هوش حرکتی بدنی (Bodily-kinesthetic Intelligence) یکی از هوشهای چندگانه هاوارد گاردنر است. یک تعریف خوب از هوش حرکتی "استفاده از حرکت یا احساس برای جمعآوری اطلاعات از محیط اطراف، حل مشکلات و ایجاد چیزهای جدید" است. این هوش شامل میزان کنترل بدن خود از نظر فعالیت بدنی و مهارتهای حرکتی است.
نظریه هوشهای چندگانه، بیان میکند هوش فیزیکی در واقع انواع مهارتهای حرکتی، کنترل حرکات بدن فرد و توانایی در برخورد ماهرانه با اشیاء است؛ بنابراین افراد دارای این هوش شامل دارای ویژگیهای زیر هستند:
افراد برخوردار از این هوش، دارای حس لامسه قدرتمند و توانا برای انجام فعالیتهای جسمانی هدفمند و سرعتی هستند و در مشاغلی که با فعالیتهای فیزیکی و هماهنگی دست و بدن انجام میشود، عملکرد خوبی دارند. این افراد از مشاغلی مانند: ورزشکاران، رقصندگان، نوازندگان، بازیگران، جراحان، افسران پلیس و سربازان، فعالیتهای مربوط به ساختمان و ساختوساز، مجسمهسازی، طراحی، نجاران، باغبانی، بافندگی یا سایر صنایعدستی، بازیگری، رقص، طراح بازی، مدلسازی، کار در فروشگاه و علوم عملی لذت میبرند.
افراد مشهوری که شاهکارهای فیزیکی خارقالعادهای انجام دادهاند معمولاً سطح بالایی از این هوش را در خود دارند مانند:
افرادی که نام بردیم فقط هوش حرکتی بالایی نداشتند بلکه انواع دیگری از هوشهای گاردنر را نیز برخوردار بودند مانند مایکل جردن که به یک اسطوره تبدیل شد، او علاوه بر هوش حرکتی در هوش ریاضی نیز امتیاز بالایی داشت.
کودکانی که هوش بدنی بالایی دارند، معمولاً تمایل دارند از بدن خود برای ابراز وجود استفاده کنند، از غریزه درونی خود پیروی میکنند و دوست ندارند به آنها گفته شود چه کار کنند، آنها همچنین به کشف و خلق علاقه بسیاری دارند و ممکن است خودش برای تعمیر وسایلش اقدام کند و اگر موفق شود، خوشحالترین خواهد بود.
دانشآموزان با این هوش معمولاً با انجام کاری بهصورت فیزیکی بهجای خواندن و پاسخدادن به سؤالات، بهتر یاد میگیرند و یادگیری از طریق فعالیتهای فیزیکی دست و بدن برایشان قابلفهمتر است.
والدین میتوانند برای تشخیص هوش حرکتی در فرزندشان از تست هوش گاردنر رایگان برای کودکان در سایت بازی بوک استفاده کنند و متناسب با نتایج آن در جهت پرورش و آموزش فرزندشان اقدام کنند.
درصورتیکه به کودکان دارای هوش جنبشی بالا با روشهای آموزشیِ لمسی و عملی آموزش داده میشود، بسیار موفق خواهند بود، زیرا اتصال بدن به ذهن حافظه را تقویت میکند.
گاردنر، طرفداران نظریهاش و بسیاری از مربیان بر این باورند راههایی برای تقویت و پرورش هوش حرکتی در کودکان و دانشآموزان از جمله موارد زیر در کلاس درس وجود دارد:
همه این چیزها بهجای نشستن پشت میز و نوشتن یادداشت و کار با کاغذ و مداد نیاز به حرکت دارند و در نتیجه باعث علاقهمندی و همراهی بیشتر دانشآموزان با کلاس و درس میشود.