شیرآلات، امروزه به یکی از کاربردی ترین تجهیزات منزل تبدیل شده است که علاوه بر نقش کاربردی، در دکوراسیون منزل نیز نقش مهمی را ایفا می کند. استفاده از شیرآلات ساختمانی برای دسترسی به آب به قدر عادی شده است، که ضرورت این اختراع گرانبها دیگر به چشم نمی آید! اما شیرآلات بهداشتی به شکل امروزی چرا اختراع شد؟ چرا این اختراع شیرآلات نامیده شد؟ چرا دستگیره تنظیم آب سرد در سمت راست شیرآلات قرار دارد؟... پاسخ این سوالات هر چه نباشد، بسیار جذاب است و در این مقاله به آنها پرداخته شده است.
در زمان ابداع لوله کشی در قرن نوزدهم، آب گرم به صورت امروزی در لوله ها جریان نداشت. در آن زمان آب توسط یک تلمبه دستی به خانه ها پمپ می شد. به این دلیل که تعداد افراد راست دست در آن زمان نیز بیشتر بود، دسته این پمپ در سمت راست آن تعبیه می شد.
سال ها بعد که کم کم جریان آب گرم به مکانیزم لوله کشی و شیرآلات اضافه شد، دیگر شیر آب سرد در سمت راست شیر جا خوش کرده بود. بنابر این شیر آب گرم در سمت چپ شیرآلات تعبیه شد و شیر آب سرد در جای قبلی خود باقی ماند.
در بالای توالت های خانگی ابتدایی، مخزن آبی قرار داشت که برقراری جریان آب آن به واسطه یک زنجیر کنترل می شد. از آنجایی که بیشتر افراد راست دست بودن، مرسوم بود تا در زمان استفاده از توالت فرنگی زنجیر را با دست بکشند. بنابراین زنجیر در سمت چپ توالت فرنگی (که سمت راست کسی بود که از توالت استفاده می کرد)؛ تعبیه شد. با گذشت زمان، این زنجیر به دستگیره اهرمی تبدیل شد و بر روی سمت چپ بدنه توالت فرنگی باقی ماند.
در گذشته مانند امروز، خروجی آب سرد و گرم، یکسان نبود و آب سر و گرم از دو خروجی مجزا از شیر آب خارج می شدند. همین باعث می شد از هیچ کدام از خروجی ها آب ولرم خارج نشود و دمای آب قابل تنظیم نباشد. آب خروجی سمت راست بسیار سرد و آب خروجی سمت چپ بسیار گرم و حتی داغ بود. در سال 1937 میلادی، آل موئن، دانشجوی ساکن سیاتل در آمریکا، درست خود را با آب داغ خروجی آب گرم سوزاند! ایده طراحی شیرآلات با یک خروجی آب که بتوان با دو دستگیره دمای آب را تنظیم کرد، از همینجا در ذهن او شکل گرفت. در بین سال های 1940 تا 1945 بر روی این طرح کار و اولین شیرآلات کلاسیک با عملکردی مقبول را طراحی کرد.
شیر جنگل در دوران باستان نماد قدرت به حساب می آمد و مهار آن نشانه قدرت بی حد و حصر بود. به همین دلیل ازسرِ شیر و یا کل بدن شیر در تزیین بنا ها و آبنماها استفاده زیادی می شد. حتی اولین شیرهای آب فلزی نیز به شکل سرِ شیر ساخته شدند و تزیین اهرم باز و بسته کردن آب با سرِ شیر مرسوم بود. اصلاح "شیر را باز کن/ ببند" از همان زمان رایج شد و حتی پس از حذف بخش تزیینی شیر از شیرآلات، تا به امروز استفاده می شود. شیرآلات همان تجهیزات شیر مانند است!
امروزه شیرآلات ساختمانی بسیار متنوع است. هزاران طرح و مدل به رنگ های متفاوت و برای انواع سلیقه ها در بازار موجود است. هنگام خرید شیرآلات بهداشتی با در نظر گرفتن طرح و قیمت انواع شیرآلات در کنار کاربرد انواع شیرآلات، می توانید بهترین شیر را انتخاب کنید.
قیمت شیرآلات بر اساس عواملی مانند جنس، طرح شیرآلات، نوع آبکاری، پیچیدگی فرایند تولید و گارانتی آنها تعیین می شود. هر چه شیرآلات خاص تر باشند و ظرایف بیشتری در طراحی آن لحاظ شده باشد، فرایند تولید آن پیچیده تر و قیمت آن بالاتر است. در تولید شیرآلات سنگین مواد اولیه بیشتری به کار می رود و در نتیجه قیمت نهایی این نوع شیرآلات بهداشتی بالاتر است. البته توجه داشته باشید قیمت شیرآلات همیشه نشان دهنده کیفیت نیست؛ چرا که شیرآلات ارزان و با کیفیتی نیز در بازار وجود دارند که کیفیت ماده اولیه آنها بالاست.
شیرآلات بهداشتی تاریخچه بسیار جالبی دارد که از نحوه اختراع تا نام گذاری آن و بهبود مدل های جدید ادامه می یابد. متاسفانه فرمولی برای تشخیص قطعی کیفیت شیرآلات وجود ندارد؛ اما در فروشگاه اینترنتی شیرآلات کاویان (www.kavianhamafza.com)، علاوه بر معرفی تک تک مدل ها، راهنمای خرید شیرآلات روشویی، توالت، دوش و ظرفشویی نیز به صورت جامع آورده شده است. این راهنمای خرید شامل نکاتی است که به صورت غیر مستقیم نشان دهنده کیفیت شیرآلات ساختمانی و بهداشتی هستند.
