در پایان این مقاله پاسخ پرسش های زیر را خواهیم یافت:
آنفولانزا یک بیماری سیستمیک است که دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را با هم درگیر می کند. آنفولانزا عفونت حادی است که پتانسیل تبدیل شدن به اپیدمی و پاندمی را دارد . پاندمی معضل اصلی آنفولانزاست که باعث مرگ و میر زیاد و وحشتناکی در دنیا شده است . این بیماری توسط یکی از ویروس های گروه آنفولانزا ایجاد می شود، علائم خاصش شروع ناگهانی ، تب ،سردرد سرفه و میالژی( درد عضلانی) است.آبریزش بینی مقداری به ضرر آنفولانزاست، میالژی از علائمی است که به نفع آن است .
ویروس آن از خانواده ارتومیکسوویریده است که DNA تک رشته ای دارد . یک پوشش envelope مانند دارد که پوشش آن یک حسن است که وقتی دست را با صابون می شوییم بخاطر پوشش راحت جدا می شود. انواع آن تیپ A و B و C است که این تیپ ها براساس آنتی ژن نورآمینیداز یا ماتریکس تقسیم می شود . تیپ A مهمترین تیپ است که هم انسان و هم حیوانات را در تمامی سنین درگیر میکند میتواند بیماری خفیف یا شدید بدهد و میتواند اپیدمی بدهد. تیپ B بیماری اش خفیف تر است فقط انسان را آلوده میکند. تیپ C شایع نیست و بیماری جدی ای را ایجاد نمیکند . مشکل ما بیشتر تیپ A و B است و واکسن تولید شده هم برای همین تیپ هاست.
ویروس آنفولانزا بر اساس هماگلوتینین و نورامینیداز(مارکرهای سطحی آن) به ساب تایپ های مختلفی تقسیم میشود: H1 تا H16 و N1 تا N9 [ به عنوان مثال انفولانزای تیپ َa H1N9 ]
تب ویژگی اصلی است و لرز با یک زمان مشخص. مریض می گوید داشتم تلویزیون نگاه میکردم یک دفعه لرز کردم، ساعتش را هم می تواند به ما بگوید بر خلاف سرماخوردگی که زمان شروعش مشخص نیست. سرفه، سردرد و میالژی از سایر علائم است . در بچه ها اسهال، استفراغ و آنسفالیت(التهاب مغز) شایع تر است و در شیر خواران شاید فقط تب دیده شود . دیسترس تنفسی و تنگی نفس نشان از یک بیماری جدی دارد که باید آن را کنترل کرد ،شاید لازم باشد اورژانس برویم.آنفولانزا شدید تر و سرماخوردگی بیماری سبک تری است و فقط سیستم تنفسی فوقانی را درگیر میکند ولی انفولانزا هم سیستم فوقانی و هم تحتانی را میتواند درگیر کند تصویر زیر تفاوت های این دو بیماری را نشان می دهد :
آنفولانزا علائم پرودروم(هشدار دهنده) ندارد و ناگهانی ست. تب بالاتر، سردرد شدید تر ، میالژی بیشتر ، التهاب بینی گهگاهی و سرفه دارد این ویژگی های اصلی انفولانزاست. برای آنفولانزا شاید لازم باشد دارو بدهیم ولی برای سرماخوردگی لازم نیست .آنفولانزا به وسیله ی droplet ها یا قطرک های تنفسی منتقل می شود که برد محدودی دارند و سنگین اند و سریعا روی سطوح می نشینند. انتقال از طریق دست و دستگیره و مخاط چشم غیر مستقیم است و انتقال مستقیم وقتی ست که droplet ها استنشاق کنیم . غیر مستقیم وقتی ست که دستمان آلوده شود . برای اینکه مشکلی پیش نیاید باید چرخه ی ویروس در جامعه را کم کنیم . برد droplet ها معمولا 1 تا 1و نیم متر است. این ذرات در هوا معلق نمی مانند که با باد جابجا شوند . برای جلوگیری از انتقال باید فاصله مان را حفظ کنیم، دست ها را مرتب بشوییم، موقع سرفه جلوی دهان مان را بگیریم.
سالمندان ، نوزادان ، اطفال، افرادی که بیماری های قلبی ، ریوی و نقص ایمنی دارند . در همین ها معمولا میگوییم واکسن بزنند . از عوارض آنفولانزا تشدید آسم و COPD میتواند در ریه سیستیک فایبروزیس بدهد و درخارج از ریه میوزیت میوکاردیت ،توکسیک شوک سندرم و سندرم ری می دهد. از نظر اپیدمیولوژی یک سری تغییرات آنتی ژنی خفیف و یک سری شدید داریم تغییرات کوچک انتی ژنی را انتی ژن drift گویند که بیشتر با اپیدمی ها سر و کار دارند و در هر دو نوع A و B رخ می دهند . تغییرات آنتی ژنی اصلی را که در ارتباط با پاندمی هستند آنتی ژن shift گویند . یا در هماگلوتینین تنها اتفاق می افتد یا در هماگلوتینین و نورآمینیداز . اگر به انفولانزا ایمنی نداشته باشیم و یک ویروس انفولانزای جدید بیاید میتواند گسترش پیدا کند و باعث پاندمی شود. پاندمی باعث وحشت در جامعه می شود .
ویروس آنفولانزا از کجا آمده ؟ ما ویروس های آنفولانزایی که داریم یا از قدیم امده اند و در جامعه در چرخش اند و یا انتی ژن drift ها هستند که سالانه در فصول سرد اتفاق می افتند و از هر 5 نفر 1 نفر را گرفتار می کنند و معمولا در افراد مسن و بچه ها شایع ترند . آنفولانزای پرندگان ویروسی در خود پرندگان است اما آنفولانزای پرندگانی که انسان را می گیرد در صورت جدید بودن میتواند باعث پاندمی شود. انفولانزای فصلی در فصول سرد ایجاد میشود . انفولانزای تیپ B پاندمی نمی دهد ولی اپیدمی می دهد. انفولانزای تیپ C هیچ مشکلی ایجاد نمی کند
سندرم ری در کسانی که آبله مرغان دارند و آسپرین میخورند و کسانی که آنفولانزا دارند باعث التهاب کبد می شود. آنفولانزای خوکی یک بیماری تنفسی است که خوک ها را مبتلا میکند و به ندرت باعث درگیری انسان می شود .
واکسن آنفولانزا یک واکسن فصلی است.بیماری آنفولانزا درفصل بهمن بیشترین شیوع را دارد .دو هفته طول میکشد تا واکسن اثر کند بهترین فصل برای تزریق شهریور است .بهترین حالت تزریق اول پاییز و قبل از پاییز است .
آیا همه میتوانند تزریق کنند ؟ به چه افرادی توصیه میشود ؟
در افراد با سن 65 سال و بیشتر – بچه های 6 تا 23 ماه – کسانی که بیش از شش ماه است بیماری مزمن دارند مثل COPD ، آسم ، بیماری های کاردیو وسکولار، بیماری های متابولیک، بیماری های کلیوی، افراد با نقص ایمنی، خانم های باردار درسه ماهه 2و 3 ، بچه های شش ماه تا ده سال که اسپرین میخورند ، کسانی که خطر انتقال برای گروه های در معرض خطر دارند مانند پرستاران و کسانی که به مناطق شایع مسافرت میکنند
عوارض واکسن شامل قرمزی، گرمی و تورم است وکسانی که به تخم مرغ و اجزای واکسن حساسیت دارند نباید واکسن را بزنند.
ماسک N95 که 95 درصد ذرات معلق چربی را فیلتر میکند برای پیشگیری مناسب است. درست گذاشتن ماسک مهم است، باید سایز خودمان باشد اگر موی صورت بلند باشد leak میدهد. بند بالایی را پایین میگذاریم و بند پایینی را بالا میگذاریم .
ویروس های که در انسان و حیوانات ایجاد بیماری میکنند به دلیل تاجی که دارند کرونا ویروس نام گرفته اند. دو بیماری جدید سارس و مرس را ایجاد میکنند که خوبی سارس دوره ی تب کوتاه ان است. سارس بیماری تنفسی ای بود که باعث شد ما کرونا را جدی بگیریم .
در سال جاری بیماری کووید 19 از این خانواده بوجود آمده که یک پاندمی را در جهان ایجاد کرده که هنوز هم ادامه دارد.
می توانید سایر مطالب سایت فاگوسیت را در اینجا مطالعه کنید.