تفاوت تحصیل در ترکیه با ایران، به عنوان دو کشور مهم خاورمیانه که دارای روابط تاریخی، اقتصادی و جغرافیایی هستند، برای دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در این کشور را دارند، حائز اهمیت است.
وقتی به سیستم آموزشی و وضعیت دو کشور نگاه می‌کنیم، از آمار جمعیت گرفته تا نرخ تحصیل، از اهداف آموزشی تا ساختار آن، شباهت‌های بسیاری می‌توان یافت با این وجود تفاوت‌هایی نیز وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
اصلی‌ترین تفاوت‌های تحصیل در ترکیه با ایران
· تفاوت فرهنگی تحصیل در ایران با ترکیه
یکی دیگر از موارد مهم در تفاوت تحصیل در ترکیه با ایران وجود فرهنگ تحصیلی متفاوت است. با توجه به اینکه هر دو کشور ایران و ترکیه، مسلمان هستند تفاوت فرهنگی چندانی بین آن‌ها وجود ندارد. مردم ترکیه نیز مانند ایرانیان بسیار خونگرم هستند و معمولا دانشجویان خارجی که در دانشگاه‌های این کشور تحصیل می‌کنند کمتر دچار افسردگی ناشی از دوری از خانه می‌شوند. این نکته که روابط بین دو کشور ترکیه با ایران به علت همجوار بودن بسیار مناسب است و به علت فاصله کم دانشجویان می‌توانند به راحتی به ایران سفر کنند از مزیت‌های مهم ان است.
علاوه بر این، چون ترکیه با اروپا نیز روابط خوبی دارد بسیاری از پیشرفت‌های چشمگیر در اروپا نیز در شهر‌های مهم این کشور مثل استانبول دیده می‌شود که می‌تواند تا حدودی موجب تفاوت فرهنگی بین ایران با ترکیه شود. اما مطمئنا شباهت‌های فرهنگی بین این دو کشور بسیار بیشتر از تفاوت‌های آن‌ها است.
بعضی از دانشگاه‌های ترکیه به دانشجویانی که رتبه علمی بالایی دارند، بورسیه تحصیلی می‌دهند که تمام هزینه‌های تحصیل آن‌ها را شامل شهریه، خوابگاه، خدمات درمانی و هزینه‌های رفت و آمد برای دانشجو را پوشش می‌دهند. با این حال، به علت نوسانات ارز در ایران تفاوت هزینه تحصیل در ترکیه با ایران بسیار زیاد است. به خصوص اگر دانشجویان قصد تحصیل در ترکیه بدون آزمون ورودی را داشته باشند. چون در این شرایط باید که هزینه دانشگاه‌های خصوصی ترکیه را از جیب بپردازند که مبلغ کمی هم نیست. پس حالا می‌دانید که یکی دیگر از موارد مهم در تفاوت تحصیل در ترکیه با ایران مبحث هزینه است.
کیفیت آموزش در دانشگاه‌های معتبر ترکیه بسیار بالا است. در این کشور، دانشجویان مهاجر بسیاری از سراسر دنیا برای تحصیل در دانشگاه‌های معتبر آن که رنکینگ بالایی در جهان دارند، به این کشور مهاجرت می‌کنند. از معتبرترین دانشگاه‌های ترکیه که دارای رنکینگ بالایی هستند می‌توان به دانشگاه‌های زیر اشاره کرد:
این دانشگاه‌ها همرده با دانشگاه‌های معتبر ایران مثل دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی امیرکبیر یا دانشگاه تهران هستند. کیفیت آموزش عالی دراین دانشگاه‌ها بسیار عالی است و برای ورود به آن‌ها باید آزمونهای مورد پذیرشی نظیر یوس یا ست را گذراند.
در سال‌های اخیر، سیستم آموزش و پرورش ترکیه تلاش کرده تا رنکینگ دانشگاه‌های خود را با معاهداتی نظیر آراسموس و سنجش‌یابی به سطح دانشگاه‌های اروپایی و امریکایی برساند و در این کار موفق هم بوده چون در حال حاضر اگر دانشجویی با کسب نمرات خوبی در ترم اول یا دوم تحصیلی ممتاز شود می‌تواند به دانشگاه‌های امریکایی چون هارواردHARWARD ام. آی. تیMIT ترانسفر شده و تحصیلات خود را ادامه دهد.
تفاوت در پذیرش نیز یکی از عوامل ایجاد تفاوت تحصیل در ترکیه با کشور عزیزمان ایران است. شرایط پذیرش دانشگاه‌ها در ترکیه کاملا با ایران فرق می‌کند. هرچند در هر دو کشور دانشجویان برای تحصیل در دانشگاه‌های معتبر باید در آزمونهای ورودی پذیرفته شوند اما آزمون یوس یا ست در ترکیه سطح بسیار پایینتری از کنکور سراسری است که در ایران برگزار می‌شود دارد. به همین علت، سطح علمی دانشجویان ایرانی هنگام ورود به دانشگاه از دانشجویان ترکی بسیار بالاتر است.
نکته دیگر این است که بسیاری از رشته‌های تحصیلی در ترکیه فقط به زبان ترکی تدریس می‌شوند و دانشجویان باید پیش از ورود به دانشگاه دوره‌های آموزش زبان ترکی را بگذرانند. البته در رشته‌هایی مثل پزشکی، تدریس به زبان انگلیسی هم در دانشگاه‌ها وجود دارد اما شامل تمام رشته‌ها نمی‌شود.
البته یکی از شرایط پذیرش دانشجویان خارجی در ایران یا ترکیه داشتن مدرک معتبر زبان انگلیسی مثل آیلتس یا تافل است و از این لحاظ تفاوت بین تحصیل ترکیه با ایران برای دانشجویان خارجی وجود ندارد.
