استناد و ارجاع به متون، از لوازم پژوهش‌ها و نگارش کتب و مقالات علمی است. پژوهشگر باید برای مستند کردن نوشتار خود و نیز حفظ مالکیت معنوی آثار مطالعه‌شده، به آن منابع استناد کند.
برای یک پژوهش حرفه ای، مدیریت حجم زیاد مقالات روی کامپیوتر و چگونگی دسته بندی آنها به یک کار پر دردسر و وقت گیر برای محقق تبدیل میشود. بنابراین، مؤلفان و پژوهشگران، نیاز به ابزارهایی توانمند دارند که آنها را در فرایند گردآوری،سازماندهی و بهره‌گیری از اطلاعات خود یاری رساند. در واقع، بسیاری از منابع اطلاعاتی مورد نیاز پژوهشگران، حتی مقاله‌های فارسی، به صورت الکترونیکی قابل دسترسی هستند و فایلهای این مقالات و کتاب‌ها در رایانه‌های مؤلفان غیر قابل کنترل هستند.
نرم‌افزارهای مدیریت استناددهی، در این راستا پژوهشگران را یاری می‌کنند. با استفاده از این نرم‌افزارها می‌توان تمامی منابع مورد نیاز را با یک کلیک در کتابخانه دیجیتال شخصی ذخیره کرد و در هر زمان به آنها دسترسی داشت. این نرم‌افزارها، به دانشجویان و محققان کمک می‌کند تا منابع را مدیریت کنند و آنها را قادر به نگهداری منابع، شرح و تفسير و سازماندهی اطلاعات مرتبط با اطلاعات کتاب‌شناختی منابع، می‌سازد. نرم‌افزارهای مدیریت منبع، با نرم‌افزار ورد در ارتباط هستند. از اين رو،به‌راحتی منبع مورد استفاده در متنی که در حال تهیه است، وارد شده و حتی فهرست منابع نیز در انتهای متن به صورت خودکار و بر اساس سبک منبع‌دهی مورد نظر آماده خواهد شد.
از جمله این نرم‌افزارها که در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان مورد استفاده قرار می‌‌‌گیرد می‌توان به مِندلی، زوترو، اِندنوت، سي تا وي، رف ورکز، رفرنس منیجر و پژوهیار اشاره کرد.پس از بررسی که در بین حدود ۳۰ نرم افزار مختلف در این زمینه انجام شده، نرم افزار مندلی، بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. در این انتخاب، خصوصیات کاربردی مختلف این نرم افزارها مورد مقایسه قرار گرفته است.
این نرم افزار امکانات قوی دارد که در زیر به معرفی برخی از آن ها می‌پردازیم.
مندلی قادر به یکپارچه شدن بانرم افزارهای آفیس درمحیط های مختلف بوده ومیتوان با استفاده ازآن به سهولت وسرعت اقدام به استناد دهی نمود. همچنین امکان استفاده ازبیش از 1600 سبک مرجع دهی نظیرAPA، Harvard و IEEE از جمع ویژگی های این نرم افزار است.
در نرم افزار مندلی این امکان فراهم گردیده که شما بتوانید فایلهای PDF هر یک از مقالاتی که در بانک اطلاعاتی خود وارد می کنید را به آن پیوست نمایید. بدین ترتیب می توانید فایل ها را در خود نرم افزار مشاهده و بر روی آن ها یاداشت بگذارید. همچنین می توانید این یادداشت ها را با سایر افرادی که از این نرم افزار استفاده می کنند به اشتراک بگذارید.
شما می توانید فایل های PDF را از اینترنت، حافظه کامپیوتر و یا سایر نرم افزار های مدیریت مراجع نظیر اندنوت، وارد نرم افزار مندلی کنید. نرم افزار این قابلیت را داردکه فایلهای شما را بازبینی نموده واطلاعات کتابخانه ای مقالات شما،نظیر عنوان مقاله،نام نویسندگان،نام مجله،سال انتشارو ... رابه صورت اتوماتیک ازآن استخراج نماید. همچنین به شمااین قابلیت را می دهد که بتوانید واژه های کلیدی خود را در متن کلیه مقالات جستجو نمایید.
شما در مندلی یک حساب خواهید داشت که از طریق آن می توانید مقالات و یادداشت های خود را بین افرادی که می خواهید به اشتراک گذارید. ایجاد برنامه های تیمی، ساخت گروه های مخفی برای انجام پروژه های تحقیقاتی، اطلاع از مقالات اضافه شده توسط سایر اعضای تیم و امکانات کم نظیر دیگر، از جمله ویژگی های مندلی میباشد.
شما 1 گیگابایت فضای رایگان برای ارسال فایل در اختیار دارید و می‌توانید برای موضوعات مورد علاقه‌ی خود گروه‌های باز راه اندازی کنید و عضو علمی بپذیرید و یا با جستجو بر روی گروه‌های علمی موجود در آنها عضو شوید و از مستندات آنها استفاده کنید و با آنها همکاری علمی داشته باشید.
نرم افزار مندلی این امکان رابه شمامی دهدتا گروه های علمی عموم یراجستجو و از اطلاعات آن ها استفاده کنید و یا همکاران علمی جدیدی در سراسر دنیا برای کارهای تحقیقاتی خود جستجو کنید. همچنین قابلیت جستجوی تمام متن میلیون ها مقاله علمی رابرای شما فراهم می سازد. شمامی توانیدفهرست مقالاتی که می خواهیدرا به حساب خودواردکنید و در صورت نیاز آن را درخواست نمایید.
از دیگر قابلیت‌های نرم‌افزارمندلی امکان جستجو با تعیین دامنه و فیلد جستجو بر روی فایل مقالات و پایان نامه‌ها میباشد. علاوه بر مقالات موجود، شما می‌توانید از بانک مقالات سایت خود نرم افزاربرای موضوع پژوهش خود استفاده کنید. این نرم‌افزار میتواند نسخه‌های تکراری مقالات را شناسایی و آنها را با هم ادغام کند.
نرم افزار مندلی از دو بخش آفلاین و آنلاین تشکیل شده که در واقع مکمل یکدیگر هستند. همچنین نسخه استناد دهی این نرم افزار نیز باید از سایت مربوطه دانلود شده و بر روی سیستم نصب شود تا بتوان به راحتی در نرم افزار ورد بر اساس اطلاعات کتابخانه مندلی مرجع دهی نمود. به سه قسمت اصلی این نرم افزار در زیر اشاره شده است:
بخشی از نرم افزار مندلی است که قابل دانلود بوده وبر روی کامپیوتر نصب می گردد. این نسخه میتواند برای استخراج خودکار جزئیات سند (نویسنده، عنوان، مجله و...) از نسخه‌های دیجیتالی مقالات علمی به پایگاه داده‌ها استفاده شود.
این قسمت با ارائه تعدادی از ویژگی‌های مبتنی بر وب، مکمل مندلی آفلاین است. با استفاده از این نسخه شما می توانید از هر جا به کتابخانه خود دسترسی داشته باشید، آن را ویرایش کنید و مقالات، گروه ها و افراد را جستجو کنید.
از مزایای دیگر این نرم افزار این است که اطلاعات مربوط به هر دو بخش آنلاین و آفلاین قابل سینک شدن است. یعنی اگر شما به نرم افزار آنلاین خود مقاله ای را اضافه نمائید می توانید با زدن کلید سینک، مقاله را به نرم افزار مندلی نصب شده در سیستم اضافه نمائید و همینطور برعکس.
اخیرا سایت نرم افزار، نمایش صفحات را به نوعی اختصاصی کرده است. بدین معنی که کاربرانی که سیستم خود رابروز رسانی نموده اند می توانند به راحتی از تمام قسمتهای وب سایت مانند نمایش کتابخانه، جستجو مقاله، ارتباط با گروه های فعال در سایت و همچنین ایجاد گروه به راحتی استفاده نمایند.
از ویژگی های بخش آفلاین نرم افزار مندلی، تهیه چندین کتابخانه شخصی برای چندین پروژه به صورت مجزا، طبقه بندی مقالات در هر پروژه، سادگی وسهولت در ایجاد کتابخانه، دسترسی سریع و آسان به مقالات و مطالعه آنها و همینطور علامت گذاری مقالات است. همچنین با استفاده از این نرم افزار شما می توانید یک بایگانی با شیوه نام گذاری خاص از مقالات ایجاد کنید و اطلاعات را با بخش آنلاین سینک و یا با دیگران به اشتراک بگذارید.
می توانید سایر مطالب سایت فاگوسیت را در اینجا بخوانید.
