شما هم در اطرافتان کسانی را دارید که با وجود سن بالا و داشتن اموال کافی، از خرج کردن موجودی حساب خود امتناع می‌کنند و به اصطلاح یک نوع خسیسی در کهنسالی گریبان‌گیرشان می‌شود؟ چرا بازنشستگان باید مدام دغدغه‌ی افزایش سرمایه‌ی بانکی‌شان را داشته باشند؟ شاید برایتان جالب باشد که بدانید نزدیک به دو سوم از بازنشستگان می‌گویند که تا جاییکه بتوانند پس‌انداز می‌کنند تا احساس خوشبختی و رضایت داشته باشند. در ادامه به چرایی میل به اندوختن و حفظ اموال در دوران بازنشستگی می‌پردازیم.
یک تصور غالب وجود دارد که مردم فکر می‌کنند در بازنشستگی تمام سرمایه خود را خرج می‌کنند، همان‌طور که «مایکل بلومبرگ» بنیانگذار بلومبرگ و سهامدار اصلی این رسانه در یکی از معروف‌ترین توییت‌هایش نوشت: « چک‌های برگشتی را برای غسال‌ها باقی بگذارید و قبل از اینکه بروید تمام اندوخته‌ی خود را خرج کنید! » اما مطالعات اخیر نشان می‌دهد که امریکایی‌ها عضو این مکتب فکری نیستند. یک نظرسنجی جذاب در موسسه تحقیقاتی مزایای کارمندان (Employee Benefit Research Institute ) احساس مردم نسبت به خرج کردن پس‌اندازشان در دوران بازنشستگی را بررسی کرده است. لوری لوکاس (Lori Lucas) مدیر اجرایی این موسسه با اشاره به نتایج این تحقیق گفت :« در مورد اینکه مردم بازنشستگی خود را چگونه سپری می‌کنند، چیزهایی وجود دارد که ما درست آن‌ها را درک نکرده‌ایم.»
در این نظرسنجی که در ماه سپتامبر سال ۲۰۲۰ انجام شد، از ۲هزار آمریکایی بازنشسته در سنین ۶۲ تا ۷۵ در مورد برنامه‌شان برای اندوخته‌های مالی‌شان سوال شد. همان‌طور که در جدول بالا می‌بینید تنها ۱۴.۱٪ از این افراد می‌خواستند تمام سرمایه خود را خرج کنند. اگر سه ستون سمت چپ را با هم جمع کنید می‌بینید که ۵۷ ٪ از این افراد قصد دارند در زمان بازنشستگی سرمایه خود را بیشتر کنند، دست‌نخورده بگذراند و یا فقط اندکی از آن را هزینه کنند. نتایج این نظرسنجی البته برای کارکنان شرکت‌های دفن و کفن آمریکا خوشایند است؛ زیرا دیگر لازم نیست از چک‌های برگشتی هراسی داشته باشند!
نمودار دوم مربوط به پاسخ افرادی است که اعلام کردند قصد ندارند دارایی خود را در زمان بازنشستگی هزینه کنند. به نظر می‌رسد سه گزینه‌ی زیر روش‌های مختلفی برای بیان یک موضوع واحد هستند؛ « صرفه‌جویی برای هزینه‌های پیش بینی نشده» ، «ترس از تمام شدن پول» و «ناتوانی در اندوختن مجدد سرمایه پس از خرج کردن آن». اما جالب‌ترین پاسخ در نمودار دوم این مورد است: «حالم را بهتر می‌کند» در نظریه‌ی استاندارد مالی و اقتصادی پس انداز به خودی خود معنایی ندارد، زیرا هدف غایی پول، پرداخت هزینه برای به‌دست آوردن چیزی است. حالا این چیز می‌تواند حتی مخارج کفن و دفن هم باشد! در حقیقت درست این است که بگوییم وقتی پول‌های‌مان را خرج می‌کنیم باید احساس بهتری داشته باشیم، نه وقتی که از هزینه‌کردن آن‌ها خودداری می‌کنیم. اما این مطالعه نشان می‌دهد که پس‌انداز می‌تواند احساس رضایت را در بازنشستگان افزایش دهد. نزدیک به دو سوم از پاسخ‌دهندگان با این جمله «پس انداز باعث احساس شادی و رضایت در من می‌شود» کاملا و یا تا حدودی موافق بودند. این موسسه‌ی تحقیقاتی در نتایج پایانی یک مطالعه‌ی دیگر نیز اعلام کرد که برداشت از دارایی برای تامین هزینه‌ها در بسیاری از بازنشستگان احساس شکست به همراه دارد. همچنین مطالعات روانشناسی فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد از دست دادن پول در مردم احساس بیزاری به وجود می‌آورد.
حالا ممکن است با خود بگویید اگر انتخاب بازنشستگان این است که پول‌های خودر ا خرج نکنند، چه اشکالی دارد، لااقل این صرفه‌جویی برای وارثان آن‌ها نتایج خوبی در پی دارد! اما حقیقت این است که این صرفه‌جویی ناشی از یک ترس عمیق است که در ظاهر به آن‌ها احساس خوبی می‌دهد اما در باطن فرصت لذت بردن از اندوخته‌ای که سال‌ها برایش زحمت کشیده‌اند را از آن‌ها می‌گیرد. شرایط اقتصادی در سال‌های اخیر، صورتحساب مراقبت‌های پزشکی و افزایش مخارج زندگی در بسیاری جوامع زندگی طولانی را مساوی با افزایش نگرانی‌های مالی کرده است. راهکاری که مشاوران مالی در این شرایط ارائه می‌کنند چیست؟ لازم است تمهیداتی اندیشیده شود تا بازنشستگان در عین حال که دارایی خود را خرج می‌کنند همچنان احساس امنیت کنند. به نظر می‌رسد سیستم تامین اجتماعی و بیمه‌ای که در حال حاضر در آمریکا وجود دارد هم نتوانسته این احساس اطمینان را در افراد ایجاد کند که می‌توانند بدون دغدغه‌ی مالی از دوران بازنشستگی خود لذت ببرند. بنابراین اگر این بار فرد مسنی را دیدید که از خرج کردن امتناع می‌کند به جای محکوم کردنش به ترس پشت این رفتارش با همدردی بیشتری نگاه کنید.
منتشر شده در روزنامه شرق
منبع بلومبرگ
