طي روزها اخير و در پي قتل جورج فلويد شهروند سیاه‌پوست به دست درک شووین پلیس سفیدپوست مینیاپولیس ایالت مینه سوتا، آمريكا در آتش خشم شهروندان معترض می‌سوزد. روزنامه گاردين در مطلب مورخ 30 مه خود مدعي شد آنچه لهيب اين آتش را فروزان‌تر می‌کند پیام‌های تهدیدآمیز ترامپ در توئیتر و فیس‌بوک است كه یادآور اقدام رئیس پلیسی نژادپرست در سال‌های ۱۹۶۰ میلادی است که دستور گشت زنی در مناطق سیاه‌پوست‌نشين آمریکا را با همراه داشتن سلاح و سگ صادر کرد.
آنچه در اینجا محل بحث و تأمل است، واكنش متفاوت دو ابر شركت رسانه‌ای به انتشار اين محتوا بر روي پلتفرمشان است. توئیتر پيام ترامپ را مشمول سیاست مصوب ۲۰۱۹ خود مبني بر اقدام یک رهبر بزرگ جهان در تخطی از مقررات این سايت شبکه اجتماعی در لطمه زدن به دنیای واقعی دانست. به موجب این سیاست، توئیتر اجازه دارد توئیت موردنظر را به منظور مسئولیت‌خواهی و سوابق عمومی حفظ کند اما آن را در پشت برچسب اخطار مخفی نگه دارد. در مقابل فیس‌بوک به رغم این‌که در خصوص سخنان محرکِ خشونت مقرراتي صریح و آشکار دارد نه‌تنها علیه اين پيام ترامپ هیچ اقدامی نكرد بلكه مارک زاکربرگ مدیرعامل آن از تصمیم خود برای حفظ اين محتوا دفاع کرد.[1]
عدم پيروي شركت‌های رسانه‌ای از مشي يكسان پيرامون زدن برچسب، تنزل رتبه و حفظ يا حذف محتوا مسبوق به سابقه است. به‌طور مثال يوتيوب فيلمي تحریف‌شده از نانسي پلوسي رئيس مجلس نمايندگان آمريكا و رهبر حزب دموكرات اين مجلس را كه در مي 2019 منتشرشده بود، به سرعت از تارنماي خود حذف و اعلام كرد كه فيلم مذكور سياست اين رسانه را با عملي گمراه‌کننده نقض كرده است اما فیس‌بوک از از حذف ويدئوي مذكور خود داري كرد. در همان زمان نيك كلگ[2] سخنگوي ارشد فیس‌بوک به Post Magazine گفت كه پلتفرم مذكور فاقد سياستي است كه كاربران را ملزم به بارگذاري اطلاعات درست در اين سايت شبكه اجتماعي نمايد و در ادامه تصريح كرد كه اگر و حتي گفتار و مباحث سیاسی سیاستمداران قوانین اين رسانه را نقض كند، آن محتوا همچنان روی این پلتفرم باقی می‌ماند چراكه به گفته وي سانسور با آنچه فیس‌بوک به آن اعتقاد دارد مغایر است! موضع اخير زاكربرگ در خصوص پيام ترامپ ضمن يادآوري سياست اعلامي از سوي كلگ نشان می‌دهد كه در همچنان بر همان پاشنه پيشين می‌چرخد. البته فيس‌بوك پس‌ازاین كه در مي 2019 از حذف ويدئوي تحریف‌شده پلوسي از پلتفرم خود امتناع كرد، يك ماه بعد يعني در ژوئن همان سال با ویدئوي ديپ فيك[3] زاکربرگ روبه‌رو شد که در اینستاگرام منتشر شد. فیلمی جعلی بر اساس سخنراني سال 2017 زاكربرگ، كه او را در حالي رو به دوربین نشان می‌دهد كه اظهار می‌کند کنترل کامل اطلاعات به سرقت رفته میلیاردها انسان، زندگي، اسرار و آینده آن‌ها را در اختيار دارد. (فلسفي، 1399: 61)
بايد ديد هم‌نوایی تبهكاران سياسي و ديجيتالي يعني ترامپ با زاكربرگ كه نقش انكارناپذير و تعیین‌کننده شركت رسانه‌ای‌اش در انتخابات 2016 در پيروزي شبهه‌ناك ترامپ بر هيلاري كلينتون از يادها نرفته، چه تأثیری در ادامه روند اعتراضات شهروندان آمريكايي و در تعاقب آن نتيجه انتخابات رياست جمهوري 2020 اين كشور دارد.
منبع
- فلسفي، سيد غلامرضا. (1399). پنج گفتار درباره اخبار جعلي. تهران: انتشارات آرين. چاپ اول.
[2] Nicholas William Peter Clegg
[3] Deepfake كه با معادل‌هايي چون جعل عميق، جعل عمقي، جعل ژرف و يادگيري عميق جعل كردن از آن ياد می‌شود به روشي فناورانه مبتني بر هوش مصنوعي اطلاق مي‌شود كه با تمسك به آن عكس، فيلم، صوت و متن نوشتاري در قالب واقعيت جعلي توليد می‌شوند.
