ایوان هفتم/ تابستان ۹۹/ تفاوت کاربرد برخی علائم نگارشی/ سید محمدحسین قاسمی ورودی ۹۵ مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف
این قسمت از سلسله‌مقالات مرتبط با زبان شیرین فارسی، گرچه کوتاه است، اما در آن یکی از مهم‌ترین موضوعاتی را که هنگام نگارش و ویرایش با آن برخورد می‌کنیم، می‌خواهیم مورد بررسی قرار دهیم: تفاوت کارکرد پرانتز، گیومه، قلاب و آکولاد.
1) پرانتز (کمانک)
الف) معنی و معادل یک واژه
مثال: «فرزان عاشورزاده»، با یک آبدولیوچاگی (یکی از فنون تکواندو)، از حریفش پیش افتاد.
ب) شرح یا توضیحات بیش‌تر
مثال: مدیرعامل فعلی استقلال («احمد سعادتمند»)، کمپ «ناصر حجازی» را به نام این باشگاه زد.
2) گیومه
الف) پیش و پس از نقل‌قول‌ها، جهت مشخص‌کردن ابتدا و انتهای آن1
مثال: مختار بن ثقفی گفت: «من حجت بر شما تمام کردم؛ باشد که خداوند، مرا از همراهی شکاکان و بددلان، بی‌نیاز سازد».
ب) برجسته‌ترکردن بخشی از متن
مثال: نبرد ما باید با «نفاق» و «ارتجاع» باشد.
ج) اشاره به اصطلاحات تخصصی
مثال: تکنیک استفاده‌شده در این جنگ، «مضراب» بود.
د) اسامی خاص برای «نخستین بار»
مثال: «مهدی یراحی»، از خوانندگان محبوب عرصۀ پاپ به شمار می‌رود. .... مهدی یراحی، اخیراً ترانه‌ای با نام «دخترانه» برای بانوان این سرزمین، خوانده‌است.
3) قلاب (کروشه)
الف) بخشی از عبارت که جزء مطالب اصلی جمله نباشد (این مورد، در نمایش‌نامه‌ها، فراوان به چشم می‌خورد).
مثال: مگ، به پاتو دولی خیره شد [با عصبانیت].
ب) توضیحات احتمالی یا واژه‌های الحاقی در هنگام تصحیح یک متن
مثال: من بی می ناب، زیستن نمی‌توانم؛ [تو] می‌توانی.
4) آکولاد (ابرو – دو ابرو)
این نشانه، معمولاً در نگارش فارسی به کار نمی‌رود و غالباً آن را به‌عنوان نماد «مجموعه» در زبان ریاضیات، می‌شناسیم.
پاورقی:
1- نقل قول غیرمستقیم، از این قاعده مستثنی است.
مثال: «علی علیپور»، به مدیرعامل گفت که به «ماریتیمو»ی پرتغال می‌رود.
