سوال: به نظر شما، استفاده از تصویر «مهدی مهدوی‌کیا به همراه لباس تیم ملی» در تبلیغات صحیح است؟
مهدوی‌کیا به عنوان فوتبالیست سابق و شخصیت حقیقی با برند تولیدکننده لبنیات میهن قرارداد بسته و در تبلیغاتش حضور دارد. مثل همه جای دنیا که چهره‌های مختلف موفق، به عنوان سفیر تبلیغاتی برند در رسانه‌ها دیده می‌شوند. هیچ مشکلی نیست. خیلی هم خوب. عالی. پیش به سوی استاندارد جهانی.
اما... وقتی در بیلبوردهای میهن برای جام‌جهانی روسیه تصویری از مهدوی‌کیا جوان، با لباس تیم ملی ۱۹۹۸ همراه با آن یوزهای ایرانی منتشر می‌شود، یک نکته اشتباه توی ذوق می‌زند؛ البته به جز توپ جام‌جهانی ۲۰۰۶ و یوزپلنگ‌های آفریقایی به جای یوز ایرانی!
«مهدوی‌کیا بازیکن تیم ملی فوتبال ایران با لباس تیم ملی فوتبال ۱۹۹۸» یک شخصیت حقوقی است. میهن حق استفاده از پیراهن تیم ملی در تبلیغاتش را ندارد. فکر می‌کردم دوره آدامس پرستو و تبلیغات بدون مجوز سرآمده باشد. میهن یا هر برند دیگری حق ندارد از لباس تیم ملی فوتبال ایران در تبلیغات تجاری استفاده کند. این لباس، یک محصول است، متعلق به یک نهاد به اسم فدراسیون فوتبال که برای تهیه و طراحی آن هزینه کرده است و کپی‌رایت و حقوق آن متعلق به خود اوست، هر چقدر طراحی و تولید لباس بد و زشت و سطح پایین باشد!
تا آنجا که می‌دانیم لباس تیم ملی فوتبال ایران هیچ اسپانسری ندارد، حتی آدیداس هم اسپانسر نیست. پس هیچ برندی حق استفاده از لباس در تبلیغات تجاری را ندارد، مگر آنکه با فدراسیون به توافق رسیده باشد.
گاهی برخی موارد به لحاظ ملی یا عمومی بودن از شمول کپی‌رایت خارج می‌شوند و شرایط استفاده متفاوتی دارند اما تا آنجا که من می‌دانم، لباس تیم ملی فوتبال ایران شامل آن نیست.
فکر می‌کنید برای بی‌ام‌و خوشایند نیست که از تصویر بکن‌باوئر در لباس جام جهانی ۱۹۷۴ استفاده کند؟ ولی نمی‌تواند! اجازه ندارد. به همین سادگی!
در زمینه پوشاک ورزشی، همیشه برندهای تولیدکننده بزرگ جهامی از حضور در بازار ایران ترسیده‌اند، چون به راحتی لباس‌هایی که آن همه برای طراحی و تولیدشان زحمت کشیده شده، در کسری از ثانیه در کارگاه‌های منیریه تهران بدون هیچ اجازه‌ای کپی و تولید می‌شوند.
همین اتفاقی که در تمام تبلیغات تجاری مرتبط با جام جهانی هم می‌بینیم. کپی‌رایت در هیچ سطحی رعایت نمی‌شود و نتیجه نهایی آن هم پسرفت هر روزه اقتصاد و اقتصاد تبلیغات است.
