اولین فیلم‌های آموزشی در پایان قرن نوزدهم میلادی در سن پترزبورگ به نمایش در آمدند. با این حساب اگر از فیلم آموزشی استفاده نمی کنید یعنی دو قرن از دنیای آموزش عقب هستید.
در این مقاله به شما نشان خواهیم داد که یادگیری از طریق مشاهده چقدر می تواند بهره وری آموزشی دانش آموزان و کارکنان سازمان را بالا ببرد. همچنین به دلایل برتری ویدئوی آموزشی و مزایای فیلم های آموزشی پرداخته ایم.
در مقاطع ابتدایی معلمان برای آموزش ریاضی همواره سعی بر ارائه یک مثال عینی و شهودی یجای توضیحات محض داشتند. مثلا معلم با استفاده از یک بسته نی جمع و تفریق را به سادگی آموزش می داد. این خاطره بعید است که از یاد برود. همین مثال ساده که حتی پس از گذشت سال ها در ذهن باقی مانده قدرت یادگیری را از طریق تصویر و نشان دادن اثبات می کند.
اما در ادامه به تحقیقات مهمی می پردازیم که قدرت آموزش و انتقال مفاهیم از طریق فیلم آموزشی را بهتر و دقیق تر بیان کرده اند.
تحقیقات نشان می دهند که ۸۳ درصد یادگیری از طریق مشاهده محقق می شود. این موضوع ثابت می کند که آموزش از طریق فیلم آموزشی به سادگی می تواند میزان یادگیری فرد را، به خصوص افرادی که قدرت به یاد سپاری طولانی مدت ندارند، بالا ببرد.
براساس هرم یادگیری ادگار دیل به ذهن سپاری مفاهیم آموزشی در ویدئوی آموزشی ۳ برابر مطالعه کتاب است. در واقع از طریق مطالعه کتاب و خواندن تنها ۱۰ درصد مفاهیم طی دو هفته در ذهن می ماند. این در حالی است که طبق هرم یادگیری از طریق مشاهده فیلم آموزشی می توان تا ۳۰ درصد مفاهیم را پس از دو هفته به خاطر سپرد.
با استناد به این نتیجه قطعا استفاده از فیلم های آموزشی تاثیر بیشتری در یادگیری دارد. به همین دلیل توصیه می شود که خصوصا دبیران مدارس و موسسات آموزشی به استفاده از فیلم آموزشی بپردازند. رویکردی که برای آموزش سازمانی آنلاین شرکت های مختلف نیز قابل استفاده است.
آمار نشان می دهد که هر کاربر اینترنت پرسرعت در هر ماه حدود ۲۰۶ ویدئوی آموزشی می بیند. همچنین مطالعه ای نشان می دهد که به طور متوسط تنها ۱۵ درصد از دانشجویان و دانش آموزان مطالعه کتاب درسی را به مشاهده ویدئوهای آموزشی ترجیح می دهند.
یکی از دلایل این استقبال بالا از آموزش ویدئویی به ساختار درونی ذهن انسان بر می گردد. انسان موجودی است که ذاتا از طریق مشاهده و دیدن یاد می گیرد. همچنین استفاده از تصاویر در منابع آموزشی مختلف و به خصوص فیلم آموزشی تعامل فراگیران را به میزان بسیاری بالا می برد.
از طرفی استفاده از ویدئوهای آموزشی مزایای مختلفی دارد که همین مزایا باعث شده است تا فراگیران استفاده از منابع آموزشی ویدئویی را در اولویت قرار بدهند. در ادامه به مزایای ویدئوهای آموزشی پرداخته ایم.
مزایای فیلم های آموزشی آنقدر گسترده است که طی دو قرن گذشته فیلم آموزشی اصلی ترین منبع آموزشی شده است. این مزایا چند دسته مختلف دخیل در آموزش را شامل می شود. استفاده از فیلم آموزشی نوعی بازی برد-برد برای فراگیر، مدرس و مؤسسه و مسئول برگزار کننده دوره آموزشی محسوب می شود. در ادامه به بیان مهمترین مزایای استفاده از فیلم آموزشی به ترتیب اهمیت آنها می پردازیم.
ویدئوهای آموزشی به نسبت سایر منابع آموزشی معمولا ارزان ترند. هزینه تولید ویدئوی آموزشی از کتاب و کلاس حضوری بسیار کمتر است. از طرفی هزینه تولید فیلم آموزشی برای آموزشگاه ها و مؤسسات آموزشی کمتر در می آید و به همین دلیل قیمت محصولات آموزشی ویدئویی به مراتب پایین می آید.
با اینکه در ضبط دوره های ویدئویی کیفیت و استفاده از تکنولوژی روز حرف اول را می زند، اما با ابزارهای ساده مثل موبایل هم می توان فیلم آموزشی با کیفیت ضبط کرد. مؤسساتی هم کار تولید محتوای آموزشی ویدئویی را انجام می دهند و از طریق این مؤسسات می توان با هزینه ای کمتر ویدئوی آموزشی با کیفیت تولید کرد.
همچنین انجام آزمایش های درسی بودجه زیادی می خواهد. از طریق فیلم آموزشی می توان به سادگی بدون صرف هزینه ای برای خرید مواد شیمیایی و آزمایشگاهی دروس آزمایشگاه محور را درس داد و در هزینه و زمان صرفه جویی کرد.
پایین بودن هزینه دلیل مهمی بر ویدئویی کردن آموزش هاست، اما مهمتر از آن قدرت ویدئو در درگیر کردن مخاطبان و ایجاد تعامل آموزشی است. اکثر کارشناسان آموزشی باور دارند که دیدن تصاویر بیشتر از خواندن متون، فراگیران را درگیر می کند.
پژوهش های علمی بسیاری نشان می دهد که تصاویر بیشتر از متون آموزشی در ذهن مخاطب می مانند. از طرفی دنیای امروز دنیای آموزش تعاملی است و از طریق آموزش تصویری می توان به سادگی دوره های درسی تعاملی و درگیر کننده برگزار کرد.
اتکا کردن به کتاب درسی اگر پایه قوی نداشته باشید باعث ایجاد کج فهمی در درک مفاهیم می شود. فیلم آموزشی می تواند به میزان بسیاری این ضعف کتب درسی را رفع کند و درک مفاهیم آموزشی را برای دانش آموزان و دانشجویان ساده تر کند. همچنین از طریق ویدئوی آموزشی می توان اطلاعات بیشتری را در زمان کمتری به دست آورد و از آن مهمتر درک بهتری ایجاد کرد.
دسترسی به دبیران آموزشی برتر برای هر فردی میسر نیست. شرکت در کلاس های این دبیران هم معمولا هزینه بر است. از طرفی بسیاری از فراگیران برای شرکت در کلاس های آموزشی دبیران معروف با محدودیت زمانی و مکانی روبرو هستند.
در این شرایط فراگیران با ویدئوهای آموزشی می توانند محدودیت ها را کنار بزنند. مشاهده فیلم آموزشی دبیران برتر به فراگیر این قابلیت را می دهد که مباحث را بیشتر از یک بار مرور کند و هر کجا که به مشکل خورد از ویدئوی آموزشی دبیر برتر در هر کجا و هر زمان استفاده کند.
یادگیری باید جذاب باشد و با ویدئو می توان جذابیت یادگیری را بالا برد. ویدئوهای آموزشی جذاب تر از سایر منابع آموزشی اند. البته این موضوع به شکل ساخت دوره ویدئویی هم ربط دارد. مؤسسات آموزشی در صورتی که بتوانند فیلم های آموزشی جذاب تر و درگیر کننده بسازند قادر خواهند بود انگیزه فراگیران برای یادگیری را بالا ببرند.
افزایش جذابیت ویدئوهای آموزشی به عوامل مختلفی وابسته است. برای مثال استفاده از موسیقی مناسب و به کار بردن چند دوربین و استودیویی تخصصی می تواند جذابیت دوره آموزشی ویدئویی را بالا ببرد.
میزان جذابیت ویدئو با توجه به مخاطب دوره آموزشی متغیر است. اگر مخاطب شما دانش آموز است حتی پیشنهاد می کنیم در ویدئوی آموزشی خود شوخی هم بکنید. به خصوص اگر قصد راه اندازی یک کلاس معکوس در مدرسه را دارید توجه به جذابیت دوره آموزشی به میزان بسیاری می تواند بهره وری کلاس درس را بالا ببرد.
این روزها که مردم کمتر کتاب می خوانند و حوصله خواندن متن را ندارند عمده افراد شاکی اند که چرا این اتفاق افتاده است. اما بهتر است به جای شکایت، قبول کرد که از دو قرن پیش آموزش ویدئویی و فیلم آموزشی را جهان پذیرفته است و اکنون باید به جای مقابله با آن به دنبال ویدئویی کردن آموزش بود.
