قبل از شروع بحث باید عرض کنم که رزین کاتیونی به دو صورت اسیدی قوی و اسیدی ضعیف وجود دارد. اگر با رزین کاتیونی آشنایی ندارید بهتر است مقاله ای که درباره رزین کاتیونی نوشتم رو بخونید.
در بین رزین ها پر مصرف ترین آن ها در آب و فاضلاب رزین کاتیونی سدیمی است. رزین کاتیونی سدیمی همان رزین کاتیونی قوی است که برای کاهش سختی آب و حذف یون های کلسیم و منیزیم استفاده می کنند. علاوه بر این وظایف دیگری نیز دارد.
رزین های قوی از نظر ساختار شیمیایی به دو صورت R-SO^3H و R-SO^3Na شناخته می شوند. و بر پایه پلی استایرن هستند. یکی از نقطه قوت های رزین کاتیونی این است که می تواند با تمامی کاتیون های یونی تبادل کند. در ضمن ظرفیت آن نیز به PH مربوط نیست.
احیای رزین کاتیونی قوی به دو صورت هیدروژنی و سدیمی است. که در روش هیدروژنی با محلولی مثل HCI ترکیب می کنند و در روش سدیمی نیز با سدیم کلرید (NaCl) ترکیب و مخلوط می کنند.
در شروع کار باید رزین کاتیونی قوی را با آب شستشو دهیم. که این عمل منجر به تعویض یون های مزیم و کلسیم با سدیم نمک می شود.
بعد از این مراحل باید دوباره با آب تمیز شستشو دهیم تا نمک هایی که امکان دارند باقی مانده باشند حذف شوند.
این دسته از رزین ها فقط در محیط های قلیایی یونیزه می شوند و حین عمل یون متحرک خود را با اختیار خود تعویض می کنند.
اسید های ضعیف فقط می توانند کاتیون هایی که مربوط به قلیایی آب هستند و برخی از کاتیون های مجود در آب را جذب کنند. فرمول شیمیایی رزین کاتیونی ضعیف به صورت R-COOH است و به همراه گروه های کربوکسیلیک اسید هستند.
در بیشتر مواقع رزین های کاتیونی ضعیف در کنار رزین های کاتیونی قوی می آیند و به حذف سختی و تبادل یونی کمک می کنند. و در نتیجه باعث می شوند پساب کمتری دیده شود.
برای احیای رزین کاتیونی ضعیف از هر نوع اسیدی می توان استفاده کرد و بازیابی رزین کاتیونی ضعیف با بازدهی بالایی انجام می شود.
رزین کاتیونی ضعیف تمایل بالایی نسبت به یون های هیدروژن دارند و در نتیجه احیای آنها به سادگی با استفاده از مقدار استوکیومتری از اسید صورت می گیرد.