کلیه ها دو اندام لوبیایی شکل هستند که در پشت احشای شکمی و زیر قفسه ی سینه قرار دارند. قبل از اینکه مواد زائد از طریق ادرار کردن از بدن خارج شوند، کلیه ها خون را از مواد زائد تصفیه می کنند. در این نوشتار به بررسی کیست کلیه می پردازیم.
کلیه ها در تنظیم فشار خون و مدیریت عملکرد بسیاری از عوامل دیگر در بدن، نقش دارند. یافتن یک کیست در کلیه می تواند جدی به نظر بیاید، اما در مواردی که این کیست ها از جمله ی کیست های ساده ی کلیوی بوده، که بروز آنها شایع است، چندان جایی برای نگرانی وجود ندارد.
⚠توجه: کیست های کلیوی موضوعاتی نبستا شایع در ارتباط با سلامت هستند و در بسیاری از موارد، کیست های ساده، هیچگونه عوارضی را به وجود نخواهند آورد.
کیست های کلیوی کیسه هایی گرد و پر از مایع هستند که در کلیه ها تشکیل می شوند. در بسیاری از موارد کیست های ساده کلیوی عوارضی ایجاد نکرده و عملکرد کلیه را به هیچ نحوی تحت تاثیر قرار نمی دهند. اگر کیست های کلیوی بیش از حد بزرگ شوند، ممکن است عفونی، دردناک و سبب به وجود آمدن علائمی دیگر شوند.
کیست های ساده کلیوی با کیست هایی که ناشی از بیماری کلیه پلی کیستیک هستند، تفاوت دارند. بیماری کلیه پلی کیستیک وضعیتی ژنتیکی است که می تواند سبب ایجاد کیست های متعدد و بزرگ شدن کلیه ها شود و عملکرد کلیه ها را تحت تاثیر قرار دهد.
در بیماری کیست کلیوی اکتسابی، کلیه ها در اثر آسیب طولانی مدت ناشی از بیماری کلیوی یا دیالیز، مبتلا به کیست می شوند. بیماری کیست کلیوی اکتسابی با بیماری کلیه پلی کیستیک تفاوت دارد زیرا ژنتیکی نبوده و در اثر مشکلات کلیوی به وجود می آید.
کیست های به وجود آمده ناشی از بیماری کیست کلیوی اکتسابی ممکن است نیاز به درمان نداشته باشند، اما علت زمینه ای این بیماری نیاز به درمان دارد.
پزشکان علت دقیق تشکیل کیست های ساده ی کلیوی را نمی دانند. به جز پیری، عوامل خطر دیگری برای ایجاد کیست های ساده کلیوی، وجود ندارد. جالب است بدانید، رژیم غذایی و سبک زندگی عواملی هستند که به نظر نمی رسند، بر ایجاد این نوع کیست ها تاثیر گذار باشند.
کیست های کلیوی ساده همراه با افزایش سن افراد، نسبتا شایع هستند. در واقع، تا 25 درصد افراد بالغ بالای 40 سال و نیمی از افراد بالای 50 سال در مقطعی از زندگی به کیست های ساده کلیوی مبتلا می شوند. علاوه بر این، مردان بیشتر از زنان در خطر ابتلا شدن به کیست های کلیوی قرار دارند.
اغلب کیست های ساده ی کلیوی، بدون علامت هستند، به این معنا که هیچ نشانه ای ایجاد نمی کنند. هر چند که، اگر یک کیست کلیه به اندازه ی کافی بزرگ شود، ممکن است سبب ایجاد علائمی شود. این علائم می توانند شامل موارد زیر شوند:
در صورتی که عوارضی مانند عفونت یا پارگی رخ دهند، علائم بالا می توانند تشدید شوند.
اغلب کیست های ساده کلیوی هیچ عارضه یا مشکلی به وجود نمی آوردند، با اینکه احتمال دارد در مواردی نادر عکس این گفته صادق باشد. عوارض کیست های ساده کلیوی شامل موارد زیر می شود:
هنگامی که عوارض رخ می دهند، ممکن است علائم تشدید شوند و شخص را فورا به دنبال کردن مراقبت پزشکی وادار نمایند. اغلب عوارض از جمله پارگی کیست ها را می توان به روشی محافظه کارانه، مدیریت کرد. اگر این علائم فورا درمان نشوند، می توانند تهدید کننده ی حیات فرد باشند.
اغلب اوقات، کیست های ساده کلیوی در حین آزمایشات تصویربرداری که برای دلایل دیگری انجام می شوند، دیده می شوند. هنگامی که کیستی کلیوی پیدا شد، آزمایشات تشخیصی دیگر ممکن است درخواست شوند، تا در مورد این زایده اطلاعات بیشتری بدست آید.
یک آزمایش ساده خون است که کارکرد مناسب کلیه ها را بررسی می کند.
روشی جهت اندازه گیری محتویات ادرار در یک نمونه ادرار است.
یک روش تصویر برداری کامپیوتری است که تصاویری سه بعدی از کلیه جهت نشان دادن هر گونه تومور و کیست ایجاد می کند.
یک روش تصویر برداری به وسیله ی امواج رادیویی و مغناطیسی است که تصاویری از بافت و اندام های نرم بدن، از جمله کلیه ها نشان می دهد.
یک روش تصویر برداری با استفاده از امواج صوتی است که تصاویری از کلیه ایجاد می کند.
تمامی این آزمایشات می توانند به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری بیمار انجام شوند. اکثر اوقات، با اینکه فرد همواره باید از دستورالعمل های پزشک قبل از انجام آزمایش پیروی کند اما هیچ آمادگی قبلی جهت انجام این آزمایشات مورد نیاز نیست.
اغلب کیست های ساده کلیوی، به جز پایش دوره ای نیاز به هیچگونه درمانی ندارند. کیست های کلیوی که سبب بروز علائم می شوند، مخصوصا اگر سبب انسداد جریان خون یا ادرار در کلیه ها شوند، می توانند نیاز به درمان داشته باشند.
در این موارد، پزشک ممکن است تخلیه کردن کیست را با استفاده از روشی به نام اسکلروتراپی پیشنهاد دهد. در حین روند اسکلروتراپی پزشک با استفاده از امواج فراصوت، سوزنی را به درون کیست هدایت می کند. کیسه توسط سوزن سوراخ و سپس تخلیه می شود.
پس از آن، پزشک محلولی از سالین (نوعی مایع) را به محل، تزریق می کند تا بافت احاطه شده را سفت کرده و از تشکیل کیستی دیگر جلوگیری نماید. این روش درمانی با استفاده از بی حسی موضعی و بدون نیاز به بستری انجام می شود.
در موارد نادری که کیست کلیه خیلی بزرگ می شود، ممکن است برای تخلیه کردن یا برداشتن کیست به جراحی نیاز باشد. معمولا، این عمل با استفاده از ابزاری کوچک، که در یک انتهای آن یک لامپ و دوربین قرار دارد صورت می گیرد.
این ابزار جراح را قادر می سازد تا برشی کوچک ایجاد کرده و نیازی به برش های بزرگ نباشد. برداشتن کیست های کلیوی در بیمارستان ها و تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. در مواردی که کیست کلیه عفونی می شود، ممکن است درمان با آنتی بیوتیک قبل از عمل انجام شود.
