هم اکنون ایران عضو کنوانسیون های بین المللی تعهدآور در زمینه حق مولف یا کپی رایت نیست به همین نرم افزارهای خارجی می توانند به راحتی و بدون اجازه ای از پدیدآورندگان یا ناشران در کشورمان مورد استفاده قرار بگیرند.
به گزارش سیناپرس، این مساله به نوبه خود همراه با پیامدهایی است و اگر پدیدآورندگان نرم افزارها تنها به محصولات خارجی اتکا کنند، دیگر شاهد رشد چشمگیری در این صنعت نخواهیم بود. بررسی واکاویی حقوقی نرم افزارهای رایانه ای در ایران و اهمیت تولید نرم افزارهای رایانه ای از جمله موضوع هایی است که در دومین تور ملی فناوری به آن پرداخته شد.
دکتر ستار زرکلام، عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه شاهد در دومین تور ملی فناوری با پرداختن به موضوع حقوق نرم افزارهای رایانه ای گفت: هیچ جامعه ای وجود ندارد که بدون نرم افزار بتواند فعالیت کند و به حیات خود ادامه دهد. هم اکنون در هر حوزه، سطح و قسمتی استفاده از نرم افزارها ضروری است.
دکترای حقوق خصوصی افزود: طبیعتا پدیدآورندگان این نرم افزارها باید حمایت شوند و برای تولید و کاربردی کردن و ابتکارهای جدید و خلق نرم افزاری نو مورد تشویق قرار بگیرند. خلق نرم افزار کارآمد ضمن اینکه برای خود پدیدآورندگان خوب است و درآمدزایی به همراه دارد، می تواند به اقتصاد کلان کشور نیز کمک کند به همین دلیل صدور نرم افزارها و واگذاری حقوق مادی و ثبت گواهینامه به کشورهای خارجی آنها نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
وی اظهارداشت: در حال حاضر صنعت نرم افزار در ایران پیشرفت خوبی دارد اما به شرط اینکه زیاد متکی به نرم افزارهای خارجی نباشد زیرا ایران اکنون عضو کنوانسیون های بین المللی تعهدآور در زمینه حق مولف یا کپی رایت نیست به همین دلیل ما می توانیم از نرم افزارهای خارجی استفاده کنیم بدون اینکه اجازه ای از پدیدآورندگان یا ناشران آنها بگیریم بنابراین اگر ما به نرم افزارهای خارجی متکی باشیم و خلاقیت و ابتکاری در این زمینه نداشته باشیم، صنعت نرم افزار کشورمان رشد زیادی پیدا نمی کند. پدیدآورندگان نرم افزارها و شرکت های نرم افزاری ضمن استفاده از نرم افزارهای خارجی باید خودشان نیز خلاقیت و ابتکاری در زمینه تولید نرم افزارهای مختلف داشته باشند.
وی یادآورشد: هم اکنون نرم افزارها به طور قانونی مورد حمایت های متعددی قرار می گیرند که دو نوع از آنها جزو مهمترین حمایت ها محسوب می شود. یک، نرم افزارهای تولیدی، تحت حمایت نظام کپی رایت قرار دارند؛ طبق قانون سال 1379 و آیین نامه مصوب اجرایی آن در سال 1383، پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مورد حمایت قانونی قرار می گیرند. دوم، پدیدآورندگان نرم افزارهای اختراعی مشمول حمایت از قانون حق اختراع هستند.
وی خاطرنشان کرد: طبق همین قانون، نرم افزارهای اختراعی به رسمیت شناخته شده اند منتها پیش از ثبت اختراع باید ابتکار و خلاقیت این پدیدآورندگان در کمیته اختراع نرم افزار سازمان فناوری اطلاعات (که پیش از این جانشین شورای عالی انفورماتیک بود) مورد بررسی قرارب گیرد. پس از اینکه در کمیته حق اختراع، اخترعی بودن و برخورداری از معیارهای اختراع مانند نو بودن، ابتکاری بودن و کاربرد صنعتی داشتن آنها به اثبات رسید، پرونده پدیدآورندگان به اداره مالکیت صنعتی قسمت اختراع ها ارجاع داده می شود. نرم افزارهایی هم که مشمول کپی رایت هستند باید تاییدیه فنی شان را از سازمان فناوری اطلاعات دریافت کنند.
گزارش: فرزانه صدقی
