عضو هیات علمی دانشکده شیمی معدنی دانشگاه کاشان گفت: اگر مواد معدنی و سوخت های فسیلی به جای خام فروشی وارد چرخه تولید شوند، می توانیم ضمن اشتغال زایی، محصولات با ارزش افزوده بالایی تولید کنیم.
دکتر سید ابوالقاسم کاهانی، عضو هیات علمی دانشکده شیمی معدنی دانشگاه کاشان در گفتگو با سیناپرس گفت: ریشه و اساس علم شیمی به امام صادق(ع) یکی از دانشمندان بزرگ بر می گردد؛ دانشمندی که هنوز بعد از گذشت هزارن سال نامش می درخشد. ایران نیز دانشمند نامداری همچون جابرابن حیان دارد. جابر ابن حیان از جمله دانشمندانی بود که تاثیر خیلی مهمی در علم شیمی برجای گذاشت. دانشمندان بزرگ دیگری نیز مانند حکیم بوعلی سینا و ابن میثم تاثیر زیادی در علوم پایه داشتند. بر این اساس ما در قرن 3 و 4 شکوفایی علوم پایه مخصوصا علم شیمی را در ایران داشتیم اما متاسفانه پس از گذشت مدت زمانی این علوم افول یافتند.
عضو انجمن نانو افزود: طی سال های اخیر مراکز علمی زیادی در کشور تاسیس شده اند که فعالیت های علمی و پژوهشی زیادی پیرامون علم شیمی انجام شده اند اما برای جهت دهی علم شیمی باید کاملا هدفدار عمل کنیم تا خروجی خوبی بدست بیاوریم.
عضو انجمن شیمی ایران اظهارداشت: اکنون ما در ایران منابع اولیه، خاک، نفت خام، گاز و زغال سنگ را داریم. سوخت های فسیلی اساس و مبنای ساخت بخش عمده ای از نیازهای بشر هستند و آن علمی که می تواند این مواد خام را تبدیل به یک محصول قابل استفاده کند، علم شیمی است بنابراین اگر مراکز علمی ما در این زمینه خوب فعالیت کنند، می توانند با استفاده از این منابع و تبدیل مواد خام به محصولات باارزش برای جوانان کشور اشتغال زایی ایجاد کنند.
وی ادامه داد: این مواد اولیه خوراک پتروشیمی است. پتروشیمی ها می توانند با این مواد اولیه محصولاتی را تولید و به صنایع پایین دستی بدهند. صنایع پایین دستی نیز مجددا می توانند این محصولات را به محصولات قابل استفاده تری تبدیل کنند.
وی به سیناپرس گفت: ما باید به این سه سوخت فسیلی (زغال سنگ، نفت و گاز) به عنوان ماده اولیه نگاه کنیم نه اینکه صرفا گاز را بسوزانیم. سوزاندن گاز اصلا نتیجه ای ندارد. گاز باید به صنایع پتروشیمی برود و به مواد بسیار باارزش تبدیل شود، سپس در صنایع مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. ریشه ساخت سموم کشاورزی، شوینده ها و دیگر مواد اولیه به این سه ماده اساسی بر می گردد.
کاهانی یادآورشد: هر صنعتی که ما بخواهیم به رویش دست بگذاریم ماده اولیه اش به این سه ماده برمی گردد بنابرین اگر ما بخواهیم علوم پایه مان ( مخصوصا علم شیمی) را تقویت کنیم باید از این سه ماده بهره بگیریم. اگر یک خودرو را در نظر بگیرید، قطعاتش از فلز تشکیل شده است. این فلز باید از خاک استحصال شود. سوخت آن نیز از سوخت های فسیلی تامین می شود. اکسید تیتانیوم که رنگ سفید است نیز پایه رنگ های خودروهای وارداتی است. در صورتی که ما می توانیم اکسید تیتانیوم را از سنگ معدن استحصال کنیم. سنگ معدنی آن در ایران وجود دارد. اکنون 150 میلیون از این رنگدانه در دنیا تولید می شود اما ما در صنعت خودرو آن را وارد می کنیم.
عضو هیات علمی دانشکده شیمی معدنی دانشگاه کاشان خاطرنشان کرد: اکنون در بخش های مختلف مشاهده می کنیم به جای اینکه مواد معدنی و سوخت های فسیلی را استفاده و وارد چرخه تولید کنیم، آنها را به صورت خام می فروشیم. این اشتباه بزرگی است. اگر این مواد وارد چرخه تولید شوند، می توانیم اشتغال زایی داشته باشیم و محصولاتی تولید کنیم که ارزش افزوده بالایی دارند که اقتصاد کشور را شکوفا می سازند.
به گفته وی، اکنون برخی از کشور با داشتن صنایع شیمیایی و شهرک های صنعتی بزرگ اقتصاد قویی دارند. در حال حاضر بسیاری از کشورها در دنیا مواد صنعتی تولید می کنند. آنها کارخانه های بزرگ با قدمت چندین و چند ساله دارند اما واقعا کارخانه های صنایع شیمیایی ما اینگونه نیستند. اکنون ما کارخانه اساسی و بنیادی در این زمینه نداریم.
وی تاکید کرد: این یک آسیب جدی است که ما علم را در دانشگاه هایمان در یک حصاری قرار داده ایم و صنعت مان نیز در بسیاری از موارد سنتی کار می کند. ما نیامده ایم صنایع بالادستی مان مانند پتروشیمی و فلزی را وارد صنایع پایین دستی کنیم و از آنها بهره بگیریم تا چرخه تولیدمان کامل شود و به انتهای خط تولید پیش برویم و استفاده مفیدی از آن محصولات کنیم. ما باید به این مساله توجه کنیم. قطعا اگر این مساله تقویت شود، بسیاری از صنایع پایین دستی ما نیز رونق پیدا می کنند.
گفتگو: فرزانه صدقی