تست دیود در مدارهای موبایل یکی از مهارت های پایه برای هر تعمیرکار موبایل است. رشته تعمیرات موبایل یکی از رشته های مهم و پر طرفدار در بین رشته های فنی حرفه ای است. این رشته نیاز به ظرافت، دقت و صبوری بالایی دارد، زیرا برد موبایل مملو از قطعات الکترونیکی ریز و دقیق است که کوچکترین مشکلی در هر قطعه می تواند کل سیستم را با مشکل مواجه کند.
برد موبایل به غیر از تغذیه و کنترل قطعاتی مانند دوربین ها، اسپیکرها، ال سی دی و میکروفن، دارای قطعات بسیار ریز الکترونیکی دیگری نیز هست. روی یک برد الکترونیکی می توان انواع خازن، مقاومت، دیود، سلف و ترانزیستور را یافت.
یک تعمیرکار موبایل باید قادر باشد تمام این قطعات را تست، عیب یابی و تعمیر یا تعویض کند. در این مقاله قصد داریم قدم به قدم، تست دیود در مدارهای موبایل را آموزش دهیم و در ابتدا نیز با خود قطعه دیود آشنا می شویم. با ما همراه باشید.
کلیک کنید: آموزش تعمیرات موبایل و تبلت (سخت افزار و نرم افزار) اندروید و آیفون
قبل از پرداختن به نحوه تست دیود در مدارهای موبایل به چیستی خود دیود می پردازیم. دیود یک قطعه دو پایه می باشد که دارای پایه های مثبت و منفی است. پایه مثبت کاتد و پایه منفی آند نامیده می شود و پایه کاتد به رنگ سفید در مدار مشخص است. دیودها معمولا به رنگ مشکی در مدار موبایل دیده می شوند و اندازه آنها کمی از مقاومت بزرگتر است.
دیود در انواع مختلفی طراحی و تولید می شود که هر کدام وظیفه و کاربرد خاصی در مدار دارد. انواع کاربرد دیودها عبارتند از:
و غیره …
از این رو دیودها در انواع مختلفی تولید می شوند که وظایف و کاربردهای بالا را پوشش دهند. از جمله این دیودها می توان به دیودهای معمولی یا یکسوساز، دیودهای نورانی یا LED، دیود خازنی، دیود زنر با تثبیت کننده ولتاژ، دیود محافظ و دیود شاتکی اشاره کرد.
به مبحث تست دیود در مدارهای موبایل رسیدیم. برای تست دیود از مولتی متر استفاده می کنیم. روی مولتی متر دیجیتال، محدوده ای مخصوص تست دیود طراحی شده است. برای انجام تست با یک مولتی متر دیجیتال باید پروب های مولتی متر را به دو پایه دیود متصل کنید. از یک سو عددی بین 100 تا 1000 روی صفحه نمایشگر ظاهر می شود و از سوی دیگر، اگر پروب های مولتی متر را عوض کنیم عدد 1 روی صفحه نمایش ظاهر می شود. در واقع در تست دیود، پایه های دیود از یک طرف هدایت می کنند و از سوی دیگر هدایت نمی کنند.
تست انواع دیود
دیودهای معمولی یا یکسوساز به عنوان مبدل ولتاژ در مدار تغذیه موبایل استفاده می شود. علامت اختصاری دیود معمولی در مدار موبایل حرف D می باشد.
دیود زنر در واقع یک تثبیت کننده ولتاژ می باشد. همچنین از دیود زنر به عنوان یک محافظ در مقابل ولتاژ و جریان بیش از حد استفاده می شود. مدارهایی که دیود زنر در آنها مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از مدارهای شارژ، مدار تغذیه، میکروفن، اسپیکر، پاور، صفحه کلید و غیره. شکل ظاهری دیود زنر مانند دیود یکسوساز معمولی بوده و بیشتر از نوع شیشه ای است. دیود زنر در مدارها و نقشه ها با علامت ZD نشان داده می شود.
از دیود زنر در مدار موبایل به عنوان ریگلاتور ولتاژ استفاده می شود. دیود زنر را در مدار به صورت معکوس می بندند. این دیودها به صورت تکی یا چندتایی در بازار یافت می شوند.
تست دیود زنر دقیقا مانند دیود معمولی می باشد یعنی از یک سو هدایت می کند و از سوی دیگر هدایتی صورت نمی گیرد.
دیود نورانی (LED)
در این بخش از مقاله تست دیود در مدارهای موبایل به نحوه تست دیود نورانی می رسیم. دیودهای نورانی طوری عمل می کنند که با رسیدن ولتاژ به پایه ها از خود نور ساتع کنند. دیود یک قطعه دو پایه می باشد که دارای پایه های منفی (کاتد) و مثبت (آند) است. به همین دلیل تشخیص پایه های مثبت و منفی هنگام تعویض ضروری است. اگر هنگام تعویض و نصب این دیود دقت لازم صورت نگیرد و LED برعکس نصب شود به هیچ جه روشن نمی شود و در مواردی نیز باعث می شود ال ای دی بسوزد.
در عمده ال ای دی ها، پایه مثبت را می توان از روی سوراخی که روی LED وجود دارد شناسایی کرد. راه دیگر استفاده از مولتی متر است. برای این کار سلکتور مولتی متر باید روی حالت تست بازر قرار بگیرد و سپس باید یکی از پروب ها را به قطب منفی باتری و دیگری را به یکی از پایه های ال ای دی بزنیم. اگر صدای بوق شنیده شود، نشان از این دارد که این پایه منفی و یا همان کاتد است.
ال ای دی ها رنگ های مختلفی از قرمز، نارنجی، سبز، ابی و … موجود است. ال ای دی ها در دستگاه موبایل با هیتر تعویض می شوند. نصب ال ای دی ها نیز با سیستم لحیم کاری صورت می گیرد. ال ای دی ها نسبت به حرارت حساس بوده و نباید هیتر را مستقیم و از فاصله نزدیک روی ال ای دی حرارت داد بلکه باید آن را با فاصله نسبت به ال ای دی نگه داریم تا آسیب جدی به آن نزند.
در برخی از گوشی های موبایل برای روشنایی صفحه نمایش از یک مجموعه ال ای دی به صورت نوار سفید رنگ استفاده می شود. در این حالت چنانچه گوشی آبدیده شود، ال ای دی ها دیگر کار نخواهند کرد و نور بک لایت از بین می رود.
البته در برخی از گوشی ها به جای LED از صفحات نئونی به عنوان نور بک لایت استفاده می شود. در این صفحات یک سیم پیچ تعبیه شده که با عبور جریان، حرارت ایجاد شده در سیم پیچ باعث می شود صفحات فسفری روشن شود و نور ایجاد شده توسط این صفحات یکنواخت تر از نور LED است.
تست ال ای دی به این صورت است که اگر با رعایت مثبت و منفی و به وسیله منبع تغذیه یک ولتاژ 2 ولتی به صورت مستقیم اعمال شود یعنی ال ای دی سالم است.
ال ای دی ها در مدارهای موبایل اکثرا موازی بسته می شوند. در این حالت پایه مثبت یا آند پایه علامت دار می باشد و چنانچه ال ای دی به صورت سری بسته شود پایه منفی یا کاتد پایه علامت دار خواهد بود.
دیود شاتکی در واقع یک کلید و یا سوئیچ در مدار آنتن می باشد. دیود شاتکی دارای قدرت سوئیچینگ و کلید زنی در فرکانس های بالا می باشد. در سیستم سخت افزاری موبایل ، دیود ها به طور مجتمع به صورت یک قطعه حاوی 3، 5 و یا 6 پایه می باشند که به شکل بسته دیودی و با آندهای مشترک مورد استفاده قرار می گیرند.
در این مقاله در مورد تست دیود در مدارهای موبایل اطلاعاتی را بیان کردیم. همانطور که مشاهده کردید انواع دیودها در مدارهای موبایل به کار می روند و نقش مهمی را ایفا می کنند.
برای اینکه بتوانید دیودها را تست، عیب یابی و تعمیر کنید باید این قطعات را روی برد تشخیص دهید و قادر باشید هر کدام را با مولتی متر تست کنید. انجام این کار نیاز به تخصص و مهارت بالایی دارد. بنابراین اگر شما علاقه مند به تبدیل شدن به یک تعمیرکار موبایل هستید باید این مهارت ها را به صورت عملی یاد بگیرید.