باور بر این است که تغییر جهانی محصول دو انتقال از عصر اکتشاف تا عصر اجرا و از عصر تجربه و تخصص تا عصر دادهها است.
طلایهداران سیلیکونولی با تعهد به اختراع و اکتشاف و مسیری که نسخهبرداری در آن، نابخشودنی است در فضایی که نزدیکی امکانات غذا و ورزش، فعالیت و کار بیدریغشان را امکان پذیر میسازد تلاش میکنند تا آخرین شاهکارهای هوش مصنوعی را اعلام کنند.
و این در حالی است که دادههای فراوان، سرمایهگذاران گرسنه، دانشمندان هوش مصنوعی و محیط سیاسی حامی، از اکتشاف تا کاربرد و از تخصص تا داده، بازی را به جانب چین سوق میدهد.
نسخهبرداریهای استارتاپهای چینی از نمونههای جهانی و حتی چینی موفق، نه تنها برای فعالین و دانشمندان چینی، لکه ننگی نیست بلکه اگر برگ برنده کسی، تنها یک ایده نوین باشد، این ایده به گونه اجتناب ناپذیری کپی خواهد شد.
از برکردن طوطیوار، هسته اصلی آموزش چینی در طول هزاران سال بوده است چنان که ورود به بوروکراسی امپراطوری چین، مستلزم حفظ کردن کلمه به کلمه نوشته های کهن و توانایی نوشتن مقالهای هشت قسمتی بود، در راس این گرایش فرهنگی تقلید- محور، ذهنیت فقر و گرسنگی و انتظارات پدر و مادر و دو پدرزرگ و دو مادربزرگ از چینیهایی که تک فرزند هستند همه شرایط را مهیا کرده است که آنها بیرحمانه، هر آنچه را که ارزشمند میبینند نسخهبرداری کنند.
نسخهبرداریهای فراوان و حضور گوشیهای هوشمند ارزان که ارزششان به اندازه سیمکارتهای اعتباری بوده فضا را برای کاربرد استارتاپهای مختلف و تولید دادههای انبوه ایجاد کرده است.
اگر هوش مصنوعی همان برق جدید است، داده بزرگ، همان سوختی است که ژنراتورها را فعال میکند. پس از رونق اکوسیستم پویا و منحصر به فرد چین در سال 2012، این کشور به بزرگترین تولیدکننده این سوخت برای عصر هوش مصنوعی درآمده است.
استارتاپهای چینی، انفجاری از ابداعات نو را به راه انداختند، آنها در انتقال خدمات آنلاین به دنیای واقعی که اینترنت را با بافت اقتصاد چین، پیوندی نزدیک میبخشید، پیشقدم شدند، شهرهای چینی را مبدل به نخستین فضاهای بدون پول نقد، از زمان اقتصاد پایاپای کردند و در حملونقل شهری با خلق ایده هوشمندانه، دوچرخههای اشتراکی انقلابی را به وجود آوردند.
ابداعات جمعی، سرمایهگذاری های جمعی و مهندسیهای معکوس، بله آنها دیوانهوار، پولها را به آتش میکشند و هزاران استارتاپ را به عرصه ظهور می رسانند.
چین حاکم دادههای انبوه است همانطور که عربستان سعودی بر بزرگترین ذخایر نفتی جهان حکومت میکند. اختراع یادگیری عمیق به مفهوم این است که ما از عصر تخصص به عصر داده حرکت کنیم الگوریتمهای موفق یادگیری ماشین نیازمند قدرت محاسبه مهارتهای تکنیکی و انبوهی از داده است.
در واقع، الگوریتمی که توسط یک مهندس معمولی ساخته میشود میتواند بر آنهایی که توسط متخصصان جهانی ساخته شدهاند برتری یابد به شرطی که مهندس سازنده آن دسترسی به انبوه دادهها داشته باشد.
البته امتیاز چین فقط به تعداد داده نیست بلکه کیفیت دادهها نیز هست. غولهای سیلیکونولی با بررسی فعالیتهای بیشمار بر روی اینترنت به جمعآوری دادهها میپردازند و چینیها هم دادهها را از دنیای واقعی جمعآوری میکند: چه، چه زمانی، کجا، چطور همه از متن زندگی روزانه میلیونها چینی استخراج که با استفاده از برنامههای گوشی همراه جمعآوری میشود.
حال سوال این است ما در چه فرهنگ زمینهای از کار قرار داریم؟ اگر سختکوشیهای سیلیکون ولی و تعهد بر ابداع و اختراع و عدم نسخهبرداری است و تلاش چینیها و سرمایه گذاریهای انبوهشان بر هر آنچه که میشود نسخهبرداری و نوآوری کرد به شمار میآید.
آیا تعهد به عدم نسخهبرداری و تلاش زیاد و مهندسی معکوس در فرهنگ کاری استارتاپهای ما وجود دارد؟ ما کجای کار هستیم؟ آیا در هوش مصنوعی میتوانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم با کدام داده و با کدام کیفیت؟
*فولی، کای (2018)؛ ابرقدرتهای هوش مصنوعی(ترجمه منیژه شیخجوادی(بهزاد)). تهران: کتابسرا.