سال های نوجوانی میتواند برای بسیاری از خانواده ها سال های سخت و پرماجرایی باشد. در سنین نوجوانی فرزند شما شروع به تصمیم گیری در مورد مسائل مهمی می کنند که تاثیر قابل توجهی در آینده آنها خواهد گذاشت. مانند: ادامه تحصیل یا ترک تحصیل، انتخاب دوستان و ... . نوجوانان ممکن است عقاید، ارزش ها و باورهای متفاوتی نسبت به والدین خود داشته باشند و این می تواند باعث ناسازگاری خانواده و نوجوان شود.
شاید شما نیز با فرزند نوجوان خود ناسازگاری ها و تعارضاتی را داشته باشید که نمی دانید چگونه باید آنها را حل کرد. مشاوران مرکز مشاوره خانواده تلفنی آویژه به دلیل اهمیت بالای ارتباط نوجوان با خانواده و تاثیر ارتباط سالم نوجوان با والدین برای آینده او، به تحقیق و بررسی در مورد روابط نوجوانان با خانواده و راهکارهایی برای داشتن ارتباط سالم پرداخته اند. اگر شما نیز نمی توانید با فرزند نوجوان خود ارتباط مناسبی برقرار کنید و یا با مشکلات نوجوان و خانواده دست و پنجه نرم می کنید، مطالعه این مقاله کامل را از دست ندهید.
مسلما ارتباط با نوجوانان با نحوه برقراری ارتباط با بچه های کوچکتر متفاوت است. گاهی برخی از خانواده ها برای برقراری ارتباط با نوجوان خود دچار مشکل شده و در نهایت درگیری و استرس بوجود می آید. باید گفت داشتن یک رابطه سالم و ایجاد یک اعتماد خوب بین والدین و فرزند در دوران نوجوانی بیش از هر زمان دیگری مهم است. فرزندان در دوران نوجوانی خود با تغییرات اساسی روبه رو هستند. پس تغییر در اخلاق و روحیات آنها می تواند بسیار طبیعی باشد. شما برای برقراری ارتباط سالم و مناسب با فرزند خود در سن نوجوانی کافی است نکاتی را بدانید. همچنین خانواده شما این نکات را رعایت کنند تا فرزند شما از سن نوجوانی به راحتی و بدون تعارض با خانواده عبور کند. مهم ترین نکات برای ارتباط صحیح خانواده با نوجوان خود عبارتند از:
نصیحت کردن فرزندان در سن نوجوانی و سخنرانی برای آنها فایده ای ندارد. شما با گوش دادن به آنها بهتر می توانید با نوجوان خود ارتباط برقرار کنید. نوجوانان هنگامی که احساس کنند اعضای خانواده به آنها گوش می دهند به راحتی اعتماد می کنند. شما بهتر است که:
وقتی با شما صحبت می کنند واقعا به آنها گوش کنید. به عنوان مثال کاری را که انجام می دادید متوقف کنید و به چشمان آنها نگاه کنید. سعی کنید صحبت های آنها را قطع نکنید.
از زبان بدن عصبانی یا بی حوصله استفاده نکنید. مثلا آه نکشید و یا چشمان خود را نچرخانید و ...
در صحبت های خود از طعنه، انتقاد و یا فریاد زدن استفاده نکنید.
به آنها محترمانه گوش دهید تا آنها با شما صادق باشند.
خانواده باید یک مکان امن و مناسب برای فرزندان باشد. فرزند شما هنگامی که در سن نوجوانی قرار می گیرد با انفجار احساسات خود مواجه خواهد شد. نوجوانان به شدت احساسی هستند و گاهی هیجانی رفتار می کنند. هرگز در محیط خانواده خود، احساسات نوجوان را تمسخر نکنید. یا آنها را نادیده نگیرید. ناامیدی ها و یا هیجانات آنها را کم اهمیت نبینید. به گونه ای نشان ندهید که انگار برای شما مهم نیست. درعوض، با بازتاب احساساتشان به فرزند نوجوان خود نشان دهید که آنها را درک می کنید و با آنها احساس همدردی خواهید کرد. مثلا اگر موضوعی آنها را ناراحت کرده است به جای گفتن جمله چیز خاصی نشده الکی ناراحت نباش، به او بگویید وای به نظر شرایط سخت و ناراحت کننده ای است اما تو میتوانی بر ناراحتی خود غلبه کنی.
نوجوانان می خواهند خانواده آنها را جدی بگیرند و نسبت به آنها اعتماد داشته باشند. پس به دنبال راه هایی باشید که نشان دهید به نوجوان خود اعتماد دارید. سپردن یک مسئولیت مهم به آنها می تواند نشان دهد که به فرزند خود اعتماد دارید و می دانید که او می تواند این کار را انجام دهد. این موضوع که به نوجوان خود بفهمانید به او ایمان دارید، اعتماد به نفس او را افزایش می دهد و باعث می شود که او در موقعیت مناسبی قرار بگیرد.
خانواده های دیکتاتور نمی توانند ارتباط سالمی با نوجوان خود برقرار کنند. نوجوانان در این سن هرگز بایدها و نبایدها را از روی اجبار قبول نمی کنند. شما نمی توانید به او دستور دهید و انتظار داشته باشید بدون سوال پرسیدن و چرا گفتن آن را انجام دهد. اگر موضوعی را بیان می کنید و یا قوانینی را ایجاد می کنید باید دلیل منطقی برای آن داشته باشید تا فرزند نوجوان شما بتواند آن را بپذیرد. مثلا توضیح منطقی و متفکرانه شما در مورد اینکه چرا رفتن به گردش با دوستان در شب هایی که باید فردا صبح به مدرسه بروند مجاز نیست، این قانون را منطقی تر می کند و پذیرش آن برای نوجوان شما راحتتر است.
نوجوانان بیشتر از هر دوران دیگری به ستایش والدین نیاز دارند. ستایش و قدردانی از نوجوانان باعث تقویت عزت نفس آنها می شود. شاید نوجوانان به گونه ای رفتار کنند که والدین احساس کنند آنها به توجه و یا ستایش والدین خود اهمیتی نمی دهند. در صورتیکه اصلا اینگونه نیست. نوجوانان همچنان خواهان تایید خانواده خود هستند. آنها به دنبال راه هایی برای جلب توجه خانواده و مورد تایید و قدردانی قرار گرفتن هستند. شما با قدردانی از نوجوان خود با او مانند یک دوست رفتار کرده اید و ارتباط سالمی را با فرزند خود برقرار کرده اید.
هنگامی که نوجوان شما رفتار مناسبی نداشته و یا بی ادبی کرده است، مسلما عصبانیت شما می تواند اولین واکنش و راحتترین رفتار باشد. اما بهترین کار این است که سعی کنید خود را کنترل کنید. به یاد داشته باشید که نوجوانان احساسات زیادی دارند و نمی توانند گاهی آنها را کنترل کنند. اما شما به عنوان والدین باید رفتار سنجیده تری داشته باشید. قبل از واکنش نشان دادن تا ده بشمارید و یا چند نفس عمیق بکشید.
صحبت کردن با نوجوانان تنها راه برقراری ارتباط در این سن نیست. برای برقراری ارتباط مفید با نوجوان خود بهتر است برای او وقت بگذارید و زمانی را با فرزند خود بگذرانید. می توانید کارهایی را با یکدیگر انجام دهید که هر دو از آن لذت می برید. برای نوجوانان مهم است که بدانند می توانند در نزدیکی شما باشند و با شما ارتباط برقرار کنند. آنها دوست دارند که مورد توجه خانواده خود قرار بگیرند و خانواده به آنها اهمیت بدهند.
برقراری ارتباط سالم با نوجوانان می تواند آنها را از آسیب ها و مشکلاتی که ممکن است برای یک نوجوان بوجود بیاید دور کند. نوجوانان در این سن به سمت مواد مخدر و یا دوستی های نامناسب کشیده می شوند. اگر شما با فرزند خود دوست باشید و اعتماد او را جلب کرده باشید، مسلما هیچ موضوع پنهانی بین شما و او نخواهد ماند. اگر فرزندتان تمام اتفاقات و تصمیمات خود را با شما درمیان بگذارد مسلما از آسیب ها و خطراتی که او را در این سن تهدید می کند، دور می شود. اگر شما نمی دانید که چگونه باید با فرزند خود در سن نوجوانی ارتباط برقرار کنید، بهتر است از راهنمایی های مشاوره خانواده در این زمینه کمک بگیرید.
