نیز برخوردار نیستند. کارفرمایان نیز از این افراد بیشتر از بقیه کارکنان کار می‌کشند.
از طرف دیگر در صورتیکه دولت به کار غیر قانونی فرد پی ببرد علاوه بر جریمه کارفرما، کارگر نیز جریمه و از کشور اخراج می گردد.
توصیه ما به افرادی که به‌دنبال کار در ترکیه هستند طی کردن روال قانونی و گرفتن اجازه کار ترکیه است تا دچار عواقب بعدی کار سیاه در ترکیه نشوند.
منبع: evyargroup
