در دنیای امروز، اعداد و داده ها بخش جدایی ناپذیر از جلسات، سخنرانی ها و گزارش های مختلف هستند. از سیاست گذاری های دولتی گرفته تا گزارش های مالی شرکت ها، اعداد به عنوان زبان جهانی اطلاعات در نظر گرفته می شوند. اما چطور می توان اعداد بزرگ و پیچیده را به گونه ای توضیح داد که برای عموم مردم قابل درک باشد؟
در ادامه تکنیکهایی را به شما معرفی می کنیم که به شما کمک می کند اعداد را به شکلی ساده و ملموس برای مخاطب توضیح دهید. این تکنیک ها شامل استفاده از مقیاس های قابل درک، مقایسه های ملموس، تصاویر ذهنی و سایر روش های کارآمد است که می توانند اعداد بزرگ را به مفاهیم روزمره تبدیل کنند. شما را به مطالعه ادامه این مقاله دعوت می کنیم با این پیشفرض که کلیه اعداد، آمار و محاسبات استفاده شده در این مقاله فرضی و غیر واقعی است.

۱- استفاده از مقیاس های ملموس
برای توضیح اعداد بزرگ، یکی از مؤثرترین روش ها این است که اعداد را به مقیاس های روزمره و قابل لمس تبدیل کنید. اینکار باعث می شود که مخاطب بهتر بتواند اعداد بزرگ را درک کند.
مثال اول: فرض کنید می خواهید به مردم توضیح دهید که دولت برای توسعه حمل ونقل عمومی در تهران ۵۰ هزار میلیارد تومان بودجه تخصیص داده است. به جای گفتن فقط عدد، می توانید بگویید:
«۵۰ هزار میلیارد تومان معادل هزینه ساخت ۵ هزار ایستگاه مترو است، که اگر بخواهیم آن را به سطح زندگی روزمره نزدیک کنیم، این میزان سرمایه گذاری معادل هزینه ساخت ۵۰۰ بیمارستان جدید در سطح کشور است.»مثال دوم: به جای گفتن «احتمال مرگ در این پاندمی ۰.۰۰۰۱ درصد است»، بگویید: « در این همه گیری از هر یک ده هزار نفر، یک نفر جان خود را از دست می دهد.»
مثال سوم: به جای گفتن «احتمال تصادف منجر به فوت در سفرهای نوروزی ۰.۰۰۱ درصد است»، بگویید: «در هر ۱ هزار سفر نوروزی، احتمالاً یک تصادف منجر به فوت رخ می دهد.»
این مقایسه کمک می کند تا مردم به راحتی تصور کنند که چه مقدار سرمایه در نظر گرفته شده و چه تأثیری می تواند داشته باشد.
۲- مقایسه با چیزهای آشنا
مقایسه اعداد با چیزهای آشنا برای مخاطب می تواند کمک کند تا آنها بهتر متوجه ابعاد عدد شوند. این روش اعداد بزرگ را به مفاهیم ملموس تر تبدیل می کند.
مثال اول: فرض کنید می خواهید اعلام کنید که کل بدهی دولت ایران ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان است. به جای بیان عدد خشک، می توانید بگویید:
«۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان معادل این است که هر ایرانی به طور متوسط حدود ۱۸ میلیون تومان بدهی دارد. به عبارتی دیگر، اگر این بدهی ها به تمام مردم تقسیم شود، هر نفر باید این مبلغ را پرداخت کند.»مثال دوم: مثلا «اگر درآمد امسال شرکت اپل را به اسکناس ۱۰۰ دلاری تبدیل کنیم، می توان با آن دو دور، دور کره زمین را اسکناس چید.»
مثال سوم: «اگر بخواهیم بودجه سالانه شهرداری تهران را به صورت اسکناس ۱۰ هزار تومانی کنار هم بچینیم، به اندازه فاصله تهران تا بوشهر خواهد شد.»
۳- تقسیم اعداد بزرگ به بخش های کوچکتر
وقتی اعداد بزرگ را به بخش های کوچکتر تقسیم می کنید، درک آنها راحت تر می شود. این روش می تواند به مخاطب کمک کند که تصویر واضح تری از ابعاد عدد داشته باشد.
مثال اول: اگر می خواهید بگویید که یک پروژه ملی به ۱۱۰۰ میلیارد تومان نیاز دارد، می توانید بگویید:
«۱۱۰۰۰ میلیارد تومان هزینه؛ یعنی روزانه حدود ۳ میلیارد تومان، یا به عبارتی به اندازه ساخت یک مدرسه بزرگ در ماه.»مثال دوم: و یا مثلا «۳ میلیون دلار هزینه تعمیر و نگهداری راه ها، یعنی روزانه ۸۲۰۰ دلار به مدت یک سال برای نگهداری جاده ها هزینه می شود.»
۴- استفاده از تغییرات در واحدها یا مقیاس ها
تغییر واحدهایی که از آنها استفاده می کنید (مثلاً از ریال به تومان یا از متر به کیلومتر) می تواند به فهم بهتر اعداد کمک کند.
مثال اول: فرض کنید می خواهید بگویید که طول پروژه انتقال آب ۵۰۰ کیلومتر است. به جای این عدد ساده، می توانید بگویید:
«طول این خط انتقال آب ۵۰۰ کیلومتر است که معادل فاصله رفت و برگشت تهران تا اصفهان است.»مثال دوم: مثلا «۳۵۰۰ کالری معادل تقریبا ۵ ساعت دویدن است.»
مثال سوم: مثال دیگر «این نوشیدنی ۴۰۰ کالری دارد؛ یعنی معادل دو بشقاب برنج ایرانی اضافی در هفته.»
۵- استفاده از تصاویر ذهنی برای توضیح اعداد
استفاده از تصاویر ذهنی می تواند کمک کند که اعداد بزرگ به راحتی در ذهن مخاطب باقی بمانند. این تصاویر به مخاطب کمک می کنند تا عدد را به چیزی ملموس و قابل درک تبدیل کند.
مثال اول: اگر می خواهید نشان دهید که ابر پروژه ای به ۱۰ هزار نیروی کار نیاز دارد، می توانید بگویید:
«۱۰۰۰۰ نفر نیروی کار یعنی تمام افرادی که در شهرک اندیشه زندگی می کنند مشغول به کار خواهند شد.»مثال دوم: مثلا «کتابخانه ملی نزدیک ۳ میلیون جلد کتاب دارد واین یعنی اگر کتاب های کتابخانه ملی ایران را روی هم بگذاریم، ارتفاع آن به اندازه ۲۵۰ برابر برج میلاد خواهد بود.»
۶- استفاده از داده های مقایسه ای
مقایسه اعداد با مقیاس های دیگر می تواند به مخاطب کمک کند تا ابعاد عدد را بهتر درک کند.
مثال اول: فرض کنید می خواهید هزینه های دولت را به مردم توضیح دهید و بگویید که هزینه سالانه برای آموزش و پرورش ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است. می توانید بگویید:
«این هزینه معادل هزینه ساخت ۳۰ هزار مدرسه جدید در کشور است، به طوری که هر شهر کوچک یا روستای کشور می تواند دارای یک مدرسه جدید و مجهز باشد.»مثال دوم: مثلا «سود شرکت آمازون بیش از تولید ناخالص داخلی ۵ کشور آمریکای مرکزی است.»
مثال سوم: برای توصیف درآمد شرکت نفت ایران می تونایم بگوییم: «درآمد سالانه شرکت ملی نفت ایران معادل GDP سه کشور همسایه یعنی ارمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان است.»
۷- استفاده از اعداد گرد و ساده
اعداد بزرگ را می توان با استفاده از گرد کردن به اعدادی ساده تر و قابل فهم تر تبدیل کرد. این روش می تواند کمک کند تا اعداد کمتر باعث سردرگمی شوند.
مثال اول: اگر می خواهید بگویید که یک پروژه ملی ۹۲۳ میلیارد تومان هزینه دارد، می توانید به جای گفتن “۹۲۳ میلیارد تومان” بگویید:
«این پروژه به طور تقریبی ۱ هزار میلیارد تومان هزینه خواهد داشت.»مثال دوم: مثلا به جای «در مراسم امروز ۱۹٬۸۴۷ نفر شرکت کردند.» بگویید «حدود ۲۰ هزار نفر در مراسم امروز شرکت کردند.»
۸- استفاده از زمان برای بیان تغییرات
بیان تغییرات در طول زمان می تواند به درک بهتر اعداد کمک کند، به ویژه وقتی بخواهید نشان دهید که یک عدد چقدر بزرگ است.
مثال اول: فرض کنید می خواهید بگویید که میزان تولید نفت کشور در سال گذشته ۵ درصد افزایش یافته است. می توانید بگویید:
«اگر افزایش تولید نفت را به روزهای سال تقسیم کنیم، این افزایش معادل این است که هر روز ۵۰ هزار بشکه نفت بیشتر تولید شود.»مثال دوم: «در یک سال گذشته، هر دقیقه یک سنت ضرر کردیم.»
مثال سوم: می توانید بگویید: «در سه ماه اخیر، در هر ساعت حدود ۳ میلیون تومان برای نگهداری شبکه ملی اطلاعات هزینه شده است.»
نتیجه گیری:
توضیح اعداد بزرگ می تواند چالشی پیچیده باشد، اما با استفاده از تکنیک های ساده و کاربردی می توان این اعداد را به شکلی قابل درک و جذاب برای مخاطب ارائه داد. از استفاده از مقایسه های ملموس و مقیاس های آشنا گرفته تا تبدیل اعداد به تصاویر ذهنی و تقسیم آن ها به بخش های کوچکتر، همه این روش ها به شما کمک می کنند تا اعداد را از حالت خشک و بی روح به مفاهیم واقعی و ملموس تبدیل کنید. در نهایت، با این رویکردها می توانید اطمینان حاصل کنید که پیام شما به درستی منتقل شده و مخاطبان به راحتی قادر به درک و استفاده از این اطلاعات خواهند بود.
مطالعه مقاله مدیریت استرس در جلسات کاری با روش ویرایش داستان ذهنی (Story Editing) را به شما پیشنهاد می کنیم.