طی سال های اخیر نهاده هایی کشاورزی به صورت قاچاق عموما از کشور چین وارد کشور شده اند که کارایی موثری ندارند یا تاریخ مصرف شان گذشته است. این نهاده ها تاثیرات زیست محیطی زیادی برجای گذاشته و سلامت مردم جامعه را نشانه گرفته اند.
دکتر حسین محمودی، عضو هیات علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی در گفتگو با سیناپرس گفت: امروزه خسارت زیادی متوجه کشاورزی ایران شده است زیرا به طور فشرده کشاورزی کرده و از نهاده های کشاورزی استفاده می کنیم که اثرات زیست محیطی زیادی بر جای می گذارند؛ در حال حاضر مسائلی مانند تحریم ها و فعالیت قاچاقچیان نیز تاثیر زیادی روی واردات نهاده های کشاورزی برجای گذاشته است.
دکترای کشاورزی اگرواکولوژی افزود: متاسفانه طی سال های اخیر نهاده هایی کشاورزی به صورت قاچاق عموما از کشور چین وارد کشور شده اند که اغلب کارایی موثری نداشته یا تاریخ مصرف شان گذشته است. طبیعتا نهاده های فرعی مواد موثره کمتری دارند و کشاورزان مجبور به استفاده بیش از حد کودها و سموم کشاورزی می شوند. امروزه دیگر از این نهاده های خطرناک در دنیا استفاده نمی شود اما متاسفانه کشاورزان ایرانی بدون اینکه بدانند این سموم و آفتکش ها چه خساراتی به بار می آورند، در حال استفاده از این کودها و سموم شیمیایی هستند.
وی اظهارداشت: در حال حاضر استفاده بیش از حد این سموم و کودهای شیمیایی اثرات سو و مخرب زیادی بر محیط زیست برجای گذاشته است. امروزه بسیاری از منابع آبی کشورمان به علت نشت مواد شیمیایی آلوده شده اند. آلودگی هوا نیز کاملا مشهود است اما متاسفانه آلودگی خاک کمتر دیده می شود؛ آلودگی که کشاورزی رایج نقش بسیار مهمی در ایجاد آن دارد و منابع طبیعی مان را به علت استفاده از این سموم کم توان تر کرده است.
به گفته وی، متاسفانه امروزه در محصولاتی که ما روزانه به طور مرتب از آنها استفاده میکنیم مانند برنج، سبزی ها و صیفی ها شاهد بروز آلودگی فلزات سنگین هستیم.
محمودی خاطرنشان کرد: اکنون برخی از کشورهای اروپایی با تدوین استانداردهای دقیق و با نظارت زیاد و همچنین ارائه سوبسید به کشاورزان توانسته اند تا حدی این مساله را در کشورشان کنترل کنند اما ما متاسفانه هنوز به این مرحله نرسیده ایم.
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی به مزایای کشاورزی اگراکولوژی و نقش آن در کاهش مشکلات زیست محیطی اشاره کرد و در این خصوص به سیناپرس گفت: کشاورزی اکولوژیک یا اگرواکولوژی( شاخه ای از کشاورزی پايدار) با زراعت معمولی تفاوت زیادی دارد. کشاورز در زراعت معمولی تمام هم و غم خود را به روی مزرعه می گذارد تا عملکردش افزایش پیدا کند اما کشاورزی اگرواکولوژی فراتر از این مسائل می اندیشد. در این شیوه به همه جوانب کشاورزی پرداخته می شود؛ در واقع در این روش زنجیره ای از عوامل از مزرعه تا سفره خانوارها مورد بررسی قرار می گیرد.
وی بیان کرد: یکی از نکات اساسی و کلیدی این است که مصرف کننده نیز باید نسبت به این نوع محصولات آطلاعات و آگاهی کافی داشته باشد و بداند این محصولات را باید از کجا تهیه کند. همچنین مصرف کننده باید کنکاش کند محصولی که مصرف می کند، چگونه تولید شده است.
وی خاطرنشان کرد: اتفاق بدی که جهانی شدن رقم زد این است که ما محله مان را فراموش کرده ایم. دیگر محله محوری نداریم. سابق بر این محصولات کشاورزی نواحی مختلف کشورمان شهرت داشتند. مثلای خرمای بم، پرتقال جیرفت یا شمال، انار شیراز، گردوی تویسرکان و ... از لحاظ کیفیت شهرت پیدا کرده بودند اما امروزه برخی از سودجویان برای فروش بیشتر، محصولات خود را به ناحیه ای از جغرافیای کشور منتسب می کنند و دیگر غذا هویت خودش را در ایران از دست داده است.
وی یادآورشد: وقتی غذا هویت داشته باشد و ما آگاه باشیم که آن محصول در اکولوژی خودش تولید می شود، اطمینان بیشتری از کیفیت غذا پیدا می کنیم اما در حال حاضر حتی در فروشگاه های بزرگ مواد غذایی نیز دیگر غذا هویت خودش را از دست داده است. زمانی که مردم نسبت به این مساله آگاه شوند، غذای سالم تری را مطالبه و تقاضا می کنند. تولید کننده نیز بر اساس آن تقاضا باید محصول بهتری تولید کند.
گفتگو: فرزانه صدقی