ناخن جویدن کودکان از جمله موارد و رفتارهایی میباشد که ذهن اغلب والدین را به خود مشغول میکند. ناخن جویدن کودکان از آن رو برای والدین بسیار حساسیت راست که این امر علاوه بر مشکلات بهداشتی که برای کودک به وجود می آورد، باعث به وجود آمدن نقایص و مشکلات ظاهری برای کودک نیز میشود. برای مثال والدین دوست ندارند که کودکان در مقابل جمع دائم دست در دهان داشته باشد و ناخن خود را بجود. به علاوه بعد از مدتی که کودک ناخن خود را میجود انگشتان او به لحاظ ظاهری زشت و نا متعارف میشود.
در مشاوره کودک به این موضوع اشاره میشود که کودکان به دلایل مختلفی ناخن خود را میجوند. در ادامه به طور مفصل به دلایل به وجود آمدن این امر خواهیم پرداخت. والدین حتما مد نظر داشته باشند که بهترین راه برای اصلاح این رفتار مراجعه به روانشناس میباشد. حالا به دلیل یا دلایل ناخن جویدن کودک اشاره خواهیم داشت.
علت ناخن جویدن کودکان را میتوان در ابعاد مختلف و گوناگون مورد بررسی قرار داد. در ادامه به برخی از مواردی که میتواند علت ناخن جویدن کودکان باشد اشاره میکنیم:
درمان ناخن جویدن کودکان بسته به نوع علت متفاوت خواهد بود. برای مثال اگر دلیل بروز این رفتار و عادت کنجکاوی کودک باشد میتوان او را با مراجعه به مشاور روانشناس در روند درمان قرار داد. روان درمانگر با ارضای ذهنی کودک و ایجاد شناخت برای کودک در مورد مسئله مطرح شده درمان را انجام میدهد. اگر کودک این رفتار را از کسی تقلید کند و کم کم جویدن ناخن به عادت تبدیل شود, میتوان با کمک فردی که از او تقلید میکند رفتار کودک را به مرور اصلاح کرد.
یکی از راه هایی که میتوان با استفاده از آن در ترک دادن کودک از این عادت موفق ظاهر شد، متدی به نام اقتصاد ژتونی است . در درمان و اصلاح این رفتار با کمک روش اقتصاد ژتونی به کودک بابت هر روز که ناخن نجود یک کارت یا کاغذ امتیاز داده میشود و مثلا به او گفته میشود که به ازای هر ده کارت فلان جایزه به او داده خواهد شد . اقتصاد ژتونی یکی از روش های درمان مربوط به مکتب رفتارگرایی مبباشد که بسیار زیاد در درمان ناخن جویدن کودکان موثر واقع میشود.
شاید جالب باشد که والدین و به طور کلی خانواده ها بدانند که محیط میتواند در ناخن جویدن کودکان موثر باشد. تقلید یکی از مواردی است که میتوان به آن توجه ویژه ای داشت. اگر پدر و مادر یا هریک از اعضای خانواده کودک این عادت را در رفتارهای روزمره خود داشته باشد و کودک أین رفتار را ببیند احتمال تکرار ناخن جویدن توسط کودک رخ دهد. قرار گرفتن در یک فضای در استرس نیز از دیگر مواردی است که این عادت بد را در کودک به وجود بیاورد.
برای مثال تصور کنید که زن و شوهر در زندگی زناشویی خود مشکلات زیادی دارند و بحث و دعواهای خود را به جای خلوت در حضور فرزند یا فرزندان خود انجام میدهند. استرس وارد شده به کودک میتواند باعث واکنش ها یا تیک های عصبی زیادی شود که ناخن جویدن از جمله آنهاست. تربیت نادرست مثل سخت گیری های بیهوده نیز میتواند فشار و استرس را روی کودک زیاد کند.
برخی از والدین وقتی میبینند کودکان ناخن خود را میجوند و به این رفتار عادت کرده اند شروع به دعوا کردن کودک میکنند تا شاید او را از این رفتار دور کنند. در صورتی این کار و عکس العمل های مشابه بسیار اشتباه است. والدین باید توجه داشته باشند که این رفتار به صورت ناخودآگاه از کودک سر میزند. بنابراین نباید با پرخاشگری با آنها رفتار کرد. از آسیب های متعددی که دعوا کردن کودکان به وجود می آورد نیز نباید گذشت. دعوا کردن کودک بخاطر مشکلی که از روی عمد به وجود نیاورده اند قطعا باعث به وجود آمدن بی اعتمادی در رابطه والد و کودک میشود. دور شدن کودک و والدینی که او را تنبیه میکنند به لحاظ عاطفی نیز از جمله عوارض این نوع برخورد با کودک میباشد.
تنبیه کردن کودک به جای اینکه تربیت کودک را را در روند مثبت قرار دهد بیشتر باعث به خطر افتادن زندگی کودک در ابعاد مختلف میباشد. کودکی که تنبیه میشود به مرور زمان عزت نفس خود را از دست میدهند این بسیار در معرض وسواس های فکری شدید قرار میگیرند. میل به جامعه ستیزی نیز در این کودکان زیاد دیده میشود.
قطعا هیچ کسی به اندازه خانواده ها نمیتواند به کودکان کمک کند تا ناخن جویدن را ترک کنند. برای اصلاح این رفتار خانواده ها باید یک سری اعمال را انجام دهند که به برخی از آن ها اشاره میکنیم:
علم روانشناسی قطعا میتواند کمک شایانی به والدین بکند تا عادت ناخن جویدن را از کودک خود دور کنند. یکی از راه‌های مطمئن برای رسیدن به این هدف مراجعه به مشاور و کمک خواستن از او میباشد چرا که یک روانشناس یک مشکل را از ابعاد مختلف بررسی میکند. مثلا ممکن است ناخن جویدن کودک به دلیل وسواس فکری باشد. شاید هم این عادت به دلیل استرس یا فشارهای روانی باشد که از محیط به کودک تحمیل میشود.
به وجود آمدن این رفتار در کودک به هر دلیلی که باشد میتواند توسط مشاوری که به طور تخصصی در حوزه کودک کار میکند تشخیص گذاری شود. بعد از تشخیص درست است که میتوان بهترین راه را برای حل مشکل موجود انتخاب کرد. برخی از والدین با ساده انگاری به مشکلات رفتاری و عادات بد کودک خود برخورد میکنند و یا از روش های نادرستی استفاده میکنند که اغلب مواقع نتیجه عکس به دنبال خواهد داشت.
آیا تنبیه بدنی کودک برای جلوگیری از جویدن ناخن کار درستی است؟
خیر این کار میتواند نتیجه عکس داشته باشد و موجب دور شدن کودک از والدین میشود. این کار امنیت روانی کودک در خانواده را نیز تهدید میکند.
جویدن ناخن میتواند ناشی از بیماری یا اختلال روانی باشد؟
بله گاهی عادات و رفتار های تکرار شونده در کودک ناشی از بیماری‌ها یا اختلالات روانی میباشد. مثلا ناخن جویدن میتواند ریشه در اضطراب بالای کودک داشته باشد.
آیا ناخن جویدن کودک میتواند در آینده برای او مضر باشد؟
بله این کار موجب بدشکل شدن انگشتان کودک میشود. همچنین میتواند راه بسیار آسانی برای انتقال آلودگی ها به بدن کودک باشد.
هدف مرکز مشاوره و روانشناسی آویژه از ارائه اطلاعات لازم در زمینه مشکلات روانی، افزایش آگاهی شماست تا با توسعه دانش خود، جهت ارتقا و بهبود کیفیت زندگی خود، گامی مهم بردارید. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه نمایید .
در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره کودک به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد.
